Meksika'da LGBT hakları
Meksika'da lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) hakları, son yıllarda dünya çapındaki yasal eğilimlerle uyumlu şekilde genişlemiştir. Fransız Devrimi'nin entelektüel etkisi ve 1862-67 yılları arasındaki Meksika'ya Fransız müdahalesi, 1871'de hemcins cinsel ilişkileri yasaklayan yasağını kanundan çıkaran Napolyon Kanunları'nın uygulanmasına yol verdi.[1] Buna rağmen eşcinsel eylemlerde bulunan kişileri kovuşturmak için toplumsal ahlaksızlığa karşı yasalar kullanılmıştır.[2][3]
Özellikle Isthmus Zapotekleri[4] ve Yukatan Mayalar[5][6] gibi bazı yerli kültürlerde cinsel çeşitliliğe karşı hoşgörü yaygındır.
Hem yabancı hem de yerli kültürler (özellikle Meksiko gibi daha kozmopolit yerler)in tüm Meksika çapındaki etkisinin çoğalmasıyla LGBT bireylere yönelik toplumsal tavırlar da değişim geçmektedir.[7] Bu en çok Guadalajara, Monterrey ve Tijuana gibi Meksika’nın en büyük şehirlerinde gözlemlenebilir, zira eğitimin yanı sıra hem yabancılara hem yabancı haber medyalarına erişimin en yüksek olduğu yerler bu şehirlerdedir. Bu tür değişim ancak iç bölgelerde daha yavaş şekilde yer almaktadır ve büyük şehirlerde bile toplumsal değişimle ilgili rahatsızlık sıklıkla ters tepkilere yol verir.[8]
1970'lerin başlarından beri ABD’deki eşcinsel kurtuluş hareketi ve 1968’de yer alan Tlatelolco katliamının[9] etkisi altında yüksek sayıda LGBT örgütü ortaya çıktı. 1979’dan beri Meksiko'da ve 1996’dan beri Guadalajara'da görünür ve geniş katılımlı LGBT onur yürüyüşleri yer almıştır.
3 Haziran 2015 tarihinde Meksika Ulusal Yargıtayı, evliliğin yasal tanımının hemcins çiftleri kapsayacak şekilde değiştirildiği hukuki tez (İspanyolca: tesis jurisprudencial) yayımladı. Yargıtay, evliliğe bir erkek ile bir kadına kısıtlayan anayasa maddelerinin anayasaya aykırı olduğu sonucuna vardı ve böylece ülkedeki her adalet sağlayıcısı hemcins birliktelikleri onaylamaya zorundadır, böylece de hemcins evliliği yasal oldu. Buna rağmen, bir hemcins evliliğini kayıt ettirmek için çiftler bir yargıçtan yargı istemek zorundadır. Bu süreç, bir karşı cins evliliğini kayıt ettirme sürecinden çok daha uzun sürebiliyor.
Siyasi ve yasal kazanımlar, solcu Demokratik Devrim Partisi; İşçi Partisi ve Yurttaş Hareketi gibi sol eğilimli azınlık partileri ve merkezci Kurumsal Devrimci Parti’nin katkılarıyla yer almıştır. Cinsel yönelime dayalı ayrımcılığı yasaklamak için Federal Anayasa’nın birinci maddesinin değiştirilmesi bu kazanımların arasındadır.[10][11] Hemcins evlilikler Meksiko, Campeche, Chiapas, Chihuahua, Coahuila, Colima, Jalisco, Michoacán, Morelos, Nayarit, Puebla ve Quintana Roo eyaletlerinde ve Guerrero, Querétaro ve Tamaulipas’ın bazı belediyelerinde yer almaktadır. Ayrıca medeni birliktelikler Meksiko, Coahuila, Campeche, Jalisco, Michoacán ve Tlaxcala eyaletlerinde mevcuttur.
Kaynakça
Literatür
- Wayne R. Dynes, Warren Johansson, William A. Percy, Stephen Donaldson. Encyclopedia of homosexuality, Volume 2. Garland Pub., 1990. 1484 p. 0-8240-6544-1.
- Andrew A. Reding. Mexico: Update on Treatment of Homosexuals. World Policy Institute. Mayıs 2000. 37 p.
Dipnot
- Dynes, Johansson, p. 806.
- Reding, p. 24.
- "GAY CHRONICLES FROM THE BEGINING(sic) OF TIME TO THE END OF WORLD WAR II". 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- Reding, p. 17.
- Dynes, Johansson, p. 805.
- "Congress beckons as transvestite taps support for gay rights (Mexico)". 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- "69% approve EPN's gay marriage changes". Mexico News Daily. 30 Mayıs 2016. 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- Thousands march in Mexico against proposal to allow same-sex marriage 17 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Guardian
- "LGBTQ History: Mexico" (PDF). 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- "DECRETO por el que se modifica la denominación del Capítulo I del Título Primero y reforma diversos artículos de la Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos" (PDF). 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- "DECRETO por el que se modifica la denominación del Capítulo I del Título Primero y reforma diversos artículos de la Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos - Proceso Legislativo" (PDF). 25 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.