Kısmi basınç

Bir ideal gaz karışımında hacmi olan her gazın kendine ait bir kısmi basıncı vardır.

Gazlar derişiminden ziyade bu kısmi basınçlarına göre çözünür, yayılır ve tepkimeye girerler.

Dalton'un kısmi basınç kanunu

Bir hacim içerisinde bulunan ideal gazlardan herhangi birinin kısmi basıncı, o gazın aynı hacimde başka bir kaba konduğunda ölçülen basıncı anlamına gelmektedir çünkü ideal gazların molekülleri birbiriyle etkileşemeyecek kadar birbirinden uzaktadır.

Bunun bir sonucu olarak bir ideal gazlar karışımının toplam basıncı, içinde bulunan gazların kısmi basınçları toplamına eşittir.

Örneğin, azot (N₂), hidrojen (H₂) ve amonyaktan (NH₃) oluşan bir gaz karışımında:

${\displaystyle P=P_{{\mathrm {N} }_{2}}+P_{{\mathrm {H} }_{2}}+P_{{\mathrm {NH} }_{3}}}$

Öyle ki:
${\displaystyle P\,}$	= Gazın toplam basıncı
${\displaystyle P_{{\mathrm {N} }_{2}}}$	= Azotun (N2) kısmi basıncı
${\displaystyle P_{{\mathrm {H} }_{2}}}$	= Hidrojenin (H2) kısmi basıncı
${\displaystyle P_{{\mathrm {NH} }_{3}}}$	= Amonyakın (NH3) kısmi basıncı

İdeal gaz karışımları

Bir ideal gaz karışımı içerisinde bulunan herhangi bir gazın mol oranı bileşenlerin kısmi basınçları cinsinden ifade edilebilir:

${\displaystyle x_{\mathrm {i} }={\frac {P_{\mathrm {i} }}{P}}={\frac {n_{\mathrm {i} }}{n}}}$

ve bir gazın kısmi basıncı şu ifade ile elde edilebilir:

${\displaystyle P_{\mathrm {i} }=x_{\mathrm {i} }\cdot P}$

Öyle ki:
${\displaystyle x_{\mathrm {i} }}$	= Karışım içerisindeki herhangi bir gazın mol oranı
${\displaystyle P_{\mathrm {i} }}$	= Karışım içerisindeki herhangi bir gazın kısmi basıncı
${\displaystyle n_{\mathrm {i} }}$	= Karışım içerisindeki herhangi bir gazın mol sayısı
${\displaystyle n}$	= Karışımın toplam mol sayısı

Ayrıca bakınız

• Aerostatik