Kuzey Anadolu Fay Hattı
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir.
KAF sistemi, Anadolu Levhası'nın, güneyde Arap Levhası (yılda 25 mm'leri bulan hızlı sıkıştırma hareketi ile) ve kuzeyde (neredeyse hiç hareket etmeyen) Avrasya Levhası'nın arasında kalması ve bu sebeple batıya doğru açılma şeklinde hızla hareket etmesi sebebiyle yüksek sismik aktivite göstermektedir.
KAF, 1100 km uzunluğunda sağ yönlü ve doğrultu atımlı aktif fay hattıdır. Yaklaşık olarak Van Gölü'nden Saros Körfezi'ne kadar tüm kuzey Anadolu'yu keser. Tek bir faydan oluşmaz, pek çok parçadan oluşan fay zonudur. Fay hattında, parçalanmış-ezilmiş kayaçlar, soğuk ve sıcak su kaynakları, gölcükler, traverten oluşumları, genç volkan konilerine rastlanır.[1]
Fayın bazı kısımları depremler sırasında 0,5-1,5 m düşey, 1,5-4,3 m yatay atımlar yapmıştır. Genç Kuvaterner zamanından itibaren 800–1000 m yatay atım yaptığı ötelenen genç vadi yataklarından tespit edilmiştir.[1]
KAF hattı üzerinde oluşan önemli depremler
| Deprem | Moment magnitüd | Kayıplar |
|---|---|---|
| 1939 Erzincan | 7,8 | 32.700+ ölü, 100,000+ yaralı |
| 1942 Niksar–Erbaa | 7,0 | ~3.000 ölü |
| 1943 Tosya–Ladik | 7,2 | 2.824 ölü |
| 1944 Bolu–Gerede | 7,2 | 3.959 ölü |
| 1951 Kurşunlu | 6,9 | 50 ölü, 3.354 yaralı |
| 1957 Abant | 7,1 | 52 ölü |
| 1966 Varto | 6,9 | 2.394 ölü, 1.489 yaralı |
| 1967 Mudurnu | 7,1 | 86 ölü, 332 yaralı |
| 1992 Erzincan | 6,7 | 498+ ölü, 2.000+ yaralı |
| 1999 İzmit | 7,6 | 17.118+ ölü, 43.953+ yaralı |
| 1999 Düzce | 7,2 | 845+ ölü, 4.948 yaralı |
Dış bağlantılar
Kaynakça
- KETİN, İhsan. "Fayın Özelliği" (PDF). KUZEY ANADOLU FAYI HAKKINDA. mta.gov.tr. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2015.