Metropolis (film)
Metropolis, Avusturyalı-Alman yönetmen Fritz Lang'ın çektiği sessiz bilimkurgu filmidir. Alman yapımı film, Babelsberg Stüdyoları'nda çekildi ve 1927'de Weimar Cumhuriyeti'nin en güçlü döneminde gösterime girdi. Dönemin en pahalı sessiz filmi olan yapım için yaklaşık 7 milyon Reichsmark (2005 değerleriyle 200 milyon dolar) harcandı.[1]
Metropolis | |
---|---|
Metropolis | |
Film afişi | |
Yönetmen | Fritz Lang |
Yapımcı | Erich Pommer |
Senarist |
Thea von Harbou (roman) Fritz Lang (sinemaya uyarlaması) |
Oyuncular |
Alfred Abel Brigitte Helm Gustav Fröhlich Rudolf Klein-Rogge |
Müzik | Gottfried Huppertz (asıl sürüm) |
Dağıtıcı |
Universum Film A.G. (Almanya) Paramount Pictures (ABD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Renk | Siyah Beyaz |
Çıkış tarih(ler)i | 10 Ocak 1927, Almanya (ilk gösterim) |
Süre |
210 dak.(Alman prömiyer cut) 114 dak./25 fps (1927 ABD kesilmiş sürüm) |
Dil | sessiz film |
Bütçe | 7.000.000 Reichsmark (tahmini) |
Fritz Lang'ın daha sonra belirttiği üzere, bilimkurgu camiasında da uzunca süre adını koruyan bu yapıt Lang'ın 1924 yılında yaptığı ilk Amerika Birleşik Devletleri'ne seyahatinde New York'u okyanus gemisinin güvertesinden gece vakti şehir silüeti olarak görüşünden esinlenmiştir.[2]
Filmin senaryosu 1924'te Lang ve eşi Thea von Harbou tarafından yazıldı. von Harbou 1926'da senaryoyu romanlaştırdı.
İlk gösterimi 10 Ocak 1927'de Almanya'da yapılan film, 1927'nin Ekim ayında tam İstanbul'da gösterime girmek üzereyken hükûmet tarafından ateizm propagandası yaptığı ve komünizmi övdüğü gerekçeleriyle yasaklanmıştı.[3]
Fütüristik bir distopya ortamında geçen film, sık rastlanan bir bilimkurgu temasını anlatır: kapitalist bir düzende işçiler ile işverenler arasında yaşanan sosyal krizi anlatmaktadır. Alman dışavurumcu sinema akımının bir örneği olan film aslında ekspresyonist olarak başlayıp daha ılımlı bir şekilde biter. Sürekli tekrarlanan "üreten eller ile planlayan beyin arasındaki aracı kalp olmalıdır" cümlesi Almanlara o dönemde korporatizmin ne kadar yakın göründüğünü anlatmaktadır. Film Naziler tarafından da oldukça beğenilmiş özellikle de "arabulucu" simgesi halkın farklı kesimleri arasında dengeyi sağlayacak olan devlet ile özdeşleştirilmiştir.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Metropolis (film) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Metropolis: A Film Far Ahead of its Time 21 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The official site of the new restoration
- About restoring 'Metropolis'
- Metropolis novelization by Thea von Harbou
- Metropolis 9 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the UNESCO Memory of the World Programme register
- Curlie'de Metropolis (DMOZ tabanlı)
- Metropolis 4 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at MetaCritic
- Rotten Tomatoes'ta Metropolis
- Dışavurumcu Sinema Klasikleri – Fritz Lang’ın Metropolis’i 22 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Metropolis: Sinemasal Dünya Film Eleştirisi
Ayrıca bakınız
Notlar
- Richard Scheib (2003), Metropolis eleştirisi 25 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (erişim: 24 Kasım 2005).
- "ielts metni çevirisi" (PDF). ielts.
- Tarih, Atlas (Temmuz 2010). "Malumatfuruş". Atlas Tarih. Cilt Sayı 2. ss. Sayfa 11.