Konya Herakles Lahdi
Konya Herakles Lahdi 1958 yılında Konya-Beyşehir yolunun 60. kilometresindeki Tiberiopolis kenti kalıntılarında bulunmuştur. Roma dönemine, 220-260 yıllarına tarihlenmiştir. Dört cephesinde Herakles'in 12 işine ait rölyefler vardır.[1] Sidamara tipi lahitlerden olup[2] Konya Arkeoloji Müzesinde bulunan en değerli eserlerden biridir.[3]
Tarihçe
Yunuslar Köyü’nde 1958 yılında Halil Ulukaya tarlasını sürerken lahdin farkına varır. Lahit 7 Temmuz 1958 tarihinde Konya Arkeoloji Müzesi’ne nakledilir. İçinde iki sağlam insan iskeleti çıkmıştır. Lahdin dört yüzünde Herakles'in mitolojide belirtilenişleri kabartma heykellerle anlatılmaktadır.[3]
Özellikler
Lahit 250 cm boyunda 130 cm eninde ve 170 cm yüksekliğindedir.[1] Kapağı ile birlikte 8 ton ağırlığında olan lahidin, hıristiyanlık devrinde açıldığı ve kapağı üzerinde bulunan, ölüye ait iki figürün o zaman parçalandığı tahmin edilmektedir. Lâhdin dört cephesindeki yüksek rölyefler tamamen sağlamdır.[2]
Lahdin içerisinden biri kadın diğeri erkeğe ait olmak üzere iki insan iskeleti bulunmuştur. Lahdin sahibine ilişkin kesin bir bilgi yoktur.[2]
Betimlemeler
Tiberiopolis lahdinin cephelerindeki yüksek kabartmalar, Herakles'in meşhur 12 işine ait mitolojik tasvirleri içermektedir. Kuvvet ve kudret timsali Herakles sırasıyla, Nemea arslanını öldürmüş ve postunu sırtında taşımıştır. Bundan sonra, dokuz başlı su yılanı (Hydra) nın öldürülmesi, Keryneia'daki rüzgâr gibi koşan geyiğin ve Erymanthos dağındaki yabani domuzun yakalanması, tüylerini ok gibi fırlatan kuşların mahvedilmesi, Elis Kralı Augeias'a ait ahırın temizliği, Giritteki yabani boğanın ve Trakya Kralı Diomedos'a ait hırçın atların yulara vurulması, Amazonlar kraliçesi Hippolyte ait kemerin alınması, Geryenes adlı ejder boğasının getirilmesi, Cerberus adlı köpeğin yer altından çıkarılması ve nihayet dünyanın batı ucunda bulunan Hesperid'lere ait elmaların çalınması gibi zor işler, gayet ustalıkla ve bütün incelikleriyle tasvir edilmiştir.[2]
Lahdin baş tarafında, solda ayakta Herakles'in annesi Alkmene, ortada oturan, elinde yerküre ve bilicilik kitabı ile Pythia kahini ve sağda filozof Prodikos betimlenmiş. Eğer lahitlerin kısa yan yüzlerinden birinde ölü ve ailesinin tasvir edildiği şeklindeki genel kanıdan hareket edecek olursak, bu lahdin filozof Prodikos'un soyundan gelen bir kişiye ait olabileceğini de söyleyebiliriz. Yatak şeklindeki kapak üzerine ölü ve eşi, uzanmış olarak canlandırılmış, etrafına Eros heykelcikleri iliştirilmiştir.[2][4]
Ayrıca bakınız
- Herakles Lahitleri
- Sidamara Lahdi
- The Heracles Sarcophagus In Konya, İngilizce Metin
Kaynakça
- Kültür ve Turizm Bakanlığı Resmi Sitesi(5 Mayıs 2012'de erişildi)
- Mimarlar Odası Dergisi, Konya'da yeni bulunan bir Roma lahdi, Mehmet Önder, Konya Müzesi Müdürü, (5 Mayıs 2012'de erişildi)
- Tarihi Su Yapıları Konya Karaman Niğde, Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müğdürlüğü, Ankara, 2009 (5 Mayıs 2012'de erişildi)
- Füsun Arman, "Herakles'in oniki görevi", Euroclub, (kış 85-86), s. 44-49.
Resim Galerisi
- Genç Herakles'in ilk 5 işini gösteren uzun yüz
- Lahdin ölü ve ailesini gösteren ön dar yüzü
- Herakles'in 6. ve 7. işlerini gösteren arka dar yüz
- Artık yaşlanan Heraklesin son 5 işini gösteren uzun yüz
- Heracles'in 3 işine ait detay.