Ertelemecilik

Ertelemecilik, erteleme eğilimi veya prokastrinasyon[1][2] belirli bir süre sonunda tamamlanması gereken bir görevi yapmaktan kaçınmadır.[3] Olumsuz sonuçları olabileceği bilinmesine rağmen bir göreve başlama ya da tamamlamayı adet olarak ya da kasıtlı olarak ertelemek olarak da belirtilebilir.[4] Gündelik işlerde olduğu gibi örneğin bir randevuya gitme, bir iş raporunu ya da akademik bir ödevi teslim etme, ya da bir eş ile stresli bir konuyu tartışma gibi belirgin görevlerde gecikme olması yaygın olarak görülen bir alışkanlıktır. Her ne kadar bir kişinin üretkenliğini engelleyen etkisi nedeniyle genellikle olumsuz bir karakter özelliği olarak algılanıp depresyon, düşük özsaygı, suçluluk duygusu ve yetersizlik ile ilişkilendirilse de[5] riskli ya da olumsuz sonuçları olabilecek olan ya da yeni bilgilerin gelmesini beklemeyi gerektiren bazı istekler için tedbirli bir karşılık olarak değerlendirilebilir.[6]

Kültürel bir açıdan bakıldığında hem Batı hem de Batı dışındaki kültürlerde öğrencilerin akademik ertelemecilik yaptıkları ancak sebeplerinin farklı olduğu görülür. Batı kültüründe öğrenciler daha önce yaptıklarından daha kötü olmasından kaçınmak ya da öğrenmeleri gerektiği kadar öğrenemediklerinden ötürü ertelemecilik yaparken Batı kültüründen olmayan öğrencilerin yetersiz görünmekten kaçınmak ya da akranlarının önünde bir yetenek eksikliği sergilemekten kaçınmak için ertelemecilik yapmaya eğilimlidirler.[7] Ayrıca zaman yönetiminin farklı kültürel açılarının ertelemeciliği nasıl etkileyebileceğini de dikkate almak önemlidir. Örneğin zaman için çoklu etkin bir bakışa sahip kültürlerde kişiler bir işi bitirmeden önce doğru olarak yapılmasından emin olmaya daha büyük bir değer verirler. Zamana doğrusal bir bakış açısına sahip olan kültürlerde ise kişiler bir göreve belirli bir zaman ayırmakta ve o süre bittiğinde durmaktadırlar.[8]

Güvercinlerde ertelenmiş ödül üzerine yapılan davranışsal örüntüler üzerine yapılan bir araştırma ertelemeciliğin insanlara özgü olmadığını ve bazı hayvanlarda da gözlemlenebildiğini önermektedir.[9] Güvercinlerin kolay ama acele yapılması gereken görevler yerine karmaşık ama ertelenmiş görevleri seçtiklerini gösteren ve güvercinler arasında ertelemeciliğin olduğunu açık kanıtlarla belirten deneyler bulunmaktadır.[10]

Kaynakça
  1. Aslan, Şebnem (21 Aralık 2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Nicel, Nitel ve Karma Tasarımlar İçin Bir Rehber. Eğitim Yayınevi. ISBN 978-605-7557-38-4.
  2. Sadykova, Guzel (12 Mayıs 2016). "İŞ GÜVENCESİZLİĞİ İLE İŞYERİ PROKRASTİNASYONU (ERTELEME ALIŞKANLIĞI) İLİŞKİSİ". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 12 (30): 97-120. doi:10.11122/ijmeb.2014.12.30.1259. ISSN 2147-9194. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2020.
  3. Kirst-Ashman, Karen K.; Hull, Jr., Grafton H. (2016). Empowerment Series: Generalist Practice with Organizations and Communities. Cengage Learning. s. 67. ISBN 978-1-305-94329-2.
  4. Ferrari, Joseph (Haziran 2018). "Delaying Disposing: Examining the Relationship between Procrastination and Clutter across Generations". Current Psychology. 37 (2). New Brunswick, N.J. ss. 426-431. doi:10.1007/s12144-017-9679-4.
  5. Duru, Erdinç; Balkis, Murat (Haziran 2017). "Procrastination, Self-Esteem, Academic Performance, and Well-Being: A Moderated Mediation Model". International Journal of Educational Psychology. 6 (2). ss. 97-119. doi:10.17583/ijep.2017.2584. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
  6. Bernstein, Peter (1996). Against the Gods: The remarkable story of risk. s. 15.
  7. Ganesan (2014). "Procrastination and the 2 x 2 achievement goal framework in Malaysian undergraduate students" (PDF). Psychology in the Schools. 51 (5). ss. 506-516. doi:10.1002/pits.21760.
  8. Communications, Richard Lewis, Richard Lewis. "How Different Cultures Understand Time". Business Insider. 3 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2018.
  9. Mazur, James (1998). "Procrastination by Pigeons with Fixed-Interval Response Requirements". Journal of the Experimental Analysis of Behavior. 69 (2). ss. 185-197. doi:10.1901/jeab.1998.69-185. PMC 1284653 $2. PMID 9540230.
  10. Mazur, J E (Ocak 1996). "Procrastination by pigeons: preference for larger, more delayed work requirements". Journal of the Experimental Analysis of Behavior. 65 (1). ss. 159-171. doi:10.1901/jeab.1996.65-159. ISSN 0022-5002. PMC 1350069 $2. PMID 8583195.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.