Kudüs Günü

Kudüs Günü (İbranice: יום ירושלים, Yom Yeruşalayim). Kudüs'ün ve Eski Şehir (Kudüs)'in İsrail tarafından 6 Gün Savaşı sonrası alınmasını kutlayan İsrail milli bayramıdır. Devlet tarafından resmi olarak kutlama ve anma işlemleri için belirlenmiştir . İsrail dışında yaygın olarak kutlanılmamasına[1] ve seküler İsrailliler tarafından değerini kaybetmesine rağmen[2][3][4] bu gün hala Dindar Siyonist gruplar tarafından[5][6] geçit törenleriyle ve sinagoglarda dua edilerek kutlanır. İsrail Hahambaşılığı bu günü Batı Duvarı'na erişimin sağlandığı için dini bir bayram ilan etmiştir.[1][7][8]

Tarih

Kudüs Günü 2004'te Batı Duvarı.

Birleşik Krallık Filistin Mandası'nı ikiye bölüp bir Arap ve bir Yahudi devleti kurmayı öneren 1947 Birleşmiş Milletler Paylaşım Planı'na göre Kudüs uluslararası bir bölge olarak kalacak ve daha sonra Kudüs sakinleri tarafından hangi devlete katılınacağı referandum ile karar verilecekti. Yahudi liderler uluslararası Kudüs fikri de dahil olmak üzere planı kabul ederken, Araplar bu öneriyi reddettiler. [9]

İsrail 1948'de bağımsızlığını ilan ettiğinde Arap komşuları ona saldırdı. Ürdün, Doğu Kudüs ve Eski Şehir (Kudüs)'in yönetimini ele geçirdi . İsrail Kuvvetleri onları buradan çıkartmak için bir saldırı yapsa da başarılı olamadı. 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın sonunda bölge İsrail ve Ürdün arasında bölündü. Eski Şehir ve Doğu Kudüs, Ürdün tarafından kontrol edilmeye devam edildi ve bölgenin Yahudi yerleşimcileri çıkmaya zorlandı. Ürdün yönetimi altındaki Eski Şehir'de 58 sinagog yıkıldı ve Zeytindağı'ndaki mezarlık taşları yağmalanıp yapı malzemesi olarak kullanıldı.[10]

1967 Altı Gün Savaşı sonunda gidişat değişti. Savaş başlamadan önce, İsrail Ürdün Kralı Hüseyin'e bir mesaj gönderdi ve Ürdün tarafı sessiz kalırsa İsrail'in Batı Şeria'ya saldırmayacağını söyledi. Mısır'ın baskı ve zorlaması ile yanıltıcı istihbarat raporları nedeniyle Ürdün, İsrail'in sivil bölgelerini bombalamaya başladı[11] ve İsrail de buna 6 Haziran'da doğu cephesini açarak karşılık verdi. Ertesi gün, 7 Haziran 1967'da (28 İyar 5727), İsrail Eski Şehir'i ele geçirdi.

O günden sonra, Savunma Bakanı Moşe Dayan daha sonra Kudüs Günü kutlamalarında sıkça tekrarlanan bildirisini yayınladı.[12][13]

General Yitzhak Rabin Altı Gün Savaşı devam ederken Eski Şehir girişinde. Yanında Moşe Dayan ve Uzi Narkiss.

Savaş, 11 Haziran 1967'de ateşkes ile sona erdi.

12 Mayıs 1968'de hükûmet Kudüs Günü'nün İbrani Takvimi'nde İyar'ın 28'inde kutlanacak bir bayram olacağını duyurdu. 23 Mart 1998'de Knesset, Kudüs Günü Yasası'nı geçirerek bu günü milli bir bayram yaptı.

Kaynakça

  1. "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016.
  2. Michael Feige (2009). "Space, Place, and Memory in Gush Emunim Ideology". Settling in the Hearts: Jewish Fundamentalism in the Occupied Territories. Wayne State University Press. s. 56. ISBN 0-8143-2750-8. Although part of Israeli secular calendar, it has lost almost all meaning for most Israelis. Attempts to revive the day for the Israeli general public have failed miserably.
  3. Meron Benvenisti (2007). "Jerusalemites". Son of the Cypresses: Memories, Reflections, and Regrets from a Political Life. University of California Press. ss. 91-92. ISBN 978-0-520-93001-8. It is an expression of Jewish antagonism and xenophobia, a chance to hold arcane ceremonies of allegiance and to nurture nationalistic and religious myths. As it grows more routine, the day is drowning in a deep yawn of boredom; perhaps it is no coincidence that the only secular groups that celebrate in the streets of Jerusalem – other than religious zealots on parade – are members of the "pioneer" communities, the kibbutzim and moshavim.
  4. Rabbi Adin Steinsaltz (2011). "Jerusalem Day, Nowadays". Change & Renewal: The Essence of the Jewish Holidays, Festivals & Days of Remembrance. The Toby Press/KorenPub. s. 289. ISBN 978-1-59264-322-6. At its inception, Jerusalem Day was a glorious day. This feeling was to a great extent bound up with the Six Day War and its outcome, which for a while produced an exalted feeling of release from dread and anxiety to liberation, well-being, and greatness. Over the years, however, the aura of the day has dimmed.
  5. Eva Etzioni-Halevy (2002). The Divided People: Can Israel's Breakup be Stopped?. Lexington Books. s. 88. ISBN 978-0-7391-0325-8. In the first years after the 1967 war, and the reunification of Jerusalem, this was a holiday for virtually all parts of the nation. [...] Today, as Jerusalem's symbolic value for many of the secular has been flagging, this transformation has been reflected also in the celebration of this day: fewer and fewer secular people still observe the occasion, and it has turned into a festive day of symbolic significance for the religious.
  6. Judy Lash Balint (2001). Jerusalem Diaries: In Tense Times. Gefen Publishing House Ltd. s. 176. ISBN 978-965-229-271-1. Today, the day commemorating the 34th anniversary of the reunification of Jerusalem was observed by a shrinking portion of the population. [...] Yom Yerushalayim was celebrated mainly by the national religious community. This was apparent at events all over the city. [...] Clearly a majority of those taking part were observant. This was the day of the knitted kipa. It seems that secular Israelis ave tired of expressions of nationalism.
  7. Adele Berlin (2011). "Yom Yerushalayim". The Oxford Dictionary of the Jewish Religion. Oxford University Press. s. 803. ISBN 978-0-19-973004-9.
  8. https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Judaism/yomyerushalayim.html
  9. "The Palestinian Academic Society for the Study of International Affairs (PASSIA)". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016.
  10. A New Ruin Rising – Forward.com"
  11. Alan M. Dershowitz, The case for Israel, p.93/
  12. Prime Minister speech
  13. Knesset speeches
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.