Hemşin Prensliği

Hemşin Prensliği veya Hamamşen Prensliği, 790 yılında, Arapların Ermenistan'ı işgalinden ve bu işgalden sonra Müslüman Araplar tarafından kurulan Arminiya devletinden kaçan Ermeniler tarafından Doğu Karadeniz bölgesinde kurulan bir prensliktir. 1486 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından son verilmiştir.[1]

Hemşin Prensliği
Համամշէն
790-1486
Başkent Hamamshen
Yaygın diller Ermenice, Hemşince
Resmî din
Ermeni Apostolik Kilisesi
Hükûmet Prenslik
Prens  
Tarihî dönem Ortaçağ
• Kuruluşu
790
• Dağılışı
1486
Öncüller		Ardıllar
Ermenistan Emirliği
Osmanlı Devleti

Tarih

8. yüzyıldan önce, bölgenin tamamı Lazlardan oluşmaktaydı. 8. yüzyılın sonlarına doğru, Prens Hamam ve babası Prens Shapuh Amatuni, beraberinde 12.000 kişiyle birlikte Arap istilasından kaçmak için Doğu Karadeniz bölgesine göç ettiler. Bu sürece kadar bölge, bir Abaza kabilesi olan Abasgoi Krallığı'na aitti. Prens Hamam ve beraberindekiler, o sırada atıl durumda olan Tambur şehrine ve çevresindeki köylere yerleştiler. Prens Hamam şehri yeniden inşa etti ve şehre Ermenice "Hamam'ın mezrası" anlamına gelen Hamamşen adını verdi. Bu şehir, tarihi Ermeni bölgesi Tayk'ın kuzeyindedir.

Hemşin Prensliği farklı devletlerle çevrili olmasına rağmen bağımsızlığını korumuştur. 1461’de Trabzon İmparatorluğu’nun Osmanlı İmparatorluğu tarafından yıkılmasının ardından, bölgedeki büyük Hristiyan gücü dağıldı ve nihayetinde 1480-1486 yılları arasında bölge Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildi.[1]

Hemşin'in son prensi olan II. Baron David, Trabzon'un fethinden sonra Osmanlılar tarafından İspir'e sürgüne gönderildi. Prensliğin merkezi olan Kaçkar, Osmanlılar tarafından yıkıldı. Der Hovhannes Hamshentsi d.1497, o zamanlarda önemli bir keşiş, filozof ve hatipti.[2]

Prensliğin yıkılışından sonra Hamshentsi Ermenileri, Trabzon eyaletine bağlı Karadeniz bölgesine dağılmış ve batıda Samsun'dan doğuda Hopa'ya kadar yayılmıştır. Osmanlı yönetimi sırasında Laz halkının vergilendirilmesi ve İslamlaştırılması sırasında bazı Hemşinli topluluklarına, Müslümanlarla eşit olabilmeleri ve Müslümanların tacizlerinden korunabilmeleri için İslam'a geçmeleri yönünde baskı yapıldı, bu süreçte vergi ve baskıdan kaçmak için birçok Hemşinli dağ ve orman içlerindeki izbe bölgelere yerleşti. Husep isminde birisi, bir grupla beraber gizli Cevizlik köyünü bulmak için Sera Deresi'ne gitmiş, bu köy yaklaşık otuz yıl gizli kalmayı başarmıştır.[1]

Mirası

Birkaç yüzyıl sonra, Hamamşen ismi Hemşin ismine dönüştü. Hamamşen Ermenileri (Hemşinliler), Ermeni sosyal ve kültürel dünyasından ayrıldılar ve kendi etnik kimliklerini geliştirdiler. İslamiyete geçenler de Ermeni kimliklerini yitirmiş, etnik olarak Osmanlılaştırılmış ve Ermeni kökenlerini unutmuşlardır. Hristiyan kalanlar Ermeni kimliklerini korudular ve sonraları Rus İmparatorluğu'nda bulunan Abhazya'ya kaçtılar.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Simonian, Hovann (24 Ocak 2007). The Hemshin: History, Society and Identity in the Highlands of Northeast Turkey. ISBN 9781135798307.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.