Henri Prost
Henri Prost (d. 25 Şubat 1874 - ö. 16 Temmuz 1959), Bir Fransız mimar ve şehir plancısıydı. Özellikle Fas'ta ve Türkiye'de Kazablanka, Fes, Marakeş, Meknes, Rabat ve İstanbul için ulaşım altyapısı ve binalar, plazalar, meydanlar, gezi yerleri, parklar ile yollar içeren bir dizi kapsamlı şehir planı hazırladığı çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün özel davetiyle Türkiye'ye gelip ve 1935 ile 1951 yılları arasında İstanbul'un nazım planını hazırlayan ve İstanbul'un modern bir mimari ve şehir planına kavuşmasını sağlayan ünlü Fransız mimardır.
Roma'da Villa Médicis'te, Tony Garnier, Jaussely et Hebrard ile birlikte kent yenilemesi üzerine düşünceler geliştirmiştir. 1909 yılında Anvers şehrinin Şehir Planı Yarışması'nda 1.lik ödülü kazandı. Ayasofya'nın restorasyonu için yaptığı planlar, 1912'de Fransa'da (Salon des Artistes) madalya kazandı. 1928 yılında Raymond Poincaré tarafından Paris Bölgesinin çevre düzenlemesi, ulaşım planlama, organizasyon ve peyzaj projelerinin hazırlamasıyla görevlendirildi.
15 Mayıs 1936’da İstanbul’a gelen Prost, 27 Aralık 1950’de kontratına son verilinceye dek kentte görev yaptı. Vali-Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ, Lütfi Kırdar ve Fahrettin Kerim Gökay ile çalıştı. İstanbul'un yeniden inşasında anıtların korunması; mevcut yolların topoğrafyaya uygun olarak genişletilmesi; hijyensiz, eski bina ve güneşsiz, havasız mahallelerin bakımı ve parklarla (espaces libres) geliştirilmesi, güzelleştirilmesi; kent sakinleri için ekonomik ve hijyenik amaçlar doğrultusunda işlevsel bölgelerin (endüstri, kamu alanları, konut, ulaşım) belirlenmesi; ve İstanbul’un kentsel özelliklerinin koruması temelinde kapsamlı planlar hazırlayıp uygulanmasını sağlamıştır.
Kaynakça
- Aydemir, Işık. İki Fransız Mimarı Henri Prost ve August Perret'nin İstanbul ile İlgili Çalışmaları, MEGARON Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi E-Dergisi, Beşiktaş, İstanbul, Cilt 3, Sayı 1, 2008, 104-111
- Akpınar, I., “İstanbul’u (Yeniden) İnşa Etmek: 1937 Henri Prost Planı,” 2000’den kesitler II: Cumhuriyet’in Mekanları/Zamanları/Insanları, Doktora Araştırmaları sempozyumu Kitabı, ed. Elvan ERGUT, B. İmamoğlu, Ankara: Dipnot yayınları ve ODTU yayınevi, 2010, s.107-124.
Dış bağlantılar
- İmparatorluk Başkentinden Cumhuriyetin Modern Kentine: Henri Prost’un İstanbul Planlaması (1936-1951) 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ali Cengizkan, Doç. Dr., ODTÜ Mimarlık Bölümü 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.