Kedi anatomisi

Evcil kedilerin anatomisi, Felis cinsindeki diğer üyeler ile benzerdir.

Evcil bir kedinin iskeleti

Ortalama değerler esas alındığında yetişkin erkek kediler 3,5 ile 7 kilogram arasında olurken, dişi kediler 2,5 ila 4,5 kilogram arasındadır. Uzun kuyruklu cinslerde kuyruklar ortalama 30 santim, baştan kuyruk sokumuna uzunluk 46 santim, yükseklikleri ise 23–25 cm civarındadır. Dişi kedilerin boy uzunluğu 50 cm'ye kadar çıkabilirken erkek kedilerde 70 cm'yi bulabilir[1]. Maine Coon gibi iri türdeki evcil kedilerde boy uzunluğu 1 metreye varabilir. Ortalama kedi ömrü 15 yıldır. Ancak kediler iyi bir beslenme ile 20 yıldan fazla yaşayabilirler.

Ağız

Kedilerin avlarını öldürmek ve eti yırtmak için oldukça özel dişleri vardır. Bir kedi dilini kullanarak sıvıları yalayabilir, küçük yemek kırıntılarını alabilir ve tüyleri temizleyebilir. Dilin yüzeyi, papilla denilen, parmağa benzeyen çıkıntılarla kaplıdır. Papillalar tat hücreleri taşır, bazılarında da tüy bakımına yardımcı olan kılçığa benzer yapılar bulunur.

Kulaklar

Kediler mükemmel bir kulağa sahiptirler. İşittiklerini tek tek ayrıştırıp değerlendirebilirler. Metrelerce uzaktaki bir böceğin yürüyüşünün ya da saklanan bir farenin soluğunu duyabilirler. Hassas işitme ve görme duyuları vardır. İnsan kulağının duyamadığı yüksek frekanslı ses titreşimlerini kaydederek çok hafif sesleri duyarlar. İşitme kediler için hem güvenlikleri hem de avlanmaları için önemlidir. Kediler insanlardan da köpeklerden de daha iyi işitirler. İnsanlar 20 kHz’e kadar sesleri işitirken köpekler 40 kHz’e kadar sesleri işitir. Ama kediler için bu sınır 60 kHz’dir. Bu yüzden kediler sesleri çok iyi duyarlar.

Her kulaktaki otuz iki ayrı kas, sesin geldiği yönü anlayabilmek için hareket sağlar[2]. Bir kedi iki kulağını birbirinden bağımsız olarak hareket ettirebilir.[3] Çoğu kedinin yukarı dönük düz kulakları vardır. Bir kedi kızdığında veya korktuğunda, çıkardığı hırıltı veya tıslama seslerine eşlik etmek için kulaklarını arkaya yaslar. Kediler ayrıca oyun oynarken veya arkalarından gelen sesi dinlemek için kulaklarını geri çevirirler. Henry'nin cebi olarak da bilinen kulağın alt arka kısmında kese oluşturan deri kıvrımı, kedinin kulağında genellikle belirgindir.[4] Seslerin filtrelenmesine yardımcı olabilmesine rağmen işlevi bilinmemektedir.

Pençeler

Bir kedi pençesi

Kedigiller ailesinin neredeyse tüm üyeleri gibi kedilerin uzun pençeleri vardır. Normal dinlenme anlarında pençeler deri ve ayak parmaklarının etrafındaki kürkle kaplanmıştır. Bu, pençelerin zemine temas edip aşınmasını önleyerek pençeleri keskin tutar ve avın sessizce takip edilmesini sağlar. Ön ayaklardaki pençeler tipik olarak arka ayaklardakinden daha keskindir.[5] Kediler, bir veya birden fazla patideki pençelerini gönüllü olarak uzatabilirler. Pençelerini avlanırken veya kendilerini korurken uzatabilirler. Kavisli pençeler halıya veya kalın kumaşa dolanabilir ve bu da kedi kendini kurtaramazsa yaralanmaya neden olabilir.

Sıcaklık ve kalp atış hızı

Bir kedinin normal vücut sıcaklığı 38.3 ve 39.0 °C arasındadır.[6] Bir kedinin ateşi 39.5 °C'den fazla ise ateşi olduğu sayılabilir.

İskelet

Bir kedi iskeletinin şeması
  1.      Servikal veya boyun kemikleri.
  2.      Torasik veya sırt omurları.
  3.      Lumbar veya bel omurları.
  4.      Sakral omurlar.
  5.      Kuyruk kemikleri.
  1. Kafatası.
  2. Mandibula
  3. Kürek kemiği

Kediler, neredeyse tüm memeliler gibi boyun omurlarına, 13 torasik omura (insanlarda 12 tanedir), 7 bel omuruna (insanlarda 5 tanedir), 3 sakral omura (iki ayaklı duruşundan dolayı insanlarda beş tanedir), ve Manx kedisi ve diğer kısa kuyruklu kediler dışında 22 ya da 23 kuyruk omurlarına sahiptir. Ekstra lomber ve torasik omurlar, kedilerin insanlara kıyasla daha gelişmiş omurga hareketliliğinin ve esnekliğinin sebebidir. Kuyruk omurları, kedinin hızlı hareketleri sırasında denge sağlamak için kullandığı kuyruğu oluşturur. Omurları arasında, atlama inişlerinin zararını azaltmak için yararlı olan elastik diskler vardır.

İnsan kollarından farklı olarak, kedi ön ayakları, serbest yüzen klavikula kemikleri ile omuza tutturulmuştur. Bu, bedenlerini kafalarına sığabilecekleri herhangi bir boşluktan geçirmelerine izin verir.[7]

Kafatası

Kedi kafatası, çok büyük göz çukurlarına ve güçlü ve özel bir çeneye sahip olması bakımından memeliler arasında sıra dışıdır.[8] Diğer kedigillerle karşılaştırıldığında, evcil kediler, tercih ettikleri küçük kemirgen avlarına uyarlanmış, dar aralıklı köpek dişlerine sahiptir. [9]

Kaynakça

  1. Koca, Mustafa Kemal. Kediler Hakkında Her Şey. Mustafa Kemal Koca. s. 7. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
  2. "At Home: Care / Health: Understanding Cats". 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2005.
  3. "Kedilerle İlgili Çözülememiş Bir Gizem: Henry'nin Cebi". Ukala Hayvan. 16 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.
  4. August, John (2009). Consultations in Feline Internal Medicine, Volume 6. Elsevier Health Sciences.
  5. Armes, Annetta F. (22 Aralık 1900). "Outline of Cat Lessons". The School Journal. LXI: 659. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007.
  6. "Normal Values For Dog and Cat Temperature, Blood Tests, Urine and other information in ThePetCenter.com". 13 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2005.
  7. Gillis, Rick (ed.) (22 Temmuz 2002). "Cat Skeleton". Zoolab: A Website for Animal Biology. La Crosse, WI: University of Wisconsin. 6 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2012.
  8. Case, Linda P. (2003). The Cat: Its Behavior, Nutrition, and Health. Ames, IA: Iowa State University Press. ISBN 0-8138-0331-4.
  9. Smith, Patricia; Tchernov, Eitan (1992). Structure, Function and Evolution of teeth. Freund Publishing House Ltd. s. 217. ISBN 965-222-270-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.