Mosuolar
Mosuo (Çince: 摩梭; pinyin: Mósuō), ya da Na, Çin'de Yunnan ve Sichuan Eyaletlerinin Tibet sınırı yakınlarında yaşayan küçük bir etnik gruptur. 40.000'i bulan nüfusun çoğunluğu Yongning bölgesi ve Lugu Gölü çevresinde yerleşmiştir. Kültürel olarak farklı olmalarına rağmen, Çin hükûmeti tarafından Naxilerle aynı azınlığa dahil edilmişlerdir.
Lugu Gölü yakınlarında bir Mosuo kadını | |
| |
| |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
| |
Din | |
|
Mosuo Kültürü
Mosuolar anasoylu (matrilineal) bir toplum yapısına sahiptir. Mosuo kültürü çoğunlukla anaerkil olarak tanımlanır.[1] Gerçekte, pek çok ailede kadınların aile reisi kabul edilmesi, mülkiyetin kadın soyu yoluyla geçmesi, ticari kararları kadının alması gibi, Mosuo kültürü pek çok anaerkil özellik göstermekle birlikte, daha çok erkeklerin politik gücü ellerinde tutmaları nedeniyle tam bir anaerkil toplum olarak nitelenmelerine olanak vermez.
Mosuo öncelikle tarımsal bir kültürdür; günlük yaşamda da bunun etkisi görülür. Genelde tüm ev işleri kadına aittir. Ayrıca iplik eğirme ve dokumacılıkla da uğraşırlar.[2] Buna karşılık erkekler, çobanlık ve balıkçılık yaparlar. Özellikle hayvan kesimi erkeklere mahsustur.
Mosuo aileleri, soylarını ailenin ana tarafına dayandırırlar. Ah-mi adı verilen yaşlı kadınlar, evin reisidir. Evde yaşayan bireyleri ilgilendiren kararları Ah-mi alır; ayrıca ailenin gelirini ve aile bireylerinin işlerini idare eder.
Mosuo toplumunda geleneksel anlamda "evlilik" kurumuna raslanmaz. Yürüyüş evliliği[3] veya ziyaret ilişkisi[4] denilen ilşkilerde, eşler aynı evde yaşamaz. Erkekler eşlerini gece ziyaret ederler. Çocuklar annenin evinde büyütülür.
Filmler
Kadınların egemen olduğu bir toplum olarak yansıtılan Mosuoları konu alan pek çok belgesel yapılmıştır.
- "Without Fathers or Husbands" (1995, 26 dk., Royal Anthropological Institute).
- “A World without Fathers and Husbands.” Eric Blavier (2000, 52 dk.)
- “The Ladies of the Lake: A Matriarchal Society" (20 dk.)
- Mosso, the Land of Free Love: The Last Matriarchy (2006, 50 dk.)
- Mosso, the Land of Free Love: Walking Marriage (2006, 50 dk.)
- Kingdom of Women: The Matriarchal Mosuo of China (2007, 54 dk.)
- "Frontline World: stories from a small planet" (June 27, 2006, 9 dk.)
- Mosuo Song Journey3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Diedie Weng and Carol Bliss (2007, 37 dk.)
- Kingdom of Women - A Reflection of a Matriarchal Society on Lugu Lake22 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (58 dk.)
Bibliografya
- Hua, Cai. « Une société sans père ni mari : les Naxi de Chine », Presses Universitaires de France, 2001.
- Hua, Cai. A Society Without Fathers or Husbands: The Na of China, New York: Zone Books, 2001.
- Dashi, Latami (editor). 摩梭社会文化研究论文集 (1960–2005),云南大学出版社,主编:拉他咪达石
- Namu, Yang Erche; and Christine Mathieu. Leaving Mother Lake: A Girlhood at the Edge of the World, Little, Brown: Boston, 2003, ISBN 0316124710, ISBN 978-0316124713
- Ward, Martha; and Monica Edenstein. A World Full of Women, Pearson: Boston, 2009.
- Hamon, Raeann R.; and Bron B Ingoldsby (editors). Mate Selection: Across Cultures, Sage Publications: Thousand Oaks, California, 2003.
- Stockard, Janice E. Marriage in Culture: Practice and Meaning Across Diverse Societies, Wadsworth and Thomson Learning: Belmont, 2002.
Notlar
- York, Geoffrey (2004) "Mother Land" 25 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Globe & Mail, 24 September 2004. (subscription)
- Kingdom of Women: The Matriarchal Mosuo of China (2007, 54 min.) Films for the Humanities and Societies
- walking marriage, Time Asia 7 Kasım 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erişim: 14.12.2010
- Ward, Martha, and Monica Edenstein. A World Full of Women. Pearson: Boston, 2009.
Dış bağlantılar
- www.milliyet.com.tr Kadınların yönettiği ülkede bir erkek olmak..16 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lugu Lake Mosuo Kültürel Gelişim Derneği13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mosuo evlilik sistemi7 Kasım 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Girl's kingdom (via archive.org)
- The Mosuo
- Pictures of Mosuo in Buddhist prayers