Elephas celebensis

Elephas celebensis ya da Sulawesi cüce fili filgiller familyasından Elephas cinsinde sınıflandırılan soyu tükenmiş bir fil türüdür.

Elephas celebensis
Korunma durumu
Fosil
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Alt şube: Vertebrata İnfa şube: Gnathostomata Sınıf: Mammalia Takım: Proboscidea (Hortumlular) Familya: Elephantidae Cins: Elephas Tür: †E. celebensis
İkili adlandırma
†Elephas celebensis Hooijer, 1949

Fiziksel özellikleri

Elephas celebensis ya da Stegoloxodon celebensis 1949 yılında Dirk Albert Hooijer tarafından tanımlanmıştır ve akrabası olduğu düşünülen Archidiskodon (=Mammuthus) planifrons türünün yarısı büyüklüğe sahiptir.[1] Aralarındaki en ayırt edici özellik M. planifrons türünün bazı bireylerinde görülen işlevsel alt fildişleridir. Bu özellik 1973 yılında hortumlular takımını yeniden gözden geçiren Vincent Maglio tarafından pedomorfizm olarak yani gençlik döneminin özelliklerinin erişkinlik dönemine taşınması olarak görülmüştür.[2] Maglio bu sonuca M. planifrons türünün alt çenelerinde gözlemlediği kesici diş köklerinin izidir. Bu görüş 1974 yılında Hooijer tarafından da paylaşılmıştır.[3]

Ataları ve taksonomi

İşlevsel olan alt fildişlerinin görülmesi, normalde yalnızca üst çenede bir çift fildişine sahip olan türlerin gençlerinde görülmediği için pedomorfik bir özellik sayılamamaktadır. Bu özellik daha çok Afrika fil cinsleri olan ve Mammuthus planifrons türünün ilk örnekleri sayılabilecek Primelephas ve Stegotetrabelodon'da görülen daha ilkel bir karakterin taşınmasıdır. 1980'lerin sonu ve 1990'ların başında Endonezyalı ve Hollandalılardan oluşan bir ekip yaptıkları kazılarla daha çok kalıntı ortaya çıkardılar ve bunların arasında oldukça bütün olan ama biraz deforme olmuş bir kafatası da bulunmaktaydı. Eski ve yeni tüm kalıntılar Van den Bergh'in 1999 tarihli Endonezya filimsileri üzerine olan tezinde tekrar tanımlandı ve gözden geçirilerek taksonomik olarak değerlendirildi.[4] Paul Sondaar'ın 1984 yılından kalma yaklaşımını benimseyerek belirsiz taksonomik konumlamalar için “Elephas” adına tırnak işareti koymaktadır.[5] Van den Bergh aynı coğrafi dönemden kalma Cava'da bulunan “Elephas” indonesicus türü ile olası bir bağlantıyı kabul eder. Ayrıca bu örnek ilk olarak Elephas (= Mammuthus) planifrons olarak tanımlanmış ancak 1950'de Kretzoi tarafından Stegoloxodon indonesicus olarak adlandırılmıştır.[6] Yakın geçmişte, 2008 yılında Georgi Markov ve Haruo Saegusa bir adım daha ileri giderek “Elephas” ve Stegoloxodon'un sinonim olduklarını öne sürmüşlerdir.[7]

Notlar

1. Hooijer, D.A .(1949). Pleistocene Vertebrates from Celebes. IV. - Archidiskodon celebensis nov spec. 2 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Zoologische Mededelingen, Museum Leiden 30: 205–226.
2. Maglio, V.J. (1973). Origin and evolution of the Elephantidae. Transactions of the American Philosophical Society Philadelphia Volume 63. American Philosophical Society, Philadelphia. s. 149
3. Hooijer, D.A. (1974). Elephas celebensis (Hooijer) from the Pleistocene of Java 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zoologische Mededelingen, Museum Leiden, 48: 85–93.
4. Bergh, G.D. van den, 1999. The Late Neogene elephantoid-bearing faunas of [Indonesia and their palaeozoogeographic implications; A study of the terrestrial faunal succession of Sulawesi, Flores and Java, including evidence for early hominid dispersal east of Wallace's line, Scripta Geologica 117: 1-419 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
5. Sondaar, P.Y., 1984. Faunal evolution and the mammalian biostratigraphy of Java. Courier Forschungsinstitut Senckenberg 69: 219-235.
6. Kretzoi, M., 1950. Stegoloxodon nov. gen., a loxodonta elefantok esetleges azsiai ose (Stegoloxodon nov. gen., a possible Asiatic ancestor of true loxodonts). Foldtani Kozlony 80: 405-408 [In Hungarian and English].
7. Markov, G.N. and Saegusa, H., 2008. On the validity of Stegoloxodon Kretzoi, 1950 (Mammalia: Proboscidea). Zootaxa 1861: 55-56.