Myokardit
Myokardit, kalp kasının yangısal hastalığıdır. Canlı etkenler, otoimmun hastalıklar (kollagen hastalıkları), genetik faktörler ve çevresel etkiler myokarditlerin başlıca nedenleridir. Bebeklerde ve çocuklarda görülen (pediatrik) olguların %82’sinin nedeni anlaşılamamaktadır (idiopatik).
İnfeksiyon hastalıklarında görülen myokarditler
Myokardit, çok sayıda infeksiyon hastalığında kalp yetmezliği ve ölüme neden olan bir komplikasyondur.[1][2][3]
Viral myokardit
Çok sayıda virüs myokardit yapabilmektedir: Enterovirus, coxsackie B, adenovirus, influenza, çocuk felci (poliomyelitis), HIV, virüs hepatitleri, kabakulak, kızamık, zona, çiçek hastalığı, arbovirus, respiratory syncytial virus, herpes virüsler (uçuk, cytomegalovirus, EBV) , sarı humma, kuduz, parvovirus.
Kalp bulguları viral infeksiyonun ilk günlerde başlar; myokarditin oluşma mekanizmasında (patofizyolojisinde) canlı etkenin doğrudan etkisi kadar kalp kası dokusuyla immunolojik çapraz reaksiyona girmesi önem kazanır. Son yıllarda özellikle dikkatleri üzerinde toplayan HIV infeksiyonunda (AİDS) oluşan myokarditlerde, virüsün doğrudan etkisinin yanı sıra çıkarcı mikropların infeksiyonları da etkilidir.
Bakteriyel myokarditler
Difteri, tüberküloz, streptokoklar, meningokoklar, bruselloz, clostridia, stafilokoklar, melioidosis, Mycoplasma pneumoniae, psittakoz, spiroketler (sifilis, leptospiroz/Weil hastalığı, Borreliosis), riketsiya infeksiyonları (tifüs, Rocky Mountain lekeli humması, Q humması) myokardit oluşmasında etkili bakterilerdir.
Mantar myokarditleri
Candidiasis, aspergillosis, cryptococcosis, histoplasmosis, blastomycosis, coccidioidomycosis, mucormycosis myokardit yapabilen mantarların başlıcalarıdır.
Parazitik myokarditler
Mikroparazitler olan protozoonların neden olduğu Chagas hastalığı, toksoplasmozis, trypanosomiasis, malarya, leishmaniasis, balantidiasis, sarcosporidiosis olgularında myokardit oluşabilmektedir. Makroparazit olan helmintlerin etkili olduğu myokarditler trişinoz, ekinokokkoz, schistosomiasis, cysticercosis, viseral larva migrans, filariazis gibi infeksiyonlarda görülür. Örnek: Trypanosoma cruzi parazitinin neden olduğu Chagas hastalığında hastaların çoğunda myokardit bulguları gelişir. Hastaların %10’u akut evrede kaybedilir; %90’ında 10-20 yıl içinde kalp yetmezliği gelişebilir.
İnfeksiyon olmaksızın görülen yangısal myokarditler
İmmun kökenli (romatizmal ateş, SLE, RA, aşırıduyarlık myokarditi) myokarditlerdir. Başlıcaları:[1][2][3]
- Granülomatöz myokardit (Sarkoidoz, dev hücreli myokardit)
- Sistemik yangısal hastalık (Kawasaki hastalığı, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, Wegener granulomatozisi, tireotoksikoz)
- Fiziksel etkenler (radyasyon, sıcak çarpması, hipotermi)
- Peripartum kardiyomyopati[4]
- Transplant reddi
- İlaçlar (antibiyotikler, kemoterapi ilaçları, antihipertansifler, antiepileptikler)
- Madde bağımlılığı myokarditleri (kokain, metamfetamin, amfetamin)
- Kimyasallar (hidrokarbonlar, CO, arsenik, kurşun, fosfor, cıva, kobalt)
- Hayvan zehirleri (akrep, yılan, karadul, eşek arısı)
Kaynakça
- Ponikowski P, Voors AA, Anker SD, et al. 2016 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: The Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC). Developed with the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. European Journal of Heart Failure (Review), 18 (8): 891–975, 2016
- Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- Lilly LS. Pathophysiology of heart disease, 5th edition, Harvard Medical School, Wolters, Baltimore, 2011
- Yücesoy G, Bodur H, Özkan S, Tekin A. HELLP Sendromlu ve Ağır Preeklamptik İki Farklı Olguda Peripartum Kardiyomyopati. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst., 15(6):328-332, 2005