Giacomo Leopardi
Giacomo Taldegardo Francesco di Sales Saverio Pietro Leopardi (Italian: [ˈdʒaːkomo leoˈpardi]; 29 Haziran 1798 – 14 Haziran 1837) İtalyan şair, düşünür, deneme yazarı ve dil bilimci. 19. yüzyılın en radikal ve kamçılayıcı düşünürleri arasında gösterilmektedir.[1][2] Batı uygarlığı mirasını, metinleri özgün dillerinden okuyarak özümseyen, Yunan-Roma kültürü konusunda büyük bilgi birikimi sahibi Leopardi'nin düşüncelerinin ve yazılarının merkezini, yanılsama ile gerçeklik arasındaki bitimsiz diyalektik savaşım oluşturur. Leopardi, iki ünlü çağdaşı Ugo Foscolo ve Alessandro Manzoni ile İtalya'nın büyük Romantik üçlüsü ve Avrupa Romantik akımının en ünlü yazarları arasında yer almaktadır.
Giacomo Leopardi | |
---|---|
Doğum |
Giacomo Taldegardo Francesco di Sales Saverio Pietro Leopardi Recanati, Papal States |
Defin yeri | Parco Virgiliano, Napoli, İtalya |
Milliyet | İtalyan |
Meslek | Şair, düşünür, dil bilimci, deneme yazarı |
Dönem | 19. yüzyıl |
Önemli eser(ler) | Şarkılar, Hisseli Kıssalar |
Ebeveyn(ler) | Adelaide Antici Leopardi, Monaldo Leopardi |
İmza | |
|
Yaşamı
Leopardi, 1798'de Kont Monaldo'nun oğlu olarak Recanati'de doğdu. Ailesinin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı Leopardi'nin kendine özgü bağımsız bir yaşam biçimi geliştirmesini engellemiş ve o yılların geri kalmış bölgelerinden biri olan Recanati'de bu kısa yaşamının büyük bölümünü sürdürmek zorunda kalmıştır. Bir ara ailesi tarafından rahip olmaya zorlanan şair, daha çocukluğundan başlayarak derin bir yalnızlığa itilmiş olması hem yaşamının hem de yapıtlarının temel izleklerinden birinin oluşmasına yol açmıştır.
Babasından ve iki rahipten aldığı ilk eğitiminden sonra babasının çok kapsamlı kütüphanesine kapanmış ve yedi yıl boyunca (1809-1816), kendi deyişiyle, "çılgınca ve umutsuzca"[3] çalışmıştır. bu soluksuz çalışma, genç yaşta sağlığını bozmuştur. Ne ki, Leopardi klasik dillerin yanı sıra İbranice ve modern dilleri öğrenmiş; ilk ürünlerini vermeye başlamış ve çeviriler yapmıştır. 1815-1816 yıllarında araştırmacı yönüyle ürettiği yapıtlardan vazgeçip kendisini şiire vermiştir. Bu arada Alfieri, Foscolo ve Goethe gibi yazarları okumaya başlar. Bu yapıtlar şairin romantik duyarlılığını olgunlaştırmıştır.
1819'da Recanati'nin kapalı ortamından sıkılarak evden kaçmak istese de başaramaz. 1822'de babasının izniyle Roma'ya, teyzesine gider. Özlemle beklediği dış dünya onu düş kırıklığına uğratır. Şiire ara verir. 1824'te henüz yirmi altı yaşındayken Operette Morali (Hisseli Kıssalar) 'yi yazar.
1825-1828 yılları arasında önce Milano, ardından Bologna, Floransa ve Pisa'da kalır. Sonunda burada yeniden şiire döner. 1830'da Toscanalı dostlarının yardımıyla Floransa'ya yerleşir. I Canti (Şarkılar) gün ışığına çıkar. Antonio Ranieri ile tanışır ardından Fanny Targioni Tozzetti'ye aşık olur. Bu aşk düş kırıklığıyla sonlanır.
1833'te Napoli'ye yerleşir. Ranieri ve kız kardeşi Paolina'nın himayesi altındadır. Giderek kötüleşen sağlık durumunun yanı sıra yaşamla ilgili düşüncelerinin daha karamsarlık kazandığı bir dönemde ünlü şiiri Ginestra'yı yazar. 14 Haziran 1837'de otuz dokuz yaşındayken Napoli'de Ranieri'nin evinde hayatını kaybetti.[4]
Eserleri
- Zibaldone
- Canti (1818)
- Idilli (1819-1821)
- Canzoni (1820–1823)
- Operette morali (1824)
- Canti Pisano-Recanatesi (1823–1832)
- Canti (1832–1837)
- Palinodia al marchese Gino Capponi
- Paralipomeni della Batracomiomachìa
- Pensieri (1837)
Türkçede Leopardi
- Hisseli Kıssalar (Operette morali, çev: Kemal Atakay)
- Şarkılar (çev: Necdet Adabağ)
Popüler kültürde
- Leopardi, 2014 İtalya yapımı film.
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2017.
- "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2017.
- G. Leopardi, Lettera a Pietro Giordani, Milano, 2 Mart 1818
- G. Leopardi, Şarkılar, Ankara, Kültür Bakanlığı 2002, Çeviren: Necdet Adabağ