İoannis Metaksas

İoannis Metaksas (Yunanca: Ιωάννης Μεταξάς) (12 Nisan 1871, İthaka - 29 Ocak 1941, Atina, Yunanistan), 1936-1941 arasında ülkesini diktatörlükle yöneten Yunan asker ve devlet adamı.

İoannis Metaksas Ιωάννης Μεταξάς
Yunanistan Başbakanı
Görev süresi 13 Nisan 1936 - 29 Ocak 1941
Hükümdar	II. George
Yerine geldiği	Konstantinos Demertzis
Yerine gelen	Aleksandros Korizis
Kişisel bilgiler
Doğum	12 Nisan 1871 İthaka, Yunanistan
Ölüm	29 Ocak 1941 (69 yaşında) Atina, Yunanistan
Partisi	Özgür Düşünenler Partisi (1922-1936) Bağımsız (1936-1941)
Mesleği	Asker
Dini	Ortodoks Hristiyan
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı	Yunanistan Krallığı
Branşı	Yunanistan Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları	1897-1923
Rütbesi	Korgeneral
Çatışma/savaşları	1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, Balkan Savaşları

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'na katıldıktan sonra, askerî eğitim görmek üzere Almanya'ya gitti. Balkan Savaşları (1912-13) sırasında gösterdiği başarılarla adını duyurdu. 1913 yılında kurmay başkanı, 1915 yılında genelkurmay başkanı, 1916 yılında da general oldu. I. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın tarafsızlığını koruması gerektiğini savundu ve Başbakan Elefterios Venizelos'un Batı Anadolu'yu ele geçirme planlarına karşı çıktı.[1] 1917 yılında Kral Konstantin'in tahttan indirilmesinden sonra ülkeyi terk ettiyse de 1920 yılında kralın tahta çıkarılması üzerine geri döndü. Aynı yıl Kralcı Liberal Parti'yi kurdu ve Nikolaos Plastiras hükûmetine karşı kralcı bir darbe girişiminde bulundu. Başarılı olamaması ve krallığın devrilmesi üzerine ikinci kez sürgüne gönderildi. Yunanistan'da cumhuriyetin ilanından sonra, 1928 yılında ülkesine geri döndü ve bakanlık yaptı.

Daha sonra kral yanlısı küçük bir partinin başkanlığını üstlenerek hükûmete karşı sert bir muhalefet yürüttü. 1935 yılında krallığın kurulmasından kısa süre sonra Nisan 1936 tarihinde, Kral II. Georgios tarafından başbakanlık, savaş bakanlığı ve parlamento başkanlığı görevlerine atandı. Mayıs ayında güçlü ve anti-komünist bir rejimin kurulması amacıyla sıkıyönetim ilan etti. Yunanistan Komünist Partisi yasa dışı ilan edildi ve solculara karşı yaygın tutuklama ve sürgünler yaşandı.

4 Ağustos 1936 tarihinde parlamentoyu dağıtıp bütün siyasal partileri kapatarak ülkede tam bir dikta yönetimi kurdu. Bununla birlikte bazı ekonomik ve toplumsal reformlar yaptı. Ekim 1937 tarihinde Türkiye'ye giderek Ankara'da Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ü ziyaret etti. Dış politikada önce Almanya ve İtalya'ya yaklaştı. Almanlar, Yunan ekonomisini düzeltmek için Dr. Schacht'ı görevlendirdi. Nisan 1939 tarihinde İtalyanların Arnavutluk'u işgal etmeleri üzerine Büyük Britanya saflarına geçti. Ekim 1940 tarihinde Benito Mussolini'nin Yunanistan toprakları üzerindeki isteklerini içeren ültimatomunu geri çevirdi. 1940 yılında Yunanistan İtalyan işgaline uğradığında ülkeyi başarıyla savundu. 29 Ocak 1941 tarihindeki ölümüne değin iktidarda kaldı.

Ölümünden sonra, Alman işgali sırasında Kuzey Yunanistan'da Metaksas tarafından yaptırılan surlar yerinde kaldı. Bu surlar Bulgar sınırı boyunca inşa edilmişti ve Metaksas Hattı olarak biliniyordu. Günümüzde, Yunan tarihinin son derece tartışmalı bir figür olmaya devam etmektedir. Bazıları tarafından kurduğu diktatörlükteki halkçı politikaları, yurtseverliği ve saldırganlıkla meydan okuması, başkaları tarafından ise İtalya'ya karşı askerî zaferi takdir edilmektedir.

Kaynakça

1. Συνοπτική Ιστορία του ΓΕΣ, 2001, s. 140.

Bibliyografya

• Συνοπτική Ιστορία του Γενικού Επιτελείου Στρατού 1901–2001 [Helen Ordusu Genelkurmayının Kısa Tarihi 1901–2001] (Yunanca). Atina: Helen Ordusu Tarih Müdürlüğü. 2001. ISBN 960-7897-44-7.

Siyasi görevi
Önce gelen: Konstantinos Demertzis	Yunanistan Başbakanı 1936–1941	Sonra gelen: Aleksandros Korizis