Güz Bitigi
Güz Bitigi, Cemal Süreya'nın 1 Nisan 1988'de Dönemli Yayıncılık tarafından yayımlanan altıncı şiir kitabıdır. Kitap, Süreya'nın bir önceki şiir kitabının yayımlanmasından bir gün sonra piyasaya sunulmuştur. Güz Bitigi'nin adı Doğu Perinçek'e göre Dîvânü Lugati't-Türk'teki "Ay Bitigi"nden alınmıştır.[1] "Ay Bitigi", Karahanlılar devletinde askerlerin adlarının ve azıklarının yazıldığı defterdir. Kitap; 1 düzyazı, 20 şiir, 1 şarkı, 11 beyit, 16 dize başlıklı yirmi dört şiirden oluşmaktadır.[2] Süreya, Güz Bitigi'ni "tek bir şiir" olarak nitelendirmiştir.[3] Her iki kitap, aynı yıl Necatigil Şiir Ödülü'nü almıştır.[4]
Genel bilgiler
Güz Bitigi, Süreya'ya göre "birçok parçadan meydana gelmiş tek bir şiir"dir ve kitapta "görüş (düşünce)" ağır basmaktadır.[5] Bu şiirlerin çoğu, 1987-1988 yıllarında, Dönemli Yayıncılık'ın dergisi olan Gergedan'da; bir kısmı da, ya "şiir ucu" ya da bütünüyle şiir olarak Cemal Süreya'nın "günlük"ünde yayımlanmıştır.[6]
Eleştiriler
Tevfik Akdağ, Güz Bitigi'ni Süreya şiirinin gelişimi içinde değerlendirmiş ve son dizeleri, "Keşke yalnız bunun için sevseydim seni" olan "yirmi şiir"in özelliğini şu sözlerle vurgulamıştır:[6]
"Cemal Süreya şiirinin bundan önceki dört kitabındaki şiirlerinden çok daha rahat kurulmuş, çok daha kolay söylenivermiş izlenimini veren şiirler. Bugüne değin kazanılmış büyük ustalığın, bunun sonucu elde edilmiş bilgeliğin getirdiği şiirler."
Behzat Ay, kitaptaki "yirmi şiir"in ayrı ayrı başlıklandırılsa da "tek bir şiir" olduğunu söylemiştir.[6] Seyhan Erözçelik, Güz Bitigi'ni "yerleşmiş yumuşamış, incelmiş bir aşk macerası" olarak görmüştür.[7]
Kaynakça
- Özel
- Duruel & Perinçek 1995, s. 343.
- İlhan 2010, s. 76.
- Ercan 2002, s. 173.
- Süreya 2002, s. 179, "Kişi, Kendi Yüzünü Göremez".
- İlhan 2010, s. 74.
- Doğan 2007, s. 505.
- Doğan 2007, s. 506.
- Genel
- Doğan, Mehmet (2007). CEMAL SÜREYA'NIN ŞİİRİ (YAPI, TEMA VE ANLATIM). Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Duruel, Nursel; Perinçek, Feyza (1995). Cemal Süreya/Şairin Hayatı Şiire Dahil. İstanbul: Kaynak Yayınları. ISBN 9753431090.
- İlhan, Nilüfer (2010). Cemal Süreya (Hayatı, Edebî Fikirleri Ve Şiiri). Erzurum: Atatürk Üniversitesi. 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2018.
- Süreya, Cemal (2002). Duruel, Nursel (Ed.). Güvercin Curnatası Konuşmalar, Soruşturma Yanıtları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 975-363-697-0.
- Ercan, Enver (2002). "Şair Bir Tavırdır ve Şiirinin de Üstünde Bir Yerdedir ...". Güvercin Curnatası Konuşmalar, Soruşturma Yanıtları.