Hayıt

Hayıt (Vitex agnus-castus), mine çiçeğigiller (Verbenaceae) familyasından çok yıllık tıbbi bitki türü.

Hayıt
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Lamiales
Familya: Verbenaceae
(Mine çiçeğigiller)
Cins: Vitex
Tür: V. agnus-castus
İkili adlandırma
Vitex agnus-castus
L.

1–3 m yükseklikte, çalı görünümünde, soluk pembe ya da mavi çiçeklidir

Habitat

Akdeniz maki vejetasyonunun tipik elementidir. Deniz kenarı ve kayalık bölgelerde, genellikle tınlı bünyeli, nötr ve hafif alkali, kireççe fakir, tuzluluk etkisinin olmadığı, değisen miktarlarda organik madde içeren, azotlu ve azotça zengin, fosfor bakımından zengin, potasyumca eksik toprakları tercih eder.

Kullanımı

Tıbbi kullanımı

Yapraklarında viteksin ve viteksinin adlı iki heterozit madde bulunur. Hayıttan elde edilen ekstreler, gram-pozitif bakterilere karşı antimikrobiyal aktivite göstermesine karşın, gram-negatif bakterilere ve maya mantarlarına karşı aktivite göstermez [1]. Agnucaston adlı ilâcın terkibinde meyveleri kullanılır.

Halk arasında kullanımı

Meyveleri, infüzyon halinde (%2-5) idrar artırıcı, gaz söktürücü ve yatıştırıcı olarak kullanılır.[2].

Kökleri sarı renk için iplik boyamada kullanılır.

Dallarından örülen sepetler Batı Anadolu pazarlarında satılır.

Yayılımı

Akdeniz ve Batı Kafkasya'da yayılım gösterir. Türkiye'de Trakya ve Anadolu'da görülür. Ayrıca Antalya Altınova (Koyunlar Köyü)'da kurumuş göl halinde bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız

Agnucaston

Dipnotlar
  1. (Dülger ve ark. 2002)
  2. (Baytop 1984)

Kaynakça
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.