Haute Couture
Haute couture (Türkçe okunuşu: otkutür) kişinin özel siparişi üzerine hazırlanmış, özel dikim giysi anlamına gelen ve Fransızca'dan gelen bir moda terimidir. Tam karşılığı ise "yüksek dikiş"dir. Buna karşın, her özgün ya da kişiye özel dikilen tasarım haute couture olarak sınıflandırılmaz Genellikle üst gelir seviyesinde elit müşterilerin ölçülerine ve beğenisine göre hazırlanan giyim türüdür. Yani kişinin kendi tercihlerine göre tasarımcının tasarımında değişiklikler yapılmasına olanak sağlar. Gelinlik buna bir örnek olabilir fakat haute couture sadece abiye değil müşterilerin günlük giyim ihtiyaçlarını da karşılar. Bir moda evinin Haute Couture Sendikası'na (Chambre Syndicale de la Haute Couture) üye olabilmesi için hem abiye hem de günlük giyim üretiyor olması gerekir.
Günümüzde tüm dünyada yaklaşık 4,000 haute couture müşterisi kaldığı tahmin edilmektedir. Yanlış bilinenin aksine haute couture müşterinin çoğunluğunu ünlüler değil, adını dahi bilmediğimiz çok zengin ailelerin mensupları oluşturmaktadır. Haute couture dikilen sade bir etek-ceket takım 20,000 Euro gibi bir fiyattan başladığı gibi işlemeli parçalar ve gece elbiseleri altı rakamlı fiyatları bulmaktadır. Fransa ve Avrupa'daki üretim maliyetlerinin çok artmasından dolayı günümüzde yüksek satış fiyatlarına rağmen moda evlerinin haute couture bölümü şirketlere kar getirmemektedir. Buna rağmen, moda evlerinin parfüm ve çanta gibi daha uygun fiyatlı ürünlerinin satışına yardımcı olduğundan dolayı bir reklam gideri olarak, haute couture atölyeleri yaşamını sürdürmeye devam etmektedir. Balmain, Balenciaga gibi bazı markalar haute couture atölyelerini kapatmış ve günümüzde sadece hazır giyim (pret-a-porter) ürütmektedir.
1700'lerde ilk adımları atılan Haute Couture akımı, Fransa'da 19. yüzyıl sonlarında günümüzdeki anlamını kazanmıştır. Bir "haute couture" atölyesi olabilmek için, Haute Couture Sendikası'na (Chambre Syndicale de la Haute Couture) üye olmak gerekmektedir. Bu sendikaya üye olabilmek için ise atölyede çalışacak insan sayısından çalışanların saat ücretine, dekorasyonundan üretim adetlerine kadar her konuda belli kurallar bulunmaktadır. Atölyeler her yıl defile başına en az 35-40 parçadan oluşan 2 koleksiyon hazırlamakla yükümlüdür. Tüm kıyafetler yüzlerce saatlik uğraşlar sonucu yalnızca elle dikilmektedir. Tamamen insan emeğine ve becerisine dayalı bu akım, yalnızca çok özel bir kesime hitap etmektedir.
Haute Couture Sendikası'nın (Chambre Syndicale de la Haute Couture) üyeleri: (Günümüzdeki ve geçmişteki üyeler)
- Armani Prive
- Atelier Versace
- Balenciaga (eski üye)
- Balmain (eski üye)
- Chanel
- Christian Dior
- Christian Lacroix (eski üye)
- Christophe Josse
- Dice Kayek (konuk üye)
- Elie Saab
- Emanuel Ungaro (eski üye)
- Escada (eski üye)
- Louis Féraud (eski üye)
- Franck Sorbier
- Giambattista Valli
- Givenchy
- Guy Laroche (eski üye)
- Jean Paul Gaultier
- Jeanne Lanvin (eski üye)
- Ted Lapidus (eski üye)
- Mak Shoe (eski üye)
- Maison Martin Margiela
- Nina Ricci (eski üye)
- Paco Rabanne (eski üye)
- Pierre Cardin (eski üye)
- Rochas (eski üye)
- Schiaparelli
- Stéphane Rolland
- Thierry Mugler (eski üye)
- Valentino
- Victor & Rolf
- Yves Saint Laurent (eski üye)
Uluslararası olarak haute couture sayılmasa da, Yıldırım Mayruk, Vural Gökçaylı, Dilek Hanif gibi tasarımcılar Türkiye'deki haute couture standartlarında üretim yapan moda evlerine örnek gösterilebilir.