Führer Karargâhı
Führer Karargâhı ya da FHR (Almanca: Führerhauptquartiere), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler ile birlikte Alman komutanları ve yetkililerinin kullandığı karargâhlardır. Bu karargâhlardan en bilineni Nazi Almanyası'nın başkenti Berlin'de bulunan, 30 Nisan 1945'te Hitler'in intihar ettiği Führerbunker'dir. Diğer bilindik karargâh, Doğu Prusya'da bulunan Wolfsschanze'dir. Bu karargâhta Claus von Stauffenberg'in liderlik ettiği 20 Temmuz suikast girişimi meydana gelmişti.
Kuruluşu ve özellikleri
II. Dünya Savaşı'nın başında Alman lider Hitler için kalıcı bir karargâh inşa edilmedi. Hitler, karargâhın olmamasınından dolayı, uçak ya da en cok tercih ettiği özel treni Führersonderzug vasıtasıyla cepheleri ziyaret ederek, cephelerdeki son durumu öğreniyor ve planlar yapıyordu. Bu nedenle, Führersonderzug, ilk karargâh olarak düşünülebilir. Ancak bu iki vasıta Führer'in çıkacak yeni savaşı kontrol edilebilmesi için yeterli değildi. Bu yüzden 1940 Mayıs ayında Fransa Savaşı'nı idare edebilmek için Felsennest inşa edilerek ilk Führer Karargâhı yapılmış oldu. Führer Karargâh yapımında zorla çalıştırılan emekçiler aktif rol oynadı.
Hitler, II. Dünya Savaşı sırasında Berlin'de çok az zaman geçirdi. Zamanını en önemli kısmını Berghof konutunda ve Doğu Cephesi'ni idâre edilmmesi için yapılan ve kurt ini olarak bilinen Wolfsschanze'de geçirdi.
Führer Karargâhı, özellikle Hitler'in cepeheleri komuta edebilmesine imkân sağlamak için tasarlandı. Bunu gerçekleştirilebilmesi içinde cepheler ile iletişim sağlayacak araçların ve kararların alınması için konferans salonların olması lazımdı. Buna ilâveten Hitler'in güvenliğini sağlayacak güvenlik görevlileride karargâhta bulunuyordu. Cephedeki durumla ilgili günlük bir rapor veren Wehrmachtbericht Führer Karargâhından yayınlandıyordu.
Führer Karargâhı normal şartlarda askerî bir karargâh olarak nitelendirilemez. Wehrmacht'ın bu karargâhın dışında birçok karargâhı vardı ve komutanlar orada kararlar alıyordu. Ancak Hitler askeri komuta yapısına çok sık müdahale ettiği için Führer Karargâhı, filli olarak askerî karargâha dönüşmüştü.
Führer Karargâhları
- Adlerhorst
- Anlage Mitte
- Anlage Riese [1]
- Anlage Süd
- Kehlsteinhaus
- Bärenhöhle
- Felsennest
- Führerbunker
- Führersonderzug
- Olga
- S III [2]
- Siegfried
- Tannenberg
- W3
- Waldwiese
- Wasserburg
- Kurtadam
- Wolfsschanze
- Wolfsschlucht I
- Wolfsschlucht II
- Zigeuner
Kaynakça
- Die Zuordnung zu den FHQ ist strittig, nach Aussagen und Unterlagen von ehemals am Bau beteiligten Organisation-Todt-Ingenieuren des Planungsstabes Schmelcher ist die ursprüngliche Zielsetzung ein FHQ gewesen, welches infolge der Kriegseinwirkungen jedoch nicht mehr seiner Verwendung zugeführt werden konnte.
- Die Zuordnung zu den FHQ ist strittig, verwiesen sei auf: Dieter Zeigert: Hitlers letztes Refugium? Das Projekt eines Führerhauptquartiers in Thüringen 1944/45, München 2003