Floransa
Floransa (İtalyanca: Firenze), İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.
Floransa Firenze | |
---|---|
Comune di Firenze Toskana Bölgesi Başkenti | |
| |
Bayrak Arma | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Toskana |
İl | Firenze ili |
İdare | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 102,41 km² (3.954 mil²) |
Rakım | 50 m (160 ft) |
Nüfus (30.06.2010) | |
• Toplam | 369.745 |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAZD) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYZD) |
Alan kodu | 055 |
Resmî site http://www.comune.firenze.it |
Şehir, içinden geçen Arno Nehri çevresinde kurulmuştur. Çevresindeki yerleşim alanlarıyla beraber yaklaşık bir milyona yakın nüfusa sahip olan şehir, geçmişte olduğu gibi bugün de İtalya ve Avrupa'nın önemli ticaret merkezlerinden biridir.
Bunun yanı sıra İtalyan Rönesansı'nın doğum yeri olarak bilinen Floransa, kültürü ve mimarisiyle dünyaca ünlü bir turizm kentidir. Şehirde önemli sanat galerileri ve müzeler bulunmaktadır. Leonardo da Vinci ve Michelangelo bu tarihi şehirde yetişmiş dünyaca ünlü sanatçılardır. Yine ünlü yazar ve şair Dante Alighieri bu şehirde yaşamış ve bu şehirden ilham almıştır.
1520’li yıllarda, Nicolò Machiavelli'nin (1469 - 1527) Floransa tarihini kitaplarında işlemesi sayesinde, Floransa’nın tarihi günümüzde oldukça iyi bilinmektedir. Nicolò Machiavelli, Medici Ailesi'nin özel isteği üzerine “Istorie Fiorentine” kitabını yazmış, ardından da 1525 yılında VII. Clemens olarak bilinen Papaz Guilio de Medici’ye bu kapsamlı eserini takdim etmiştir. Henüz gençlik yıllarında ülkesinin tarihi hakkında kitaplar yazmaya başlayan Machiavelli, bu sebeple ilk tarihçilerden birisi olarak da anılmaktadır.
Genel tarihçe
MÖ 59 yılında Jül Sezar, ordusundan emekliye ayrılmış askerlere Arno Nehri vadisindeki bu verimli toprakları vererek Floransa'nın kurulmasına ön ayak olmuştur. Florentia ismi ile kurulan şehir, M.S. 3. yüzyılda Roma İmparatoru Diokletian tarafından Floransa ismini alarak Toskana vilayetinin başkenti ilan edilmiştir. Sonrasında, Roma İmparatorluğu'nun yıkılması ile birlikte kent Bizans ve Ostrogot istilalarına uğramıştır.
Nüfusu bir dönem 1.000 kişiye kadar düşen Floransa, 6. yüzyılda Lombardların egemenliği altında tekrar gelişmeye başlamıştır. 774 yılında Şarlman tarafından işgal edilen Floransa, o esnada Toskana Düklüğü'ne bağlanmıştır. Ardından 12. yüzyılda tekrar bağımsızlığını ilan etmiştir. 13. yüzyılda ise kent Guelfo ve Ghibellino adı altındaki iki grubun çekişmelerine sahne olmuştur. Guelfolar Roma kentindeki Papa'nın mandasını savunurken Ghibellinolar Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun mandası altına girmek istiyorlardı. Sonunda Guelfolar bu çatışmayı kazandılar ama bu sefer de Guelfolar Beyaz Guelfo ve Kara Guelfo adı altında iki gruba ayrılıp çatışmaya devam ettiler. Bu çatışma aralarında ünlü yazar Dante Alighieri'nin de bulunduğu Beyaz Guelfoların kentten sınır dışı edilmesine yol açtı.
Bu siyasi çalkantılara rağmen Floransa gelişmesine ve zenginleşmesine devam etti. Daha önce çok kuvvetli bir kent olan komşu kent Pisa'yı ele geçirdi. 1348 yılındaki veba salgını kentin çok sayıda sakinlerinin ölümüne neden oldu. Nihayet 15. yüzyılın ilk yarısında kent ünlü Medici ailesinin eline geçti. Medici ailesi bankacılık mesleği dolayısıyla zengin olmuş nüfuzlu bir aileydi. Önceleri kenti perde arkasından yönettiler. Ailenin ilk önemli üyesi olan Cosimo büyük bir saray (Palazzo Medici) inşa ettirdi. Sonra yerine geçen oğlu Piero ve torunu Lorenzo çok gösterişli binalar inşa ettirmeye ve dönemin mimar ve heykeltıraşlarını maddi bakımdan desteklemeye devam ettiler. Lorenzo'nun 1469-1492 yılları arasındaki önderliği döneminde Floransa altın çağını yaşadı. Lorenzo aralarında Michelangelo, Leonardo da Vinci ve Botticelli'nin de bulunduğu sanatçılara verdiği destek ile İtalya yarımadasında Rönesans çağının başlamasını sağladı. Lorenzo kendisine o kadar büyük bir saygınlık kazandırdı ki Lorenzo il Magnifico yani Muhteşem Lorenzo adıyla anılmaya başladı.
Lorenzo'nun ölümünden sonra oğlu Piero aynı saygınlığı kazanamadı. Girolamo Savonarola adında muhafazakar bir papazın önderliği altında ayaklanan halk Piero'yu başa geçmesinden iki yıl sonra kentten sınır dışı etti. Bu tarihten sonra kent bir süre Savonarola tarafından yönetildi. Savonarola Floransa'nın birçok ender sanat eserlerini edep dışı ve günahkar olarak kabul ediyordu. Adamlarını kapı kapı dolaştırarak birçok değerli sanat eserini toplattı ve onları kentin ana meydanı olan Piazza della Signoria'da büyük bir ateş yaktırarak imha ettirdi. Ama sonunda Floransa halkı Savonarola'nın zulmüne isyan etti. Papa'nın da Savonarola'yı aforoz etmesinin ardından, aynen günahkar olduklarını düşünüp yakarak öldürttüğü birçok insan gibi, Savonarola da önce asılıp sonra da kent meydanında yakılarak öldürüldü.
1537 yılında Medici ailesi Floransa'da tekrar iş başına geldi. Bu sefer kendilerini resmen Floransa Dükü ilan ederek Medici hanedanını kurdular. Daha sonra 1569 yılında kendilerini Toskana Grandükü ilan ettiler. Medici ailesinin üyeleri 1737 yılına kadar aralıksız olarak Floransa'yı yönettiler. Bu tarihte Medici hanedanı nesillerinin tükenmesi yüzünden sona erdi. Kent Avusturya İmparatorluğu'nun eline geçti. 1861 yılında da yeni kurulmuş olan İtalya Krallığı'nın bir parçası oldu. Floransa, 1865 yılında İtalya'nın başkenti oldu. 6 yıl süren başkentlik İtalya'nın Roma kentini ele geçirmesiyle son buldu. Bu tarihten sonra Roma, İtalya'nın başkenti haline geldi.
Antik dönemde Floransa
Floransa (eski adı: Florenz), Faesulae (Fiesole) yakınlarında bulunan küçük bir tepenin üzerine kurulmuştur. Roma dönemine ait bir şehir olduğu isminden de anlaşılmaktadır. Floransa’nın, Via Flaminia ve Via Cassia yollarının yapımında rol oynadığı bilinmektedir. Antik dönemde şehir hakkında fazla bilgi yoktur. Marius ve Sulla arasındaki savaşta Floransa büyük zarara uğramış ve Milattan önce 15 yılında Clains (Chiana) vadisinden akan Arno nehrinin sularının bir bölümünün yatak değiştirmesine engel olmuştur.
Bu dönemdeki Floransa tarihi düşünüldüğünde, M.S. 405 yılında şehrin Gotlar tarafından kuşatılması ve bir Roma generali tarafından da kuşatmanın kaldırılması şu ana kadar bilinen ilk ve önemli olaydır. Batı Roma İmparatorluğu’nun Milattan sonra 476 yılında yıkılması ile birlikte, Milattan sonra 493 yılından sonra Ostrogotlar İtalya’ya hakim olmuştur.
Doğu Roma İmparatoru I. Jüstinyen imparatorluğu yeniden düzeltmeye çalıştıysa da; İtalya 535 yılından itibaren imparatorluğun komutanlarından Belasir ve Narzes arasında kanlı savaşlara sahne olmuştur. Ostrogotlar’ın kralı Totila 542 yılında Floransa’yı kuşatmasına rağmen imparatorluğun bir kumandanı (Garnison) tarafından geri püskürtülmüştür, daha sonra ise Floransa şehri Gotlar tarafından işgal edilmiştir.
Lombardlar Milattan sonra 570 yıllarında Toskana’da (Toscana) ortaya çıktılar ve sekizinci yüzyılda Lombardlar Dux civitatis Florentinorum (Floransa halkının yöneticisi) olarak adlandırılmıştır. Dükalığın isminden de anlaşılacağı üzere Floransa şehri bu dukalığa başkentlik yapmıştır.
Ortaçağ'da Floransa
Frenklerin hakimiyeti, Guelfo’lar (kilise yanlısı) ve Ghibellino’lar (krallık yanlısı) arasındaki mücadele:
Milattan sonra 786 yılında Floransa’da bulunan Frenk Kralı Büyük Karl, bu şehre büyük önem verdiğinden dolayı Kuzey İtalya’dan Roma’ya giden yol önem kazanmıştır. Din adamlarının yolsuzluğa ve dini görevlerinin satılmasına karşı verdikleri mücadele hareketi, San Salvi Manastırı’nın papazı San Giovanni Gualberto zamanında Floransa’da zirveye ulaşmıştır. Pietro Mezzabarba’nın Floransa piskoposluğuna seçilmesi, Roma ile ciddi ve uzun süren karışıklıkların yaşanmasına neden olmuştur. Bu yaşanan karışıklık, keşiş Petrus Igneus’un elde ettiği yenilikçi hareketin zaferiyle son bulmuştur. Bu yaşanan olay Floransa’nın özgüveninin ortaya çıkmasında önemli bir yere sahip olmuştur.
Toskana (Toscana), Frank-Cermen İmparatorluğunun bir derebeyliğiydi. Derebeylikler daha sonra o kadar çok güçlendiler ki, imparatorluk için büyük tehlike oluşturmaya başlamışlardı. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Kralı I. Otto (Büyük Otto) zamanında Ugo derebeyliği ortaya çıktı ve 1024 yılında başa geçen Kutsal Roma İmparatoru Kralı II. Konrad, sınırları Po nehrinden Roma şehirlerine kadar uzanan bir bölge olarak Tuszien Derebeyliği’ne Canossa’lı Bonifaz’ı atamıştır. Bonifaz 1052 yılında ölünce derebeyliğin başına kızı Kontes Matilda geçmiştir. Kontes Matilda, derebeyliği 40 yıl yönetmiştir ve İtalya tarihinde bu dönem için büyük rol oynamıştır.
Kilise (din) yanlısı ve krallık yanlısı kişilerin verdiği mücadelede Matilda papalık tarafındaydı. (Bu kişilere daha sonra “Guelfo’lar” denildi.) Guelfo’ların karşısında ise krallık yanlısı Ghibellino’lar bulunmaktaydı. Matilda sık sık ordunun başında savaşlara katılmıştır. Bu dönemde Floransa halkının toplumsal saygınlığı artmaya başlamıştır. Kontes Matilda krallık adına mahkemelere başkanlık ederken, Toskana’daki zamanın avukatları, hakimleri ve soyluların oluşturduğu bir grup olan boni homines ya da sapientes (iyi ve akıllı kimseler) tarafından desteklenmiştir. Kontesin mahkemelere başkanlık etmediği durumlarda, sözü edilen grup karar verebilmekteydi. Özgür bir şehrin yolu böylece açılmış oldu. Halk, şehrin yüksek mevkilerinde bulunan soylulara karşı bir tutum sergilemekteydi. Floransa, diğer devletlerin ve soyluların bir dizi savaşlarına sahne olmuştu. Halk kendi arasında kuruluşlar ve gruplar oluşturarak esnaf birliğinin temellerini attı. Kontes Matilda’nın 1115 yılında ölmesinden sonra krallık, soyluların oluşturduğu bir grup tarafından ele geçirildi ve aynı zamanda halkın adına adaleti sağladı. Bununla beraber şehrin en alt yönetim birimi olan komünler oluşmaya başlamıştır.
Floransa Cumhuriyeti'nin ortaya çıkışı
1138 yılından sonra büyük şatolara sahip soylu ailelerin ve aristokratların belirlediği “boni homines” (iyi insanlar) adında bir konsey oluşturulmuştur; bu konsey arti (zanaatkârlardan) ve esnaf birliğinden meydana gelmekteydi. Başlangıçta, delle torri (şatolara sahip soylu kişiler) tarafından her bölge için 2 tane oluşturulan 12 konsül seçiliyordu. Konsüller, zanaatkârların (arti) hakim olduğu 100 tane konsülden (boni homines) oluşan bir kurul tarafından görüş alışverişinde bulunmaktaydı. Böylece soylu aileler, yönetimde kendini daha az göstermişlerdi. Floransa Cumhuriyeti nüfuzunu genişletti ise de Fiesole şehri yağmalanarak tahrip edildi; fakat şehir yakınlarında yaşayan soylular, krallık kontluklarınca korundular. Daha önceki kontluklar, Floransa halkına şatoları yıkılan Alberti ailesine karşı savaşmaları için göz yummuştur. Kral III. Lothar Floransa’yı kendi egemenliği altına aldı, fakat kralın 1137 yılında ölmesinden sonra Floransa eski durumuna geri dönerek, Kont Guidi’ye karşı başarılı mücadeleler vermiştir.
1152 yılında krallığın başına geçen Friedrich Barbarossa otoritesini Toskana (Toscana) bölgesine kadar genişletmiştir. Bavyera Bölgesi'nde bulunan “Welfen”leri kontluğa yükseltmiştir. Floransa ve diğer şehirler Lombardiya’da bulunan kralın zorlu savaşlarına sahne olmuştur. Kral Toskana (Toscana) bölgesinde merkezi bir krallık kurmaya başlamıştır. Kral bir potestas’ı (vali), San Miniato şehrine atadı. Egemenliğini Contado’ya kadar genişletti. Merkezden uzaktaki valilerin ve şehirdeki konsüllerin oluşturduğu ikili yönetim karışıklığa neden oldu.
1176 yılında, Floransa ve Fiesole’nin tüm toprakları aristokratların eline geçmiştir. Buna karşın Alberti ailesinin ve feodal beylerin desteklediği soylular ve konsüller arasında bir çatışma baş göstermiştir. Daha sonra ise bu soylu aileler şatolarını bırakıp şehirde yaşamak zorunda kalmışlardır (1177 - 1180). Çıkan çatışmalar sonucunda, Alberti ailesi başarısız olmasına rağmen bazı durumlarda ailenin konsüle katılmasına izin verilmiştir.
Floransa, Toskana bölgesinin merkezi şehirleri ile bir birlik oluşturmuştur. Guidi’ler ve Alberti’ler ile bu birlik son bulmuştur (1202). Daha sonra şehirde bulunan ve bir yıllığına seçilen potestas’lar (vali) yedi danışma kurulu ve yedi rectores super capilibus artium (zanaatta yüksek yetkinlik müdürleri) tarafından desteklenmişlerdir. Feodal grupların azınlıkta kalan meslek birliklerinin ve alt sınıfın desteklemesi feodalitenin (derebeylik) zaferi anlamına gelmekteydi. 1207 yılında bu başarı Gualfredotto da Milano’da yeni bir kurulun oluşturulmasıyla sonuçlanmıştır. Bu yeni kurula consiglio del comune (şehir konseyi) adı verilmiştir. Bunun yanı sıra eski senato da görevine devam etmiştir. Floransa çoktan önemli endüstri ve bankacılık merkezi haline geldiğinden Floransa halkı ticaret yollarını Roma’ya açmıştır.
Guelfolar (kilise yanlısı) ve Ghibellinolar (krallık yanlısı) arasındaki mücadele
Büyük soylu aileler arasında önceden beri bir anlaşmazlık bulunmaktaydı. Buondelmonte de Buondelmonti’nin Amidei ailesinin bir kızıyla evlenmesi bu anlaşmazlığa yenisini eklemiştir (1213). Guelfolar ve Ghibellinolar arasındaki çatışmalar derinleşerek tüm İtalya’yı sarmıştır. Soyluları yok etme eylemi ve şehrin durumu hakkındaki tartışmalar düşman şehirler arasındaki çekişmelere neden olmuştur. 1222 yılında Floransa Pisa, Lucca ve Pistoia şehirlerine karşı başarılı olmuştur. İki yıl sonra Siena ile yapılan savaş ise karşılıklı başarılar ile sonuçlanmıştır. Krallık, Ghibellinolar’ı desteklemesine rağmen, Sienalılar 1235 yılında olumsuz şartlardan etkilenerek Almanya’ya kaçmak zorunda kalmıştır. Papa IX. Gregor’un ölümünden sonra ve hükümdarsızlık döneminde (1241-1243) Toskana bölgesinde bulunan Ghibellinolar’ın (krallık yanlısı) nüfuzları arttı ve yeniden krallık otoritesi kurulmuştur.
1244-1245 yılları arasında papalığa karşı çıkan ayaklanmalar, Podestà Pace da Pesamigola’nın (sulh yargıcı yönetimi) araya girmesiyle son bulmuştur. Bu yaşanan olay kilise yanlıların olumlu tepkisiyle sonuçlanmıştır. Fakat II. Friedrich’ten sonra, krallığın düşmanları Sicilya’da olduğu gibi Lombardiya’da da anlaşmaya vardılar. II. Friedrich, Antiochia’da (Antakya) bulunan oğlu Friedrich’i krallığın vekili olarak Toskana bölgesine atamıştır. İç savaşlar yaşanırken; Alman şövalyeleri de bu savaşlara katılmıştır. Ghibellino’lar yapılan mücadelelerden kesin zaferlerle ayrılmıştır. 1249 yılında da Guelfoların liderleri sürgüne gönderilmiştir.
Sürgüne gönderilen Guelfoların (kilise yanlısı) liderlerinin bulunduğu Montevarchi kalesini ve diğer kaleleri ele geçirme eylemi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. 1250 yılında halk soylulardan bağımsız caporali di popolo (halk bölükleri) adında 36 tane grup oluşturmuştur. Bu grupların başında capitano del popolo (halk komutanı) adında kişiler bulunmaktaydı. Ghibellinolar kendi egemenlik haklarını savunmada yetersiz olduğu için, şehir iki özerk yönetime ayrılmıştır. Birincisi yargıçların öncülük ettiği komünler, ikincisi captinao’ların (halkın başkanı) önderlik ettiği popolo (halk) grubuydu. Merkezi seçim 12 anziani, yani daha eskileri ile temsil edilmekteydi. Podestà (sulh yargıcı) genellikle orduyu komuta ediyor, yabancı güçlere karşı şehri temsil ediyor ve aynı zamanda sözleşmeleri imzalıyordu. Podestà, 90 tane consiglio speciale (özel danışman) ve soyluların oluşturduğu 300 tane consiglio generale (genel danışman) tarafından desteklenmekteydi. Capitano del popolo ise halkın oluşturduğu iki komiteden meydana gelmekteydi. Bu komiteler başkan, loncalar (esnaf birlikleri) vb. kişilerden oluşmaktaydı.
Bu dönemde podestà’lara şato yapılmıştır ve ilk olarak altın para basılmıştır. Daha sonra bu para tüm Avrupa’da yaygınlaşmıştır.
Montepulciano ve diğer yerlerin egemenliği hakkındaki yenilenen anlaşmazlıklardan sonra Floransa, Siena ve Pista gibi şehirler arasında savaş başlamıştır. 4 Eylül 1260 yılında Floransa ordusu, Siena ordusuyla karşı karşıya gelmiştir. Yapılan Montoperti savaşında Floransa ordusu yenilgiye uğramıştır. Conte Giordano, Floransa içlerine girerek Ghibellinolar’a zulüm ve baskı uygulamıştır. Bu oluşan huzursuzluk ortamı yerini eski barışçıl ortama bırakmaya başlamıştır. Popolo grubu endüstride ve ticarette refahı sağlamıştır. Podestà ve kralın temsil ettiği eski düzenin büyük bir kısmı yeniden oluşmuştur.
Ticari güç olarak Floransa
Bir yandan siyasi çok az yaptırımı olan ve istikrar vadetmeyen anayasa bir şekilde gelişirken bir yandan da halk hayret verici bir ticaret örgütü kurmuştur. Yedi “arti maggiore”den (yün ve ipek dokumacılığı ile bankacılık, tıp ve hukuk gibi meslekleri içine alan) veya yüksek loncalardan her birisi kendi kurullarıyla, kanunlarıyla, meclisleriyle, belediye meclisleriyle vb. küçük bir devlette örgütlenmiştir. Bu örgüt zor zamanlarda halk milisini devreye sokmaktaydı. Floransa tekstilleri, tüm Avrupa’da değer kazanarak satın alınmaktaydı. Bu nedenle Floransalılar, çağın ilk tüccarları olarak bilinmektedir. Hükûmetteki bir sürü değişiklik ve aralıksız devam eden iç savaşlara rağmen, şehirdeki yaşamın devam etmesi, hükûmet olmaksızın yönetimlerini devam ettirebilen loncaların dayanışmasına borçluydu.
Karl’ın 1268’de Konradin von Hohenstaufen’i mağlup etmesinden sonra Floransalılar, 1269’da Siena’ya saldırarak Pisa topraklarını da sık sık yağmalamıştır. Karl, sürekli Floransalıların meselelerine karışmaktaydı; daima Grandi denilen soyluları ya da Guelfo yandaşlarını tercih ettiğinden Ghibellino’lardan birkaçı geri çağrılmıştır. Bu olay aynı zamanda başka anlaşmazlıklara yol açmıştır. 1279’da Papa Nikolaus, aynı yıl Ostia'nın kardinal papazı ilan ettiği keşiş yeğeni Latino Frangipani Malabranca’yı, Floransa’daki taraflar ile bir kez daha uzlaştırmaya göndermiştir. Geçici diktatör olarak kabul gören Kardinal Latino’nun mutlak bir çevrede başarısı bulunmaktaydı. 1000 kişilik bir bölük düzeni sağlamaya, Grandi’leri yasaya uymaya zorlamak için Podesta'nın ve Capitano’nun (her ikisi de halk tarafından seçilmekteydi) emrine girmiştir. Sicilya Savaşı, Karl’ın konumunu zayıflattıysa da imparatorluktan, krallardan ve papazlardan kurtulmak için tam bağımsızlık mücadelesi veren toplulukları güçlendirmiştir.
Floransa Cumhuriyeti, Ghibellino şehirleri olan Pisa ve Arezzo’nun iktidarını yıkmayı planlamıştır. 1289 yılında Aretini’ler, Campaldino civarında Floransalılar tarafından tam anlamıyla bozguna uğratılmıştır. 1284 yılında Cenevizliler tarafından Meloria Deniz Savaşı’nda bozguna uğratılan Pisalılara karşı yapılan savaş, daha planlı bir şekilde yürütüldüğü için 1293 yılında barış sağlanmıştır. Fakat Campaldino zaferinde başlıca katkıları olan Grandi’ler özellikle Corso Donati ve Vieri de Cerchi gibi kimseler daha da güçlendiler. Karl, çok sayıda şövalye atayarak şövalyelerin sayılarını arttırmıştır. Şövalyelerin adalet makamını ele geçirme çabaları bastırılarak, şövalyelerin etkilerini azaltmak için yeni yasalar çıkarılmıştır.
Arte del Cambio
15. yy.da Floransa’da “arti” (zanaatkârlar) olarak adlandırılan esnaf birlikleri ya da loncalar kurulmuştur. Bunlar; Arti Maggiori olarak adlandırılan birincil sanatlar, soylu meslekler ve Arti Minori olarak adlandırılan ikincil sanatlar, demircilik, ayakkabıcılık, duvar ustalığı gibi daha basit elişleri, olarak ikiye ayrılmıştır.
İkincil sanatlar birliklerinin sosyal gelişimlerine izin verilmezken, tüccar birlikleri (Arte dei Mercantanti o di Calimala), sarraf ile bankacı birlikleri (Arte del Cambio), bir de kürk tüccarları birlikleri (Arte di Lana) büyük öneme sahip olmuşlardır.
Bir toplantı binası ve Floransa’da bulunan Medici Bankası gibi banka işletmeleri de bu birliklere bağlıdır. Mediciler sadece sarraflar loncasında değil, başka birincil sanatlar birliklerinde de temsil edilmiş ve politikada dikkate değer bir gelişim göstermişlerdir.
Ordinamenti della Giustizia (Adli düzenleme)
Birçok kurumun kapatılmasına rağmen hala etkili olan devletin içinde bağımsız kabileler oluşturan Grandi’lerin büyüyen güç ve kibirlerini huzursuzca gözlemleyen Floransa demokrasisi için bu yeterli olmamıştır. Yasa, kabilenin (consorteria) her üyesini diğer tüm üyeler için kefil olmasını zorunlu kılmaktaydı. Bu durum, diğer herhangi bir kabilenin işleyeceği suçun para cezasının ödenmesi için finansal bir teminatı olmuştur. Yasalar her zaman kabul edilmediği için yenileri ve daha ağırları çıkarılmaktaydı. Signoria’dan lonca üyeleri dışında herkesin ihracını öngören bu yasalar, 1293 yılında çıkarılan meşhur Ordinamenti della Guistizia yasalarıydı. Sonrasında loncaların kurulları ve emrinde 1000 askeri olan her “sestiera” için iki “savi” bulunmaktaydı; Grandi ailelerinin sayısı 38 (sonradan 72) olarak belirlenmiştir. Ordinamenti davalarının hükümleri üzerine görevlendirme yoktu. Bu reformların ruhani babası Popolana ticaretiyle soyluluğa kavuşan Giano della Bela olmuştur. O olmadan Ordinamenti’nin yürürlüğe girmeyeceğini bilen Grandi’ler, onun “popolani grassi”de ününün kaybetmesi için çalışmışlardır. Sonradan Toskana bölgesinde otoritesini genişletmeye çabalayan Papa VIII. Bonifatius (1294’te seçildi) ile müzakerelere geçtiler. Düşmanca tavırlar içerisinde olan Signoria’ya karşı Giano’nun seçilmesinden sonra Papa 1295'te görevinden uzaklaştırılmıştır. Grandi’ler, Podestaya rüşvet yedirerek ve örgütleşmemiş halk olan popolo minuto (feodal devirden kalan çeşitli asilzadeler tarafından oluşturulan bir grup) ile iyi geçinerek güçlerinin birazını geri kazanmıştır. Fakat “arti”ler (zanaatkârlar) sabit kalırken Grandi’lerin arasında yaşanan kavga, onların kesin başarılarına engel olmuştur.
1225’te Grandi’ler için uygun ve "Ordinamenti"nin daha yumuşak bir hali olan bir Signoria yasası çıktı, ancak Grandi’ler şimdi ikiye ayrılmıştır: Birisi “Ordinamenti”yi tamamen ortadan kaldırmayı umut eden Donati, diğeri "Ordinamenti"nin kaldırılmasını istemeyen Cerchi’ydi. Bu gruplar sonradan Neri (Siyahlar) ve Bianchi (beyazlar) olarak adlandırılmıştır. Papanın Grandi'leri uzlaştırma çabaları sonuçsuz kaldıktan sonra Karl von Volois’in desteğini isteyerek, ona imparatorluk tacını vadetmiştir. 1301'de Karl, İtalya’ya gelerek Bianchileri Popolo ve Nerilerin yararına ortadan kaldırmayı istediğinde ise, Papa tarafından Paciaro, yani barış getirici olarak ilan edilmiştir. 1 Kasım’da Karl Floransa’ya geldikten sonra onların yasalarına uyacağına söz vermiştir. Karl ile beraber gelen yeni Podesta (vali) Cante Gabrielli da Gubbio, Bianchi’ler grubundan birçok kimseyi cezalandırdı; onun tarafından kovulanlar arasında Dante de bulunmaktaydı (1302).
1308 yılında Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’na seçilen Lüksemburglu Heinrich, Papa’nın isteği üzerine İtalya’ya gelmiştir. Floransalı sürgünler ve İtalya’nın Ghibellio’ları (aralarında Dante de vardı) Heinrich’i ülkenin bir kurtarıcısı olarak görmüşlerdi, buna karşılık Floransalı Guelfo’lar, kendi özgürlüklerine karşı Ghibellio’ları tehlike olarak gördükleri için hem krala hem de papaya karşı gelmişlerdi. Guelfo’lar, Heinrich’in boyunduruk altına alma talebine aldırmadan Napolili Kral Robert korumayı kabul etmiştir. 1312 yılında Heinrich Roma’da VII. Heinrich olarak imparatorluk tacı giydiyse de istenilen evrensel ve barış getirici bir hükümdar yerine şartlar onu bir imparator gibi davranmaya ve ayaklanan toplulukları bastırmaya zorlamıştır. Floransalıları birkaç kez yense de Floransa kuşatmasında başarı elde edemedi.
Heinrich’in ölümünden sonra Guelfo’ların intikamından korkan Pisalılar, imparatorluğun papaz vekili Die Uguccione della Fagginolas'ın egemenliğini Cenova’da kabul ettiler.
Floransa, Kuzey İtalya’nın Ghibellino’larından destek alan Castruccio Castracani degli Antelminelli 1320 ve 1323 yılları arasında Floransa’yı kuşatarak birçok kez savaş kazanmıştır. Pistoia'yı işgal etmiştir; Floransalılar, Raymundo di Cardona egemenliği altındaki Napoli’den ve Kalabriya dükünden yardım almasına rağmen Castruccio Castracani degli Antelminelli şehir surlarına kadar her şeyi yakıp yıkmıştır.
İlk meclisler, capitona’lar arasındaki 300 popolani’den (halkçı temsil) oluşan consiglio del popolo ve yarısı soylulardan, diğer yarısı popolani’lerden oluşan Podesta’lar (güç sahibi) arasındaki 250 üyesiyle consiglio del comune (toplum/şehir konseyi) ile yer değiştirildi. Priori’ler (öncüler) ve diğer memurlar 98 vatandaştan oluşan özel bir kurul aracılığıyla kamu görevi için uygun bulunan 30 yaş üstü Guelfo’lulardan belirlenmekteydi (1329). Sistem ilk başta iyi işliyordu, fakat hemen sonra görevi kötüye kullanmalar ortaya çıkmıştır.
Floransalılar Lucca’ya yöneldiler. Şehri dolaylı yönden 80.000 Florin karşılığında satın alabilirlerdi, ancak Signoria’daki (senyörlük; üst kurul) fikir ayrılığından dolayı bu düşünce boşa gitmiştir. Martino della Scala, Verona’nın kralı, Floransalılara 1335’te söz verdi, ancak sözünü tutmadı; Floransalıların ekonomisi o zaman henüz gelişmemiş olmasına rağmen Floransa Venedik’e savaş ilan etmiştir. İlk başlarda başarılıydılar, fakat Venedikliler, Floransalılardan bağımsız olarak Scala ile ateşkes ilan etmiştir. 1339'da yapılan barış sayesinde Lucca bölgesinin bir kısmını ele geçirmiştiler. Aynı zamanda Tarlati’den Arezzo’nun koruyuculuğunu on yıllığına ele aldılar. Ama felaket şehrin üstüne çökmüştür: İngiltere’nin kralı III. Edward Fransa’yla yaptığı savaş için Floransa’da bulunan Bardi ve Peruzzi bankalarından aldığı yüksek kredileri ödemeyi reddetmiştir (1339). Bu bankalar ve diğer küçük firmalar iflas etmiştir ve Floransa bankacılığına olan dünya genelindeki güven sarsılmıştır. Fransa Kralı VI. Philippe tefecilikten vazgeçerek kendi bölgesindeki Floransalı tüccarların ve bankerlerin yüksek miktardaki paralarını şantaj yaparak almıştır.
Geç Ortaçağ ve rönesans
Veba, savaş ve iç huzursuzluk
14. yüzyılın 40'lı yıllarındaki Orta Çağ’da veba ve açlık çok büyük zararlara yol açmıştır ve kısmen başarı sağlanamayan son savaşlar ve ekonomideki tatmin edici olmayan durum nedeniyle Grandi’ler (soylular) ve Popolo’lar (halkçılar) arasındaki ayaklanmalar yeniden patlak vermiştir. Bu karmaşaya bir son verilmesi için Atina dükü VI. Walter von Bienne 1342’de koruyucu ve muhafız birliğinin yüzbaşısı seçilmiştir. O, öngörüşlü, cömert ve hırslı bir adamdı; barış ve ona büyük popülerlik kazandıran adalet politikasıyla hükümdarlığına başlamıştır.
Fakat Walter, kendisini güvence altına aldığına inanır inanmaz Floransa genelinde kral olarak kabul görmeyi başarmıştır. Podesta’lar ve capitano’lar Walter’ın hainliğini kabul ederken o, Guelfo’ları görevlerinden uzaklaştırdı, priori’lerin işlevlerini zayıflattı, halkı silahsızlandırmıştır. Bunun üzerine Arezzo, Volterra, Colle, San Gimignano ve Pistoia’nın hükümdarlığını kabul etmiştir. Hepsi dizginsiz ve kaba Fransızlardan oluşan korumalarının sayısını 800’e yükseltti. Koyduğu baskıcı vergiler ve tüm muhaliflerine karşı zalimliği ve Pisa ile yapılan yetersiz anlaşmalar yüzünden Walter’in hükümdarlığına karşı sert bir nefret oluşmuştur. Popolo’ları ortadan kaldırmadığı için, grandi’lerin özgürlüklerini kısıtladığı için ve arti grubuna (zanaatkârlar) müdahalede bulunduğu için Grandi’ler hayal kırıklığına uğramış durumdaydı. Walter’e karşı bir sürü başarısız komplolar düzenlenmiştir. Walter, Antonio degli Adimari tarafından düzenlenen bir komployu açığa çıkarmıştır. Bunun üzerine Antonio degli Adimari’yi sarayına çağırtıp tutuklattı. Yönetimde bulunan 300 vatandaşı onlara danışmak bahanesiyle mahkemeye çağırtmıştı, ama onlar hainlik kokusu sezdikleri için oraya gitmeye karşı çıktılar. 26 Temmuz 1343’te bu karşı çıkış silahlı ayaklanmaya dönüşmüştür; vatandaşlar dükün tahttan çekilmesini talep ederek onu saraydan kovmuştur. Komşu şehirler Floransalılara yardıma geldiler. Podestà ihraç edildi ve on dört kişilik balia (yönetim) oluşturuldu. Dük, Admiri’nin ve diğer tutukluların serbest bırakılması ve korumalarının çoğunun halkın en aşağı tabakası tarafından öldürülmesi dayatma görmüştür. Teslim edilmeleri istenen önemli adamlarının üçü kelimenin tam anlamıyla parça parça doğrandığından, sonunda 1 Ağustos’ta tahtan inmek zorunda kalmıştır. Yoğun güvenlik altında birkaç gün yolculuk etti ve on dört kişi onun yönergesini feshetmiştir.
Dokumacıların isyanı
Kral, savaş sırasında oldukça dikkatli bir tavır sergilemiştir. Seçimlere izinsiz müdahaleler sonucunda Lapo da Castiglionchio ve Piero delgi Albizzi tarafından yönetilen Parte Guelfa’ya yeniden önem verilmeye başlanmıştır. Parte’ye karşı bir tutum sergileyen Salvestro de’ Medici, Gonfaloniere’ye (adalet işlerini yürüten sancaklar) yaptığı entrikalara rağmen seçilmiştir ve “ammonizioni”nin kaldırılması için bir yasa önerisinde bulunmuştur, daha sonra bu yasa 18 Haziran 1378 yılında kabul edilmiştir. Fakat halk Parte’lerin gücünü kırmak için 21 Haziran 1378 tarihinde isyan etmiştir. Albizzi ve diğer soyluların evleri ateşe verilmiştir. Halk daima arti minori’lerin (kuyumculuk, seramik, oymacılık gibi ikincil sanatlar ile uğraşan grup) daha fazla ayrıcalık istemesinden huzursuzdu. Zanaatkârlar, arti maggiori’lere (mimarlık, resim ve heykel gibi ana sanatlar ile uğraşan grup) karşı eylemlerinde ısrar etmekteydiler. Özellikle de dokumacıların kendi haklarını savunmalarını zanaatkârlar desteklemekteydi. Dokumacılardan oluşan büyük bir grup halk yönetimini kurmak ve Signoria’yı (senyörlük) yıkmak için şehir dışında toplanmıştır. Popolo minutolar’ın (feodal devirden kalan çeşitli asilzadeler tarafından oluşturulan bir grup) yönetime katılmasını ve kendilerinin de yönetimde yer almalarını istemekteydiler. Bu nedenle dokumacılar kendilerine Tommasso Strozzi’yi sözcü olarak belirlemiştir. Şatolarda bulunan halk Michele di Lando adındaki kişiyi dokumacıların başkanı olarak belirledikten sonra Michele di Lando bütün bu karışıklığa bir son vermiştir. Di Lando bir günlüğüne de olsa Floransa’nın yöneticisi olmuştur. Bu kısa zamanda anayasada bazı değişiklikler yapmıştır. Üç yeni lonca oluşturulmuştur. Yeni oluşturulan loncalardan sonra yeni lonca temsilcileri atanmıştır. Atanan lonca temsilcilerinin üçü, arti maggiori’den (resim, mimarlık, heykel gibi ana sanatlarla uğraşan grup), üçü arti minori’den (kuyumculuk, seramik, oymacılık gibi ikincil sanatlar ile uğraşan grup) ve üç tanesi de yenilerden oluşmaktaydı. Oluşan bu her sınıf için adalet işlerini yürüten sancaktarlar (Gonfaloniere di Guistizia) seçilmiştir. İlk sancaktar ise Michelle di Lando olmuştur. Dokumacılar bu durumdan memnun olmayarak karışıklık çıkardılar ve alt sınıfların dışlanmadığı yeni bir yönetim istediler. Halkın ayaklanmasını engellemek için çoğu grandi ve Piero degli Albizzi suçlamalar neticesinde infaz edilmiştir. Çoğu kişi de yakılarak öldürülmüştür. Bu huzursuzluk ortamı sermayenin kötüye gitmesine neden olarak işsizliği ve sefaleti arttırmıştır. 1382 yılında Loncalar kötü giden durumu bir dereceye kadar düzeltmiştir. Lonca temsilcilerinin (Pirioren) yarısı ve adalet işlerini yürüten sancaklar (Gonfaloniere) tarafından yeniden yeni bir anayasa belirlenmiştir.
Bu arada cumhuriyet dış işlerindeki pozisyonunu koruyarak 1383 yılında teğmen Karl von Durazzo’nun mirası ile Arezzo’yu geri kazanmıştır. Gian Galeazzo Visconti Kuzey İtalya’nın büyük bir bölümünü ele geçirdikten sonra, 1390 yılında yapmış olduğu entrikalar ile Pisa ve Siena şehirlerini ele geçirmiştir. Sadece Floransa, Hawkwood’un 7000 kişilik ordusu ile Gian Galeazzo Visconti’ye karşı savaş açmıştır.
1392 ve 1397 yılları arasında Gian Galeazzo Visconti ile yapılan savaşlarda Floransa şehri, başarı elde ettiyse de Visconti Pisa Siena ve Perugia üzerinden Toskana bölgesine hâkim olmuştur. Hawkwood’un ölümünden sonra Floransa, Kral Rupert’in yardımını almıştır, fakat kralın orduları bozguna uğratılmıştır ve Milanolular Floransa’ya doğru ilerlemek isterken, Gian Galeazzo Visconti ölmüştür. Visconti’nin ölümünden sonra toprakları oğulları ve Condollieriler’i arasında paylaştırılmıştır. Bu arada Pisa şehrini Giovanni Maria Visconti yönetmekteydi. Papa IX. Bonifatius ile Floransalılar, aralarında bir birlik oluşturarak Perugia ve Bolonya’yı tekrar ele geçirmek istemiştir. Bu birlik başarılı bir şekilde oluşturuldu; fakat Papa IX. Bonifatius amacına ulaşır ulaşmaz anlaşmayı bozarak Floransalıları hayal kırıklığına uğratmıştır. Floransalıların Pisa şehrini tek başlarına ele geçirme isteği ise başarısızlık ile sonuçlanmıştır. Gabriele Maria Fransız Kraliyeti’nin korumalığına girmiştir. Sonuç olarak Pisa şehrinin parayla satılmasına karar verilerek, 1405 yılında Floransa, Pisa’yı 260.000 Florin karşılığında satın almıştır.
1378 Ağustos olayları
Yeni hükûmet ile ciompiler ütopik taleplerinin yerine getirilmemesinden dolayı birkaç hafta içinde hayal kırıklığına uğramış, küçük loncalar ve ciompiler arasında çıkar çatışması çıkmıştır. 31 Ağustos’ta Piazza della Signoria önünde toplanmış olan büyük bir ciompi grubu büyük ve küçük loncaların oluşturduğu kuvvetler tarafından fazla bir çaba sarf etmeden sürülmüşlerdir. İsyan sona ermiş, ciompiler tarafından oluşturulmuş olan lonca feshedilmiş ve Salvestro de’ Medici’lerin düşmesinden sonra dört yıl içerisinde üst yönetim yeniden büyük loncaların eline geçmiştir.
Benzer isyanlar
Ciompi isyanı, 14.yy.lın ikinci yarısında, kara ölüm (1347-1353) olarak adlandırılan veba salgınından sonra, hak sahibi olmayan grupların yaşam koşullarını iyileştirmek amacıyla meydana gelen ilk ve son ayaklanma olmamıştır. Buna benzer diğer ayaklanmalar, Fransa’da meydana gelmiş olan Jacquerie Ayaklanması (1358) ve İngiltere’de görülen olan Jack Cade ayaklanmalarıdır.
Toskana Büyük Dükalığı’nın başkenti olarak Floransa
Medici Hanedanlığı, Gian Gastone de' Medici’nin 1737 yılında ölümüne kadar Toskana’da hüküm sürmüştür. Daha sonra büyük dukalık, Loren’in dükü Franz Stephan’ın eline geçmiştir. 1753 yılına kadar krallık ile yönetildikten sonra yönetimi, Avusturya hanedanı Maria Theresia’nın oğlu Peter Leopold devralmıştır; böylece Floransa, Avusturya Habsburg Hanedanlığı hâkimiyetine girmiştir. Napolyon Savaşları sırasında Habsburg-Loren Grandükü III. Ferdinand tahtı ele geçirmiştir. Toskana 1808 yılında Fransız İmparatorluğu tarafından ilhak edilmiştir. Floransa, 1809 yılında Etrurya (Etrurien) Krallığı’na başkentlik yapmıştır; fakat 1814 yılında Napolyon’un düşüşünden sonra, Ferdinand tekrar yönetimi ele geçirmiştir. 1833 yılında Ferdinand’ın ölmesinin ardından yönetimi II. Leopold devralmıştır. 1848 yılında Floransa’da liberal devrimcilik hareketi başladığı sırada Leopold bir anayasa kabul etmiştir. Fakat kabul edilen anayasa karşıtlıklara neden olmuştur. 1849 yılında Grandük Avusturya koruması ile geri dönmüştür. 1859’da Fransızların ve İtalyanların Lombardiya bölgesinde Avusturya üzerindeki zaferlerinden sonra Floransa’daki devrim sonucu Leopold, sınır dışı edilerek Toskana, Sardinya-Piemonte Krallığı tarafından ilhak edilmiştir.
İtalya’nın kısa süreli başkenti olarak Floransa ve sonrası
1865 ve 1895 yılları arasında Floransa, büyük bir kentsel yenileme ve yapılanma içerisine girmiştir. Kısa süren başkentlik süresi boyunca (15 Eylül 1864 yılından 20 Eylül 1870 yılına kadar) olaylara yön veren bir şehir konumuna gelmiştir. Mimar Giuseppe Poggi, Poggi Planı adı altında yaptığı modernleşme çalışmaları ile şehir Ortaçağın önemli şehirlerinden biri olmuştur. Böylece şehir gelişmiştir; ayrıca su baskınları için yapılan korumalar Poggi tarafından sağlamlaştırılmıştır. Yine bu bağlamda Poggi, şehrin kuzeyinde yer alan şehir duvarını yıkmıştır. Arno nehrinin güneyinde yer alan manzara yolunu “Viale dei Colli”, egzersiz alanı, tren istasyonu ve mezbahana inşa ederek fabrika bacaları için filtreler yapmıştır. Mayıs 1865 yılında başlanan inşa çalışmaları 5 yıl sürmüştür. Şehrin kurulumunu hızlı bir şekilde yapmak için kamusallaştırmaya gidilmiştir. Eski şehir kapıları civarında bulunan büyük alanlara burjuvazilerin ikamet etmesi sağlanmıştır. Viale dei Colli manzara yolunun en yüksek noktasına yabancı turistlerin de ilgisini çeken Pizzale Michelangelo adında manzara noktası oluşturulmuştur. Piagentina, San Jacopino gibi yeni mahalleler oluşturulmuştur. 1869 yılında Mercato Vecchio adındaki büyük şehir pazarının yenilenmesi amaçlanmıştır. Fakat durgunluk ve kriz atmosferi projenin durmasına neden olmuştur. Durgunluk ve kriz atmosferi kısa sürede atlatıldıktan sonra, eski şehrin ortasında modern merkezler oluşturulmuştur. 2 Nisan 1885 yılında proje kapsamında yeni merkezlerin oluşturulacağı alanları, ilgili halk hızla boşaltmaya başlamıştır. Tarihi kiliseler ve yapılar restore edilerek modern bir merkez oluşturulmuştur. Turizm ve modernleşme sonucunda şehir ekonomik açıdan yükselmeye başlamıştır.
19. yüzyılın sonlarına doğru şehir nüfusu üç katına çıkmıştır. Turizm ve endüstri gibi yeni sektörlerin oluşturulmasıyla 20. yüzyılda, artmış olan bu nüfustan olumlu şekilde yararlanılmıştır. Böylece ekonomi ve ticaret yeniden gelişme göstermiştir. II. Dünya Savaşı’nda şehir 1943 ve 1944 yılları arasında Alman ordusu tarafından işgal edilmiştir. Bu süre boyunca Gerhard Wolf yönetimindeki Alman Konsülü şehrin yönetimini ele geçirmiştir. Adolf Hitler 1938 yılında Floransa gezisinde Floransa’ya hayran kalmıştır; fakat Alman askerleri geri çekilirken tarihi bir köprü olan Ponte Vecchio’yu (eski köprü) yıkmakla kalmamışlar, aynı zamanda yolları da kullanılmaz bir duruma getirmişlerdir.
İklim
Ay | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | Yıl |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
En Yüksek Sıcaklık [°C] | 10 | 12 | 15 | 19 | 23 | 28 | 31 | 31 | 27 | 21 | 15 | 11 | 20 |
En Düşük Sıcaklık [°C] | 2 | 3 | 5 | 8 | 11 | 15 | 17 | 17 | 14 | 10 | 6 | 2 | 9 |
Yağmur Miktarı (milimetre) | 73.60 | 68.58 | 81.28 | 78.74 | 73.66 | 55.88 | 40.64 | 76.20 | 78.74 | 88.90 | 111.76 | 91.44 | 919.48 |
Floransa Ilıman okyanusal iklime sahiptir. Yazlar sıcak ve yağışlı, kışlar serin ve yağışlı geçer. Deniz kenarında olmaması nedeniyle yaz sıcaklığı biraz daha yüksektir ve kışlar daha soğuk geçer ve kar yağışı da görülür.
Nüfus gelişmesi
Floransa komününün belediye sınırları içinde nüfusunun 19. ve 20. yüzyıllarda gelişmesi resmi nüfus sayımı sonuçlarına göre şu gösterimde özetlenmiştir:
Kişi
Yerel idare
- Floransa "komunu" tümü içinde geleneksel semt idareleri
- Floransa'nin tum "komunu" icinde modern 5 "semt idareleri"
- Floransa Sehir Sarayi Palazzo Vecchiol
Floransa İtalya devleti yerel idaresi sistemine uygun olarak bir "komün belediye" statüsü taşımaktadır. Floransa "komünü" için yasama organı "Consiglio Communalle" (Belediye Konseyi) olmaktadır. Belediye Konseyi 46 meclis üyesinden oluşmaktadır ve bunlar her beş yılda bir "nisbi temsil" seçim sistemine uyularak yapılan seçimlerle seçilmektedirler. Bu seçim sirasinda ayrıca doğrudan doğruya bir oylama ile "Belediye Başkanı" da seçilmektedir. Floransa Komünü yönetim kurulu doğrudan doğruya seçimle gelen bir Belediye Başkanı yaninda onun tarafından adaylığı konulup seçilen 7 adet "değerleyici" adı verilen "Giunta Communale" (Belediye İdare Kabinesi)dir.
Günümüzde Floransa Komünü Belediye Başkanı görevi "İtalya Demokratik Partisi", "Sol Ekoloji Bağımsızlık Partisi" ve "Sol Federasyonu" adı verilen bir progresif partiler birleşik koalisyonu tarafından seçilmiş olan "Matteo Renzi"'nin 4 Mart 2014'te istifasından sonra onun yardımcı belediye başkanı olarak seçmiş olduğu "Dario Nardella" tarafından yapılmaktadır.[1]
Görülecek yerler
Kentin merkezindeki en önemli meydan Piazza della Signoria'dır (Signoria Meydanı). Bu meydan etrafında tarihsel binalar ile çevrilmiş ve birçok heykel ve anıt bulunan çok çekici bir meydandır.
Bu meydanın ortasında Neptün Çeşmesi bulunur. Neptün Havuzunun ortasında mermerden yapılmış deniz tanrısı Neptün'ün heykeli, mermer atlar ve etrafında deniz kızları ve erkek deniz tanrıları bulunur. 1565 yılında yapılmıştır. Ayrıca Neptün'ün altında bulunan yunuslar da Floransa'nın denizlerde hakimiyetini temsil eder.
Meydandaki büyük saray "Palazzo Vecchio" uzun seneler yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. İçinde birçok Rönesans eseri bulunur. Rönesans ressamı Giorgio Vasari buradaki sayısız eseriyle İtalya'nın önemli ressamlarından biridir.
Ayrıca aynı meydanda Michelangelo'nun ünlü heykeli David'in bir kopyası bulunur (aslı Accademia Müzesi'nde koruma hâlindedir).
Bu meydan bulunan "Loggia" adlı yapı üzeri kapalı ama kenarı kemerli ve açık bir gösterim binası olup içinde birçok antik ve yeni yapılmış heykeller gösterilmektedir.
Kentin en önemli sanat müzesi Piazza della Signoria'nın yakınındaki Uffizi Galerisidir. Dünya çapında İtalyan Rönesansı'nın en nadir örnekleri bu müzede bulunur.
Bu müzeye çok yakın bir mesafede bulunan Arno Nehri'nin üzerindeki Ponte Vecchio (Eski Köprü) çok ilgi çekici bir köprüdür. Köprüler şehri Floransa'nın II. Dünya Savaşı'ndan zarar almadan tek çıkan köprüsüdür.
Kentin en önemli kilisesi yapımı 1436 yılında biten Santa Maria del Fiore'dir. Genellikle "Duomo" adıyla bilinen bu katedralin kubbesi çok büyük bir mimarlık harikası olarak bilinir ve Floransa resimlerinde her zaman ön planda görünen bir yapıdır.
Duomo'nun bir parçası sanılan Campanile (çan kulesi) ve yine hemen yanındaki Battistero di San Giovanni Vaftizhanesi de özellikle bronzdan dökme kapılarında İncil sahnelerini rölyef hâlinde gösteren önemli yapıdır.
Floransa'da diğer müzeler Pitti Sarayı, Duomo Katedral Müzesi, Bargello heykel müzesi, Accademia delle Arti del Disegno Müzesi önemli dünya müzeleri arasındadır.
Bunların dışında çok sayıda bahçe, saray ve kilise yer almaktadır. Boboli Bahçeleri, Santa Crocce, Santa Maria Novella ve San Lorenzo kiliseleri görülmeye değer yerler arasında yer alırlar.
Floransa'nın en ünlü gezi yerlerinden biri de Vasari Koridoru ve Bountalenti Mağarasıdır. Vasari Koridoru, Palazzo Pitti ile Palazzo Vecchio arasında özel bir bağlantı yolu sağlar. Bu koridor Giorgio Vasari tarafından dönemin hükümdarlarının halkın arasına karışmadan iki büyük saray arasındaki ulaşımı sağlaması için yapılmıştır. Günümüzde içinde değerli eserler saklıdır.
Kent hakkında
Floransa'nın nüfusu diğer İtalyan kentleri gibi yaşlı bir nüfustur. 14 yaşın altındaki çocuklar nüfusun sadece %11'ini oluşturmaktayken 65 yaş üzerindeki emekliler nüfusun %28'ini oluştururlar. Dünyaca ünlü modacı Gucci'nin merkezi Floransa'da bulunur. Kentin ATAF adıyla bilinen oldukça etkin bir belediye otobüsü sistemi vardır. Floransa'nın Amerigo Vespucci Havaalanı kent merkezine çok yakın olup Lufthansa ve Air France gibi uluslararası uçak firmaları bu havaalanına çok sık seferler yapmaktadırlar.
Kardeş şehirler ve dostluk paktları[2]
Floransa şu kentlerle kardeş şehir (KŞ) ve dostluk paktı (DP) bağlantısı kurmuştur:
|
|
Fotoğraflar
- Floransa'da gnbatımında Arno Nehri ve Ponte Vecchio
- Floransa'da Arno Nehri uzerinde Ponte Vecchio
- Floransa Duomo - Santa Maria del Fiore Katedrali
- Floransa Duomo
- Floransa Katedral yanındaki St John Vaftizhanesi
- Floransa Piazza Signoria meydanı
- Floransa Piazza di Signoria'da Michelangelo'nun David heykeli
- Floransa Piazza Signoria'da Loggia dei Lanzi
- Floransa Piazza Duomo meydanı
- Floransa Piazza della Republica meydanı
- Floransa Piazza Liberta meydanında zafer takı
- Floransa Piazza Beccaria meydanı
- Floransa Palazzao Vecchio ve Uffizi
- Floransa Uffizi Sanat Galerisi'nde bir salon
- Floransa Pitti Sarayı
- Floransa Boboli Bahceleri
- Floransa'da San Miniato di Sera kilisesi
- Floransa Santa Maria Novella Kilisesi
- Floransa Santa Croce Bazilikası
- Floransa San Lorenzo Basilikası
- Floransa Santa Maria Novella Manastır Kilisesi
- Floransa Palazzo Strozzi Sarayı
- Floransa Palazzo Medici-Riccardi Sarayı
Kaynakça
- "Il congedo di Renzi da Firenze. Il segretario: «Momento delicato e bello". Il Sole 24 ORE. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- "Floransa'nın kardeş şehir ve dostluk paktı bağlantıları". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2010.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Floransa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmi Web Sitesi (İngilizce)
- Floransa Turizm Rehberi5 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca), (İngilizce), (Almanca), (Fransızca)
- Ciao Floransa8 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İtalyanca), (İngilizce), (Almanca), (Fransızca), (İspanyolca)
- Florence Photos8 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- FictionalCities.co.uk24 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Konusu Floransa'da geçen Romanlar
- Arşimet'in Bahçesi13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Floransa7 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
- Crusca Akademisi19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Floransa'yla ilgili İstatistikler
- Florence Flickr Grubu21 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Quattrocento Florence Project Floransa'nın 15. Yüzyıldaki Hali
- WWW-Sanal Kütüphane: Tarih21 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IUE, Floransa
- Google Maps'dan Floransa'nın Uydu Fotoğrafları
- Google Maps'tan Duomo'ya odaklanmış Uydu Fotoğrafları
- [Dan Brown, Cehennem]
- [Floransa ve Toscana Görsel Gezi Rehberi, Dost Yayınları]