Hasan Tahsin Akıncı
Yüzbaşı Hasan Tahsin Akıncı (d. 1890, İznik – ö. 1949), Türk asker, bürokrat.
I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı ordusunda üç ayrı cephede savaştıktan sonra Türk Kurtuluş Savaşı’na katılmış, İstiklal Madalyası sahibi bir Türk askeridir. Savaştan sonra çeşitli kamu kuruluşlarında hizmet etti.
Yaşamı
1890 yılında İznik’te doğdu. İstanbul’da hukuk öğrenimi gördü. Öğrenciliği sırasında Çanakkale Savaşları'na gönüllü olarak katıldı, Üçüncü Kolordu Süvari Bölüğü'nde çarpıştı. Savaş sonunda "Harp Madalyası" ile ödüllendirilerek, rütbesi teğmenliğe yükseldi[1].
Çanakkale Savaşı’ndan sonra Kafkasya Cephesi’nde savaştı; bu cephede gösterdiği yararlılıktan ötürü Gümüş Liyakat Madalyası aldı ve rütbesi üsteğmenliğe yükseltildi. Kafkasya cephesinden sonra gönderildiği Suriye Cephesi’nde savaşırken esir düştü, İskenderiye esir kampında 8 ay tutsak kaldı. 1918 yılında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması uyarınca serbest bırakıldıktan sonra İznik’e döndü. Anadolu’nun işgale uğraması üzerine İznik'te, "İznik Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti"'ni kurdu; cemiyetin başkanlığını yaptı. Aynı günlerde topladığı İznikli gençlerle ilk Kuvâ-yi Milliye Birliği olan, "Millî Targan Bey Taburu"'nu oluşturdu[1].
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal Paşa'nın Kuvâ-yi Milliye Birlikleri içindeki subayları, "Düzenli Orduları oluşturmak için'” davet etmesi üzerine Ankara'daki "Karargâh Muhafız Süvari Bölüğü"'ne katıldı[1].
Batı Cephesi'nde 41. ve 24. alaylar içinde Yunanlara karşı savaştı. Bu savaşlar sırasında yüzbaşılığa terfi etti. Afyon-Dumlupınar Savaşları'na katıldı. Savaştaki üstün çabası nedeniyle TBMM tarafından "Takdirname" ve "İstiklal Madalyası" ile ödüllendirildi[1].
Kurtuluş Savaşı’nda yaşadıkları yönetmenliğini Memduh Ün’ün yaptığı 1964 tarihli “Dağ Başını Duman Almış” adlı filmle sinemaya aktarıldı[2].
Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Bayındırlık Bakanlığı'nda Daire Müdürlüğü, Bursa Ceza ve Tevkif Evi Müdürlüğü, Bursa Hava Yolları Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Özellikle şair Nâzım Hikmet’in Bursa Cezaevi’nde hapis yattığı dönemde cezaevi müdürlüğü görevinde bulunuşu ve şair ile dost oluşu yönü ile hatırlanır[3]
1949 yılında hayatını kaybetti. Cenazesi, İznik Şehir Mezarlığı’na defnedildi.
Kaynakça
- Balcı, 28 Kasımlar ve Yüzbaşı Hasan Tahsin Bey, Doğuş Gazetesi, 28 Kasım 1994
- Günay Özkılınç, Nazım’ın Bursa Yılları, Evrensel Basım Yayın, 1990
- "Hayri Şen, Nazım'ın dostları İznik'te buluştu, Olay Gazetesi, 02.05.2011". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2012.