Mustafa Nuri Dede

Mustafa Nuri Dede(ö. 14 Mayıs 1918[1]), Mevlevî şeyhi.

Çankırı Mevlevîhânesi'nde yaklaşık 25 yıl şeyhlik yaptıktan sonra Kütahya'ya gelerek 1910'da Hasan Ulvî Dede'nin yerine Kütahya Mevlevîhânesi şeyhliğine geçmiştir. Mevlevîhâne muhibleri ve görevlilerinden bir kısım zevat Nuri Dede hakkında olumlu intibalarını Konya'ya mektupla bildirmişlerdir.[2] Bununla beraber ayrılmış olduğu Çankırı Mevlevîhânesi'nde kendinden sonra şeyhliğe geçen Hasib Dede, mevlevîhânenin demirbaşlarını inceleyip listede olması gerekip de kaybolanları tespit etmiştir.[3] Dolayısıyla Hasib Dede‘nin bu tespitinden kendisinden önceki şeyhe yani Mustafa Nuri Dede‘ye yönelik bir suçlama ve eleştirinin yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca Temmuz 1912 tarihinde Kütahya'da misafireten bulunan Akçaşar Mevlevî şeyhi Mahmud Fâik'in yazmış olduğu mektupta da Mustafa Nuri Dede'nin tekke gelir-giderleri ile ilgili yapmış olduğu istekleri ve tespitleri doğru bulmayıp, Nuri Dede'nin maaşını ve tekkenin mâli durumunu eleştirmiştir.[4]

Nuri Dede'nin liyakat ve ehliyetine rağmen hakkındaki kuşkulu tutumlar bir türlü bertaraf edilememiştir. Yapılan tahkikatlar neticesinde töhmeti mucip bir halin bulunmadığı anlaşılmıştır. Hizmetinde bulunduğu sıırada Kütahya Mevlevîhânesi'ni gerek vakıf gerekse manevi açıdan derleyip toparlamak için uğraşmıştır.[5] Nuri Dede'nin Kütahya'dan ayrıldıktan sonraki hayatı hakkında bilgi yoktur. Kendisinden sonra Kütahya Mevlevîhânesi şeyhliğine Sâkıb Çelebi geçmiştir.[6]

Kaynakça

Köstüklü, N. Vatan Savunmasında Mevlevîhâneler, Çizgi Kitabevi, Konya, 2005, s, 119
...bu kerre dergâh-ı şerif-i mezkûr meşihat vekaletine tayin-i izam buyrulan faziletlü Mustafa Nuri Dede Efendi Hazretlerinin faziletü liyakati fevkaladeleri şimdiden emr ü intizam ve idareye ve hüsn ü hâl ve tefeyyüz ü terakkiye ma'tuf olan irşâdât ve ihtârât-ı vâkıfânelerinden dolayı emr ü intihâb u iğramda ki... ...ol babda ve her ahvalde emrü ferman hazreti veliyyü'l-emrindir. 9 mayıs 1331
Konya Mevlânâ Müzesi Arşivi, Dosya No; 69/12.
Akçaşar Mevlevî Şeyhi Mahmud Fâik, ...Hasan Dede gönderilip alâ külli hal idare edilmekte iken şimdi Çankırı Şeyhi Nuri Dede Efendi izam buyrulmuş ise de şimdiye kadar takib edilen usûle külliyen mugayir hale ictirası katiyen muvâfık olmayacağının vaktiyle arz edilmesi icab ettiğinden usul-i kadime riayet etmesi lüzumunun emr ü tenbih buyrulması elzemdir... ...Dergâh-ı mezburun hüsn-i intizamı ve idaresi matlûb ise burada Nuri Dede Efendi'yi bin kere okutur muktedir Çelebi efendiler bulunduğu gibi muhibbandan ve Mevlevî meşâyihından Rıfat Efendi ve saire gibi iktidarı müsellem bendeleriniz mevcud iken artık Nuri Dede'nin i'zâmı artıktır. Sıkça sıkça vekillerin azl ü nasbı dergâh-ı şerifin mahvına sebep olduğu da ilaveten arz ederim efendim. Temmuz 1328 Kütahya dergâhında müsafireten mukim Akçaşar Mevlevî Şeyhi Mahmud Faik
Dergâhı şerifin 329 senesi varidatından Âşâr bedeli ve sâir musakafat icârı olarak tahminen onsekiz bin kuruşun sene nihayetine kadar tahsil ve ahz idileceği mukarrerdir. Bu akça ise mesarifi zaruriyyeye karşılık ve muvazenesinde dahil olduğu cihetle bundan iki mah mukaddem zaruri olan ir'âmı taâm için bakkal ve kasab ve ekmekçi esnafından bin kuruş kadar borç edilmesine lüzum görülmüşdü. Ve şimdi alınacak olan zararât ve tehavvur bedelleri olduğundan her halde alınıb tesviye edileceği tabiidir... ...Ol babda emrü ferman hazret-i men lehu'l-emrindir. 28 eylül 1329 Kütahya mevlevî şeyhi vekili Mustafa Nuri. Emirnâme hazreti risâlet-penâhileriyle işden el çekmişim gibi ilat etmişler. Her mahallede bu gibi söz devran etmekde ve bu yolda telakki edilmekdedir efendim
Doğan, A. Kütahya Erguniyye Mevlevîhânesi, Kütahya Belediyesi Yayınları ve Sır Yayıncılık, 2006, s, 84-86

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Köstüklü, N. Vatan Savunmasında Mevlevîhâneler, Çizgi Kitabevi, Konya, 2005, s, 119

[2] ...bu kerre dergâh-ı şerif-i mezkûr meşihat vekaletine tayin-i izam buyrulan faziletlü Mustafa Nuri Dede Efendi Hazretlerinin faziletü liyakati fevkaladeleri şimdiden emr ü intizam ve idareye ve hüsn ü hâl ve tefeyyüz ü terakkiye ma'tuf olan irşâdât ve ihtârât-ı vâkıfânelerinden dolayı emr ü intihâb u iğramda ki... ...ol babda ve her ahvalde emrü ferman hazreti veliyyü'l-emrindir. 9 mayıs 1331

[3] Konya Mevlânâ Müzesi Arşivi, Dosya No; 69/12.

[4] Akçaşar Mevlevî Şeyhi Mahmud Fâik, ...Hasan Dede gönderilip alâ külli hal idare edilmekte iken şimdi Çankırı Şeyhi Nuri Dede Efendi izam buyrulmuş ise de şimdiye kadar takib edilen usûle külliyen mugayir hale ictirası katiyen muvâfık olmayacağının vaktiyle arz edilmesi icab ettiğinden usul-i kadime riayet etmesi lüzumunun emr ü tenbih buyrulması elzemdir... ...Dergâh-ı mezburun hüsn-i intizamı ve idaresi matlûb ise burada Nuri Dede Efendi'yi bin kere okutur muktedir Çelebi efendiler bulunduğu gibi muhibbandan ve Mevlevî meşâyihından Rıfat Efendi ve saire gibi iktidarı müsellem bendeleriniz mevcud iken artık Nuri Dede'nin i'zâmı artıktır. Sıkça sıkça vekillerin azl ü nasbı dergâh-ı şerifin mahvına sebep olduğu da ilaveten arz ederim efendim. Temmuz 1328 Kütahya dergâhında müsafireten mukim Akçaşar Mevlevî Şeyhi Mahmud Faik

[5] Dergâhı şerifin 329 senesi varidatından Âşâr bedeli ve sâir musakafat icârı olarak tahminen onsekiz bin kuruşun sene nihayetine kadar tahsil ve ahz idileceği mukarrerdir. Bu akça ise mesarifi zaruriyyeye karşılık ve muvazenesinde dahil olduğu cihetle bundan iki mah mukaddem zaruri olan ir'âmı taâm için bakkal ve kasab ve ekmekçi esnafından bin kuruş kadar borç edilmesine lüzum görülmüşdü. Ve şimdi alınacak olan zararât ve tehavvur bedelleri olduğundan her halde alınıb tesviye edileceği tabiidir... ...Ol babda emrü ferman hazret-i men lehu'l-emrindir. 28 eylül 1329 Kütahya mevlevî şeyhi vekili Mustafa Nuri. Emirnâme hazreti risâlet-penâhileriyle işden el çekmişim gibi ilat etmişler. Her mahallede bu gibi söz devran etmekde ve bu yolda telakki edilmekdedir efendim

[6] Doğan, A. Kütahya Erguniyye Mevlevîhânesi, Kütahya Belediyesi Yayınları ve Sır Yayıncılık, 2006, s, 84-86