Monopol anten
Telekominikasyonda Monopol anten direk şeklinde yani dikey antenlerdir. Bu antenlere 1895 yılında bu antenleri geliştiren Guglielmo Marconi adından esinlenerek Marconi anten de denilir.
Anten uzunluğu ve dalga boyu
Yarım dalga anten denilen en yaygın anten türünde antenin uzunluğu yayınlanan radyo frekans sinyalinin dalga boyunun yarısı kadardır. Uzun dalga radyo vericilerinde frekanslar 30 kHz-300 kHz, orta dalga radyo vericilerinde ise 300 kHz-3 MHz. arasındadır. Buna göre yarım dalga antenin uzunluğu da şöyle bulunur.
Frekans | Dalga boyu, m | Yarım dalga boyu, m |
---|---|---|
30 kHz | 10000 | 5000 |
300 kHz | 1000 | 500 |
3 MHz | 100 | 50 |
Görüldüğü gibi özellikle uzun dalgada yarım dalga boyunda bir anten üretmek son derece zordur. Marconi bu soruna anten boyunu yarıya indirmek suretiyle kısmi bir çözüm buldu. Ancak monopol antenler yine de yarım dalga boyu yani dipol antenler gibi hizmet görür.[1]
Yansıtan toprak yöntemi
Monopol antenler yarım dalga yani dipol tipi antenlerden üç yönüyle ayrılırlarː
- Toplam direk boyu yarım dalganın yarısı kadardır (/4)
- Yarım dalga antenler orta noktadan beslendiği halde monopol antenler alt uçtan beslenirler. Beslemenin toprağa kısa devre olmaması için direk dibi topraktan yalıtılır. Direği sabit tutmak için kullanılan çelik lente halatları üzerinde de yalıtkanlar vardır.
- Anten sahası adını alan anten direği yakın bölgesi toprak altına gömülen madeni madde veya iletkenler vasıtasıyla iletken hale getirilir. Böylelikle toprak bir tür yansıtıcı olur ve toprak altında anten direğinin yansıması oluşur. Toprak üstündeki direk ve toprak altındaki yansıması bir arada dikey yarım dalga anten gibi hizmet görürler.
Yayın örüntüsü
Monopol antenler omni tipi yani yatay düzlemde her yöne eşit yayın yapan antenlerdir. Toprağın yansıtma özelliğine bağlı olarak anten kazançları dipol antenin 2 misli (desibel cinsinden 3 dB) kadar olabilir. Buna karşılık monopol antenler tepe ve dip noktaya yayın yapamazlar.
Küçük antenler
Düşük güçlü cihazlarda ve alıcılarda kullanılan dikey antenler de monopol sayılabilir. Ancak bu antenlerin boyu /4 den çok daha kısa olduğu için bu antenler kapasitiftir ve kazançları da çok düşüktür.