Metaksizm
Metaksizm (Yunanca: Μεταξισμός), Yunan diktatörü İoannis Metaksas'ın oluşturduğu faşist otoriter bir ideolojidir.
İdeoloji
Metaksas Yunan milliyetçiliğini; Sparta'nın militarizmi, öz disiplinini ve toplu fedakarlık düşüncesini ve Bizans İmparatorluğu'nun merkezi bir devlet anlayışını, monarşisini ve Rum Ortodoks Kilisesine bağlılığını sentezlemişti[1]. Yunanları ilk kez birleştiren Antik Makedonya bu vasfından dolayı yüceltildi[2]. Ana sembol olarak, rejimin kurduğu Ulusal Gençlik Örgütü'nün kullandığı eski Minoan Giritinin sembolü kullanıldı. Oluşturulan ideolojinin ana sloganı Metaksas'ın sürekli tekrar ettiği, "Ülke, Sadakat, Aile ve Din"di.
Dış etkiler
Diğer faşist rejimlerle benzerlikleri
António Salazar'ın gerçekleştirdiği darbenin ardından Portekiz'de kurduğu Estado Novo, Metaksas için ilham kaynağı oldu. Kurmuş olduğu devletin adını "Yeni Devlet" (Neon Kratos) olarak belirledi. Metaksas Rejimi diğer faşist devletlere benzer askeri üniformalar giydi ve diğer faşist marşlara benzer şarkılar yazıldı. Roma selamını Hellenikos Hairetismos olarak değiştirilerek kullanıldı.
Metaksas, 1930'lardaki İtalya ve Almanya gibi faşist devletler ile tipik benzerlikleri şunlardır: diğer faşist devletlerde olduğu gibi Yunan rejimin propagandaları, Metaksas'ı "İlk Köylü", "İlk Çalışan" ve Yunanların "Ulusal Baba"sı olarak sundu. Almanya'da Hitler'e Führer, İtalya'da Mussolini'ye Duce unvanları gibi Metaksas'a lider ve şef anlamına gelen Arhigos unvanını verildi. Üçüncü Helen Medeniyetinin kurulduğunu ilan etti.
Diğer faşist rejimlerden farklılıkları
Metaksas, Nazizm ve faşizme hayranlığını gizlemediği halde kurmuş olduğu rejimin bunlardan birkaç farklılığı vardı. Richard Clogg, bu farklılığın Metaksas'ın "babacı-otoriter" olduğundan dolayı olduğunu söyler. Metaksas rejiminin diğer faşist rejimlerden ayıran özellikler şunlardır:
- Rejimin anti-emperyalist politikası.
- Metaksas'ın Yahudi yanlısı tutumu ve dini azınlıklara karşı hoşgörüsü.
- Rejimi destekleyen kitlesel bir siyasi tabanın olmaması.
- Rejimi temsil eden anıtların yapılmaması.
Kaynakça
- Clogg (1992)
- Hamilakis, Y. (2007) The nation and its ruins: antiquity, archaeology, and national imagination in Greece, Oxford University Press, ISBN 0-19-923038-2, p. 177