Kestrel (roket motoru)
Kestrel (Türkçe: Kerkenez), LOX/RP-1 basınç-beslemeli (pressure-fed) türünde bir roket motorudur. Kestrel motoru SpaceX tarafından Falcon 1 roketinin yukarı aşamasında kullanılmak üzere geliştirilmiştir.
SpaceX Kestrel | |
Üretici | SpaceX |
---|---|
Menşe Ülke | ABD |
İlk Tarih | 2006 |
Son Tarih | 2009 |
Tasarımcı | Tom Mueller |
Kullanım Amacı | Yukarı aşama hızlandırıcı |
Durumu | Kullanımı durdurulmuş |
Sıvı-yakıtlı motor | |
İtici Yakıt | LOX / RP-1 (roket-sınıfı kerosen) |
Güç Döngüsü | Basınç beslemeli |
Genel Bilgiler | |
İtki (Vakumda) | 31 kN |
Özgül itici kuvvet(Vakumda) | 317 s (3.11 km/s) |
Bölme basıncı | 930 KPa |
İtki/Ağırlık oranı | 65 |
Kuru ağırlık | 52 Kg |
Kaynakça | |
Kaynaklar | [1][2] |
Kestrel, Space X'in Merlin motorunda da kullanılmış olan aynı iğneli enjektör (pintle injector) mimarisi üzerinde geliştirilmiştir ancak bir turbopompa içermemektedir ve motora yakıt besleme işlemi sadece deponun basıncı ile gerçekleşir.
Kestrel, aşındırmalı soğutulmuş yanma odası ile aktarma borusuna(boğaz-throat), ve ısıl ışınımla soğutulmuş (termal soğutma) , çok dayanıklı niyobyum alaşımından üretilmiş olan, nozul/egzoz kısmına sahiptir. Metal olarak niyobyum, güçlendirilmiş karbon-karbon (Reinforced carbon–carbon) alaşımına göre, çatlamaya karşın çok dirençlidir .SpaceX'e göre, yörüngesel döküntülerin/atıkların çarpması ya da aşama ayrılması metali çentebilir ancak motorun verimi üzerindeki etkisi önemsenmeyecek kadar küçüktür.[3] Helyum'un basınç verimi, aşınma yüzeyi/niyobyum sınırına yerleştirilmiş olan, titanyum ısı değiştiricisi yoluyla artırılmıştır.[4]
Yalpalama ve Sapma için itki vektör/yön denetimi roket motorunun kubbe kısmındaki elektro-mekanik işletici motorlar (actuator) tarafından sağlanır. Yuvarlanma denetimi (ve sahil aşaması/uçuş ortası sırasındaki 3B konum denetimi) ise helyum soğuk gaz iticisi (cold gas thruster) tarafından sağlanır.
Bir TEA(Triethylaluminium)-TEB(Triethylborane) karışımı piroforik(pyrophoric - 55° altında havayla temasta kendiliğinden tutuşan) sistem, yukarı aşamada motoru birden çok kez yeniden başlatma yeteneğini sağlamak üzere kullanılır. Bu sistem, çoklu-müşterili (multi-manifested) görevlerde, görev yüklerini değişik yükseklik ve açılarda bırakmaya olanak vermektedir.
Kestrel 2
Özgün Kestrel motorunun tasarımına yapılması planlanan geliştirmeler, Kestrel 2 olarak adlandırılmıştı.[5]
Motorun basınç-beslemeli bir tasarıma sahip olmaya devam etmesi planlanıyordu, ancak Falcon 1 ikinci aşamasında kullanılmış olan 2014 alüminyum yerine bir Alüminyum-lityum alaşımı olan 2195 kullanacak olan yeni tasarlanmış bir ikinci aşamada uçulması gerekiyordu.[5] Motor değişiklikleri arasında motor sağlamlığını artırmak üzere daha dar dayanma/müsamaha değerleri, daha yüksek Isp değeri, ve daha az ağırlık bulunuyordu.[6] Kestrel 2 geliştirme süreci, Falcon 1 daha büyük olan ve yukarı aşaması için iyileştirilmiş Merlin 1C motoru kullanan Falcon 9 v1.0 ile değiştirildiğinde durdurulmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "spachelaunchreport.com - falcon". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2015.
- "astronautix". 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2015.
- Greg Zsidisin (23 Mart 2007). "SpaceX Confirms Stage Bump On Demoflight 2". Space Daily. 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2008.
- "Falcon 1 Flight Three Press Kit" (PDF). SpaceX. 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2008.
- Bjelde, Brian; Max Vozoff; Gwynne Shotwell (Ağustos 2007). "The Falcon 1 Launch Vehicle: Demonstration Flights, Status, Manifest, and Upgrade Path". 21st Annual AIAA/USU Conference on Small Satellites, SSC07 ‐ III ‐ 6. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2013.
- Bergin, Chris; Braddock Gaskill (24 Eylül 2007). "Elon Musk Q and A - Updates SpaceX status on Falcon and Dragon". NASAspaceflight.com. 29 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2008.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kestrel (rocket engine) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |