Fransız Sudanı

Fransız Sudanı, Batı Afrika'da bir Fransız sömürgesiydi. Bölge, iki farklı dönemde oluşturulmuştu; 1890 ile 1902 yılları arası ilk dönemi, 1920 ile 1960 yılları arası da ikinci dönemi teşkil eder. Fransız Sudanı, 22 Eylül 1960 tarihinde Mali Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığa kavuştu.

Fransız Sudanı Soudan Français Fransız Sudanı
1880 -1960
Bayrak
Batı Afrika'da Fransız Sudanı kolonisinin konumu
Başkent	Bamako
Yaygın diller	Fransızca
Tarihçe
• Kuruluşu	1880
• Dağılışı	1960
Öncüller Ardıllar Wassoulou Krallığı Toucouleur Krallığı Kénédougou Krallığı Mali Federasyonu

Tarihi

Fransız Sudanı koloni bölgesinin konumu

Bölge, 9 Eylül 1880 yılında "Yukarı Senegal" adı altında Fransız sömürgesi hâline getirildi. 18 Ağustos 1890 tarihinde ismi "Fransız Sudanı" şeklinde değiştirildi ve bölgenin başkenti de Kayes oldu.[1] 1895 yılında bölge Fransız Batı Afrikası koloni sistemine dahil edildi. 10 Ekim 1899 tarihinde "Fransız Ginesi", "Fildişi Sahilleri" ve "Dahomey" olmak üzere farklı bölgeler eklenmiştir. Bu bölgelerden Fildişi Sahilleri ve Dahomey bir yıl sonra yeniden bu koloni bölgesinin bir parçası haline getirildi. 17 Ekim 1899 tarihinde bölgenin yeni başkenti Bamako oldu.

1902 yılında koloninin askerî olmayan bölgeleri Senegambiya ve Nijer, 1904 yılında ise Yukarı Senegal ve Nijer olarak adlandırılmıştır. 1920 yılında Fransız Sudanı koloni bölgesi yeniden oluşturuldu. 1920 yılından itibaren Fransız Sudanı günümüzde Mali ile aynı sınırlara sahip bir konuma ulaştı.

Bağımsızlık

4 Ekim 1958 tarihinde Fransa'da gerçekleştirilen anayasa referandumu ile Fransa'da "République Soudanaise" olarak adlandırılan bölge, Fransız Uluslar Topluluğu bölgesinin bir parçası olarak kabul edildi. 25 Kasım 1958 tarihinde eski koloni ülkesi iç işlerinde bağımsızlık elde etti.

4 Nisan 1959 tarihinde Fransız Sudanı, Senegal ile birlikte "Mali Federasyonu" adı altında birleştirilmiş, bu oluşum da 20 Haziran 1960 yılında Fransa'dan tamamen bağımsızlığını kazandı. Bağımsızlık sonrası birlik dağılmış, 20 Ağustos 1960 tarihinde Senegal'in birlikten ayrılması ile Mali, 22 Eylül 1960 tarihinde "Mali Cumhuriyeti "nin kuruluşu ile "Fransız Uluslar Topluluğu"ndan tamamen ayrılmıştır.[2][3]

Tarihte bölgenin isimleri

Bölge kurulduğu tarihten itibaren birçok kez isim değişiklikleri yaşamıştır. Tarihte bölgeye şu isimler verilmiştir:

Koloni İsmi	Yıl
Yukarı Senegal	1879 - 1890
Fransız Sudanı	1890 - 1899
Orta Nijer ve Yukarı Senegal	1899 - 1902
Senegambiya ve Nijer	1902 - 1904
Yukarı Senegal ve Nijer	1904 - 1920
Fransız Sudanı	1920 - 1958
République Soudanaise	1958 - 1960
Mali Federasyonu adı altında bağımsızlık ) (Haziran-Eylül), Mali Cumhuriyeti (22 Eylül'den sonra)	1960

Kaynakça

1. Klein, Martin A. (1998). Slavery and Colonial Rule in French West Africa. London: Cambridge University Press
2. Chafer, Tony (2002). The End of Empire in French West Africa: France's Successful Decolonization?
3. Mann, Gregory (2006). Native Sons: West African Veterans and France in the Twentieth Century