Mustafa Akgül
Mustafa Akgül (10 Mayıs 1948 Ankara, Türkiye - 13 Aralık 2017 Ankara, Türkiye), İnternet'in Türkiye'de yaygınlaşması için yaptığı çalışmalarla tanınan Türk akademisyen, mühendis, matematikçi, bilgisayar bilimci, aktivist.[1][2]
Mustafa Akgül | |
---|---|
Doğum |
10 Mayıs 1948 Yeşilöz, Güdül, Ankara |
Ölüm |
13 Aralık 2017 (69 yaşında) Ankara, Türkiye |
Defin yeri |
Karşıyaka Mezarlığı, Ankara T21B 576; 40.000936N, 32.790220E |
Vatandaşlık | Türkiye |
Meslek | Akademisyen, mühendis, matematikçi, aktivist |
Tanınma nedeni | Türkiye'ye internetin yaygınlaşması, Türkiye'de özgür yazılım |
Önemli eser(ler) | Özgür Yazılım Kampları, Akademik Bilişim, Türkiye'de İnternet Konferansı, İnternet Haftası |
Hareket | Özgür yazılım hareketi, LKD, İNETD |
Ödüller | TÜBİTAK Teşvik Ödülü (1988), TBD Bilişim Hizmet Ödülleri Özel Ödülü (2011) |
İmza | |
|
1993 yılında Bilkent Üniversitesi alan adı dahilinde, dönemin GNU/Linux kullanıcılarının haberleşmeleri için kurduğu "[email protected]" e-posta listesi ile başlayarak, ölümüne kadar özgür yazılım ve İnternet özgürlüğü üzerine yaptığı Türkiye'de İnternet Konferansı, İnternet Haftası, Akademik Bilişim Konferansı, Linux Yaz Kampı gibi öncü çalışmaları sebebiyle Türkiye'de İnternet'in babası ve Türkiye'de özgür yazılımın babası ünvanlarıyla anılmaktadır.
Yaşamı
10 Mayıs 1948 tarihinde doğdu. 1970'te ODTÜ İnşaat Mühendisliği bölümünden, 1974 yılında ODTÜ Matematik ve Yöneylem Araştırmaları bölümünden mezun oldu. 1981'de Waterloo Üniversitesi'nden Kombinatorik ve Optimizasyon üzerine doktora derecesini aldı. ABD'de Delaware Üniversitesi ve North Carolina State Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak çalıştı. 1987 yılında Bilkent Üniversitesi'ne geçerek ölümüne kadar öğretim üyesi görevini sürdürdü.[3]
Yurt dışında iken İnternet ile tanışıp kullanan Akgül, 12 Nisan 1993'te Türkiye internete bağlandıktan sonra, ülkede internetin yaygınlaşmasına öncülük etmiştir.[4] Bu süreçte, iki yıl sonra bu listenin üyelerini 1995 yılında 1. Türkiye'de İnternet Konferansı'nda bir araya getirmiştir. Bu konferansta kurulan Türkiye Linux Kullanıcıları Grubu, ilk toplantısını ve özgür yazılım üzerine ilk konuşmasını yine bu konferansta yapmıştır. 1999 yılında, üniversitelerde bilgi teknolojileri üzerine çalışan grupları ve kişileri bir araya getirmek ve ortak bir politika oluşturmak amacıyla Akademik Bilişim konferansı düzenlenmiş, bu konferansın öncesinde de bir günlük bir GNU/Linux eğitimi düzenlenmiştir. Konferans öncesinde düzenlenen bu bir günlük eğitim, daha sonra yıllar boyu düzenlenecek olan Özgür Yazılım Kış Kamplarının öncüsü olacaktır. Yine bu konferansta, Akademik Bilişim'lerin her yıl farklı bir Anadolu üniversitesinde düzenlenmesi kararı alınmıştır. Bu yolla, bilişim alanındaki çalışmaların İstanbul ve Ankara ile sınırlı olmaması ve Anadolu'nun kalanına da yayılabilmesi amaçlanmıştır. Akademik Bilişim konferansları, 2005 yılında ulusal olmaktan çıkarak uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2000 yılında "Özgür Yazılım ve Linux Şenliği" adıyla Türkiye'de ilk defa özgür yazılım üzerine bir etkinlik düzenlenmiş, bu etkinlik de daha sonrasında "Özgür Yazılım ve Linux Günleri" ismiyle düzenlenmeye devam etmiştir. 2010 yılında, GNU/Linux üzerine sistem yönetimi gibi eğitimlerin düzenlendiği Linux Yaz Kampı ilk defa Akgül'ün girişimleriyle düzenlenmiş, sonrasında etkinlik uzun yıllar boyunca yaz aylarında iki hafta süresince Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde LKD ve İNETD ortaklığında düzenlenmeye devam etmiştir. İlk Linux Yaz Kampı, tek sınıf ve 10 günlük bir eğitim olarak kurgulanmış, ancak 2017 yılına gelindiğinde 21 sınıfta 600'den fazla katılımcı ile gerçekleşen devasa bir etkinlik haline gelmiştir.
Mustafa Akgül; Linux Kullanıcıları Derneği, İnternet Teknolojileri Derneği ve Türkiye Bilişim Derneği yönetim kurulu üyeliği yaptı. Türkiye'de "İnternet Haftası" adıyla 1998 yılınan beri düzenlenen ve sloganı "İnternet Yaşamdır" olan internet kutlamalarını gerçekleştiren ekibi yönetti. 2000 yılında Linux Kullanıcıları Derneği'nin kurulmasının ardından ilk sekiz yılında yönetim kurulu başkanlığı görevini yürüttü.[4]
13 Aralık 2017'de uzun zamandır tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.[4] Ölümünün ardından, uzun yıllar boyunca emek verdiği Akademik Bilişim öncesi kurslar ve Linux Yaz Kampı'nın isimleri, Akgül'ün anısına "Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kış Kampı" ve "Mustafa Akgül Özgür Yazılım Yaz Kampı" olarak değiştirilmiştir.
Aldığı görevler
- İnternet Kurulu Başkanlığı
- Kamunet Teknik Kurulu Başkanlığı
- 8. Plan Bilişim Özel İhtisas Komisyonu Başkanlığı
- 2. Bilişim Şurası Hukuk Komisyonu Başkanlığı
- Linux Kullanıcıları Derneği Kurucu başkanlığı
- İnternet Teknolojileri Derneği Başkanlığı
- TOBB Sektör Kurulu Üyeliği
- Türkiye Bilişim Derneği Yönetim Kurulu Üyeliği
Bibliyografya
- İnternet: Bilgiye Erişimin Yeni Araç ve Olanakları (1995)
- Türkiye Bilişim Ansiklopedisi
- Combinatorial Optimization
- İnternet: Sunucu Araçları ve Yönetimi (1999)
Kaynakça
- "Remembering Mustafa Akgül". Internet Policy Review. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- "Türkiye'de İnternet'in 25. yılı". 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Mustafa Akgül kimdir? Hayatını kaybeden Akgül Türkiye'de "internetin babası" lakabıyla anılıyordu". www.sozcu.com.tr. Sözcü gazetesi, 14 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2017.
- "Türkiye'de İnternet ve Özgür Yazılımın Öncüsü Mustafa Akgül Hayatını Kaybetti". bianet.org. Bianet.org haber sitesi 14 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2017.