Kedilerde iletişim

Kedilerde iletişim, insan da dahil olmak üzere başka bir hayvanın şimdiki ve gelecekteki durumunu etkileyen, bir veya daha fazla kedi tarafından yapılan bilgi aktarımıdır.

Kedilerde başlıca iletişim biçimlerinden biri vücut dilidir. Örneğin, ağız ve kulakların yönleri gibi.

Evcil kediler tarafından kullanılan iletişim şekilleri, evcilleştirme sürecinden etkilenmiştir.[1] Kediler, sesli ve görsel iletişimin yanında koklayarak ve dokunarak iletişim kurarlar.

Sesli İletişim

Kedilerin sesle iletişimi, bilim insanları tarafından sesin oluşturulma şekli, sesin oluşturulma bağlamı veya duyulan sesler gibi çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılmıştır.

Mırlama
Sırtüstü yatarak gevşemiş erkek bir kedi.

Mırlama, birçok kedi türünün boğazlarıyla oluşturduğu, yumuşak tonda, sürekli ve titreşimli bir sestir. Evcil kedi yavruları, doğumlarının ikinci gününden itibaren mırlamaya başlayabilirler.[2] Mırlama, evcil kedilerde farklı kişilikleri işaret edebilir. Mırlamanın genellikle olumlu bir duygusal durumu ifade ettiğine inanılsa da kediler bazen hastalık veya travmaya bağlı acı ile de mırlayabilirler.[3]

Kedilerin mırlaması, tanımlaması zor bir mekanizma sonucu gerçekleşen bir eylemdir. Bir ölçüde bunun nedeni, kedilerin bu sesleri çıkarmakla sorumlu, benzersiz bir anatomik özelliğinin olmayışıdır.[4]

Yavru kedi miyavlaması

Yavru kedilerin annelerinin dikkatini çekmek için kullandıkları sestir.[2]

Miyavlama
Ana madde: Miyav
Dikkat çekmek için miyavlayan bir kedi.

Yetişkin kedilerin çıkardığı sesler içerisinde en tanıdık olanı "miyav" şeklinde olanıdır. Miyavlama iddialı ve savunmacı, ağlamaklı, arkadaşça, kalın ve cesur, samimi, dikkat çekmek maksatlı, talep etmek maksatlı veya sızlanma maksatlı olabilir.[5] Farklı dillerde "miyav" şeklinde okunan veya seslendirmesi buna benzeyen çeşitli kelimeler kullanılmıştır.

Cırıldama

Dilde yuvarlanan bir mırıldamaya benzer. Genellikle anne kedilerin, yavrularını çağırmakta kullandıkları sestir. Arkadaş kediler tarafından, başka bir kedinin veya insanın yaklaştığını haber vermek için de kullanılabilir. İnsanlar, bu sesi evcil hayvanlarına tekrar güven vermek amacıyla taklit edebilirler.[2]

Kediler bazen avlarını gözlerken veya gizlice takip ederken de bu sesi çıkarabilirler.

Çağırma sesi

Kedilerin, ağızları kapalı çıkardıkları yüksek ve ritmik bir sestir. Genellikle dişi kedilerin erkek kedileri ararken çıkardıkları ses olmakla birlikte bazen kavga eden erkek ve dişi kediler de bu sesi çıkartırlar.[2]

Hırıltı, tıslama ve diğer sesler

Kedilerin saldırı ve defans amaçlı olarak kullandığı seslerdir.[2]

Ultrasonnik sesler

Yavru kedilerin çok yüksek frekanslı (ultrasonik) sesler çıkardıkları gözlemlenmiştir.[6]

Görsel İletişim
Tehlikeye karşı büyük görünmek için sırtını kamburlaştırıp tüylerini kabartarak tıslayan bir kedi.

Kediler birçok bilgiyi iletmek için vücut posisyonlarını ve hareketlerini kullanırlar. Örneğin vücutlarını kamburlaştırıp tüylerini diktikten sonra yan bir duruşla korkmuş ve/veya saldırmaya hazır olduklarını ifade ederler.

Evcil kediler görsel iletişimde genellikle gözlerini, kulaklarını, ağızlarını, kuyruklarını, postlarını ve vücut pozisyonlarını kullanırlar. Özellikle yüzlerindeki karakteristik değişimler iletişimin göstergeleridir.[2]

Kedilerin insanlara ağırca göz kırpması, güven gösterdiklerini ve baktıkları kişiyi kabul ettiklerini gösterir.

Dokunsal İletişim

Kediler temizlik ve bakım amaçlı veya bağ kurmak amacıyla sık sık birbirlerini yalarlar. Bu davranış genellikle birbirlerine yakın kediler tarafından gösterilmektedir. Ayrıca bazen yakınlık göstermek veya benimsediğini göstermek maksadıyla insanları da yalayabilirler.

Vücutlarını başka bir kediye, insana veya köpek gibi farklı hayvanlara sürtmesi kedilerin sevgilerini gösterme yollarından biri ve bağ kurma hareketidir.

Isırma

Sahibine veya başka bir kediye doğru yapılan, genellikle mırlama eşliğinde gerçekleşen hafif ısırıklar yakınlık ve oyun oynama isteğini belirtirken; tıslama ve hırlama eşliğindeki daha sert ısırıklar ise saldırganlık belirtileridir.[7] Ayrıca çiftleşme sırasında erkek kedi dişinin ensesinden ısırır ve dişi de çiftleşmeye hazır bir pozisyon alır.

Koku ile İletişim

İdrar ve dışkılarındaki kokular ve kimyasallar ile ağız, çene, alın ve yanaklar, arka alt kısımlar, kuyruk ve patilerindeki bezler ile salgıladıkları feromonlar, kedilerin koku ile iletişimini sağlarlar.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Turner, D.C.; Bateson, P.P.G; Bateson, P. The Domestic Cat: The Biology Of Its Behaviour. Cambridge University Press. s. 68.
  2. Miller, P. (2000). "Whisker whispers". Association of Animal Behavior Professionals. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013.
  3. Turner, D.C.; Bateson (eds.), P. (2000). The Domestic Cat: The Biology Of Its Behaviour. Cambridge University Press. ss. 71, 72, 86 and 88. ISBN 978-0521-63648-3. Erişim tarihi: 3 Ocak 2012.
  4. "Why and how do cats purr?". Kongre Kütüphanesi. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2011.
  5. "Meowing and Yowling". Virtual Pet Behaviorist. ASPCA. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
  6. Brown, K.A., Buchwald, J.S., Johnson, J.R. and Mikolich, D.J. (1978). "Vocalization in the cat and kitten". Developmental Psychobiology. 11 (6). ss. 559-570. doi:10.1002/dev.420110605.
  7. "Play Therapy Pt. 2," Cats International 19 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. retrieved May 22, 2007
  8. "Communication - how do cats communicate?". vetwest animal hospitals. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.