Hâdi Maksudi
Ahmet Hâdi Maksudi (d. 1868 - ö. 1941), pedagog, dil bilimci, yayıncı.
Hâdi Makudi Әхмәтһади Максуди | |
---|---|
Doğum |
28 Nisan 1868 Taşsu, Kazan Bölgesi, Rus İmparatorluğu |
Ölüm |
28 Haziran 1941 (73 yaşında) Kazan, Tataristan |
Milliyet | Tatar |
Meslek | Pedagog, dilbilimci, yayımcı |
Tanınma nedeni | Kazan'da "Yuldız" gazetesini çıkaran Tatar milliyetçisi |
Aile | Sadri Maksudi'nin ağabeyi |
Tanınmış bir Tatar milliyetçisi olan Hadi Maksudi, Kazan'da "Yuldız" gazetesini çıkarmış ve çeşitli okul kitapları yayımlamıştır. Sadri Maksudi'nin ağabeyidir.
Yaşamı
Kazan'a bağlı Taşsu köyünde molla ailesinde 1868 yılında dünyaya geldi.[1]. Türkiye'nin ilk yıllarındaki çeşitli hizmetleri ile tanınmış olan Sadri Maksudi'nin ağabeyidir.
Kazan'da Kulboyu Medresesi'nde öğrenim gördü. 1894 yılında İstanbul’a gitti; öğrenimine altı yıl daha devam etti.
Dönüşünde bir süre Kırım'da kaldı; Bahçesaray’da bulunan Zincirli Medrese'nde Arap Edebiyatı okuttu. Burada İsmail Limanov'tan (1871-1942) Rusça dersi aldı; Limanov'a da Osmanlı (Türk) dili dersi verdi.[1] 1902 yılında Kazan'a geri döndü.
1906-1918 yıllarında "Yuldız" (Yıldız) gazetesini yayınladı ve başyazarlığını sürdürdü. Rusça, Fransızca ve Arapça öğretmek üzere ders kitapları hazırladı. 1927-1928 yıllarında Rusça-Arapça-Tatarca terimler sözlüğü "Fenni Kâmus" isimli 500 sayfalık kitabı basıldı.
1941'de Kazan'da hayatını kaybetti.
Eserleri
- Törkiçe (Tatarça) İmla Kagıydeleri, Kazan, 1910.
- Türkî Sarfı, Kazan, 1910.
- Türkî Nahvi, Kazan, 1910.
- Türkîçe mla Kaideleri, Kazan, 1910.
- Fennî Kâmus-Rusça, Garepçe hem Törkîçe FennîMejmugalar Teg’rif Kılıngan Fennî, Edebî ve Sıynagıy İstıylhlar Kâmusı, Kazan, 1927.
- Fizika Atamaları, Kazan, 1927.
- Usûl-i Savtiyye Buyınça Türkî Elifba, Kazan, (?).
Kaynakça
- Ayşe Uslu Bayramlı, Sadri Maksudi’nin Ölümünün 50. Yılı Anısına: Sadri Maksudi’nin Hayatı ve Maksudi’nin Az Bilinen Maişet Romanı Hakkında, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, Haziran 2007
- "Mustafa Toker, Tatar Türkçesi Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 11, Bahar 2002" (PDF). 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2012.