Nadr bin Haris
Nadr bin Haris (Arapça: نضر إبن الحارث) Arap tüccar ve şairdir. Kureyş'in Abdumenâfoğulları koluna mensup olan Nadr, babası Hâris'ten tıp alanında eğitim almış ve babası gibi hekim olmuştur. Aynı zamanda bir tüccar olan Nadr Bizans ve İran topraklarında ticaret yapmaktaydı.
Nadr bin Haris | |
---|---|
Kendi dilinde ismi | نضر إبن الحارث (Nâdr ibnü'l-Hâris) |
Meslek |
Tüccar Hekim |
Evlilik | Zeyneb bint Nebbâş |
İslam karşıtı faaliyetleri
Nadr bin Haris İslam'a karşı çıkanların başında geliyordu. Müfessirlerin çoğu bazı ayetlerin inişini onun faaliyetlerine bağlamaktadır.[1] Babasından tıp ve diğer alanlarda eğitim alan Nadr'ın Müslümanlara olan karşıtlığı bilgi birikimi, anlattığı hikâyeler, hitâbet gücü ve iknâ kabiliyetini kullanmak şeklinde olmuştur. Müslümanlara işkence ettiği hakkında hiçbir bilgi bulunamayan Nadr, daha çok entelektüel kimliğiyle ön plana çıkmıştır. Muhammed'in oturduğu meclisleri takip ettiği, o ayrıldıktan sonra gelerek, “Vallahi ey Kureyşliler! Ben ondan daha güzel konuşurum. Bana gelin, ben size onun sözünden daha güzelini aktarırım” dediği ve yolculuk ettiği ülkelerde öğrendiği hikâyeleri Kureyşlilere anlattığı söylenir. Muhammed ile Nadr'ın aynı mecliste karşı karşıya gelerek tartıştıkları da olmuştur. Nadr’ın, bir kişinin Müslüman olacağını duyduğu zaman o kişiyi, satın aldığı şarkıcı cariyesine götürerek cariyesinden bu kişiyi yedirip içirmesini, ona şarkılar söylemesini istediği, sonra da ona bu hayatın Muhammed'in davet ettiği dinden daha iyi olduğunu söylediği anlatılır.[2]
Hakkında inen ayetler
Bazı ayetlerin Nadr bin Haris ile ilgili olarak indiğine inanılmaktadır. Enfal Suresi 31. ayette geçen “İşittik işittik! İstesek biz de aynını söyleyebiliriz; bu sadece eskilerin masallarıdır’ derlerdi” ve Muhaffifin Suresi 13. ayette geçen “Ona âyetlerimiz okunduğu zaman, ‘Öncekilerin masallarıdır’ der” şeklindeki sözlerin Nadr ile ilgili olarak indiğine inanılmaktadır. Lokman Suresi 6-7. ayette geçen “İnsanlar arasında, bir bilgisi olmadığı hâlde Allah yolundan saptırmak için gerçeği boş sözlerle değişenler ve Allah yolunu alaya alanlar vardır. İşte alçaltıcı azap bunlar içindir” mealindeki ayetin Nadr sebebiyle indiği düşünülmektedir. Nadr b. Haris bir gün eline çürümüş bir kemik alıp ufalayarak, “Bunu kim diriltebilir yâ Muhammed?” diye sorar. Bunun üzerine “Kendi yaratılışını unutur da çürümüş kemikleri kim diriltecek diyerek bize misal vermeye kalkar?” şeklindeki Yasin Suresi 78. ayet iner. Bunların dışında Sâd Suresi 16. ayet, Nahl Suresi 103. ayet, Furkan Suresi 4 ve 5. ayet ve Fatır Suresi 42. ayet de Nadr'a cevap niteliğinde indiği düşünülmektedir.[1]
Ölümü
Bedir'de esir alınan Nadr, Muhammed'in emriyle Ali tarafından öldürülür.[1] Nadr'ın Bizzat Muhammed tarafından öldürüldüğü de söylenir.[2]
Kaynakça
- Aycan, İrfan. "NADR b. HÂRİS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- Köse, Feyza Betül (30 Haziran 2018). "Bir Entelektüel Müşrik: Nadr b. el-Hâris el-Abderî ve Mücadelesi". İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 1 (9). ss. 69-85. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.