Gölcük Gölü (Isparta)
Gölcük gölü, Isparta şehir merkezinin 8 km kadar güneybatısındaki volkanik göl. Denizden yüksekliği 1300 m, genişliği 2,5 km, derinliği 30 m olan bir maar gölüdür. Göl dibinden çıkan kaynaklar ve yağmur suları ile beslenir. Göl suları tatlıdır, bir süre Isparta şehir merkezinin içme suyu buradan karşılanmıştır. Göl 1991 yılında Tabiat parkı olarak tescil edilmiştir[1].
Gölcük Gölü | |
---|---|
Koordinatlar | 37°43′50.63″K 30°29′39.98″D |
Göl türü | Volkanik göller |
Havza ülkeleri | Türkiye, Isparta |
Genişlik | 2,5 km |
Ortalama derinlik | 30 m |
En derin noktası | 36 m |
Yüzey rakımı | 1300 m |
Oluşumu
Zamanımızdan 5 milyon yıl önce Pliyosen devrinde lav püskürterek faaliyete başlayan Gölcük maarı, 24 bin yıl öncesine kadar (pleistosen) faaliyet göstermiştir. 200 bin yıl süren maarın oluşumu üç patlama evresine ayrılmaktadır. Son püskürmenin dilimleri arasında 30 bin yıl fark olması volkanın 24 bin yıldan beri uyuduğu ve yeniden uyanma olasılığını düşündürmektedir[2]. Gölden zaman zaman gaz çıkışları (CO2) olmakta bu bilim insanları tarafından volkanik patlama ihtimaline karşı takip edilmektedir.[3]
Kaldera içindeki volkanik koninin aşınmamış olması genç olduğunun kanıtıdır. Kaldera kenarlarında 50 m olan piroklastik malzeme merkezden uzaklaştıkça incelir. Volkandan 45 km uzaklıktaki Eğirdir Gölü kıyılarında taraçalarda bu malzeme 10–15 cm'lik ponza tabakası şeklindedir. Bu uzaklıkta volkanik malzeme olması volkanik faaliyetin patlamalı olduğunu göstermektedir[4].
Canlı hayatı
Alandaki doğal bitki örtüsü; kızılçam, karaçam, akasya, meşe, sedir, akçakesme, tespih çalısı, katırtırnağı, laden, ve geven gibi unsurlardan oluşturur. Memeli hayvanlardan; yaban domuzu, tilki, tavşan, yılan, porsuk, ağaç sincabı, kuş türlerinden; keklik, çulluk, karga, şahin, su kuşlarından yeşilbaş ve sakarmeke yaşamaktadır[1][5].
Kaynakça
- "Gölcük Tabiat Parkı". isparta.gov.tr. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014.
- ELİTOK, Ömer; GÖRMÜŞ, Muhittin. "Jeolojik Öykü". ISPARTA VE JEOLOJİ Isparta ve Jeoloji; Gölcük Volkanizması (Isparta) ve Çevresel Sorunlar. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014.
- "Krater gölünde korkutan hareketlilik". sabah.com.tr. 27 Haziran 2012. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014.
- CANPOLAT, Ergin (2015). "Gölcük Volkanik Alanının Jeomorfolojisi, Isparta -Türkiye". İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ COĞRAFYA DERGİSİ. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- "Gölcük Tabiat Parkı". bolge6.ormansu.gov.tr. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014.