Nevio Scala
Nevio Scala (d. 22 Kasım 1947, Lozzo Atestino, İtalya) İtalyan futbol adamı ve eski futbolcu ve 2015 yılında itibaren Parma kulübünün başkanı. 1965-1981 arasında İtalyan ekiplerinde futbolculuk kariyeri yapmıştır. 1987'den itibaren ise teknik direktörlük yapmaktadır. Futbolculuğunda ve teknik adamlığında Avrupa'nın en büyük futbol turnuvalarında, çeşitli lig ve yerel kupalarında şampiyonluklar yaşamıştır. Bir dönem Beşiktaş'ı da çalıştıran teknik adam 2004'ten beri herhangi bir takımı yönetmemektedir.
| |||||||||||||||
Kişisel bilgileri | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tam adı | Nevio Scala | ||||||||||||||
Doğum tarihi | 22 Kasım 1947 | ||||||||||||||
Doğum yeri | Lozzo Atestino, İtalya | ||||||||||||||
Boyu | 1.74m | ||||||||||||||
Mevkii | Orta saha | ||||||||||||||
Altyapı kariyeri | |||||||||||||||
AC Milan | |||||||||||||||
Profesyonel kariyeri* | |||||||||||||||
Yıllar | Takım | Maç | (Gol) | ||||||||||||
1965-1969 | AC Milan | 11 | (0) | ||||||||||||
1966-1967 | →AS Roma (kiralık) | 28 | (1) | ||||||||||||
1969-1971 | Vicenza | 59 | (2) | ||||||||||||
1971-1973 | Fiorentina | 50 | (6) | ||||||||||||
1973-1975 | Internazionale | 26 | (1) | ||||||||||||
1975-1976 | AC Milan | 23 | (0) | ||||||||||||
1976-1979 | Foggia | 85 | (2) | ||||||||||||
1979-1980 | AC Monza | 14 | (0) | ||||||||||||
1980-1981 | US Adriese | 23 | (1) | ||||||||||||
Toplam | 319 | (13) | |||||||||||||
Teknik direktörlük kariyeri | |||||||||||||||
1987-1989 | Reggina | ||||||||||||||
1989-1996 | Parma | ||||||||||||||
1996-1997 | Perugia | ||||||||||||||
1997-1998 | Borussia Dortmund | ||||||||||||||
2000-2001 | Beşiktaş | ||||||||||||||
2002 | Shakhtar Donetsk | ||||||||||||||
2003-2004 | Spartak Moscow | ||||||||||||||
Başarıları
| |||||||||||||||
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. |
Futbolculuk kariyeri
Scala, futbola AC Milan altyapısında başladı. 1965-66 sezonunda profesyonel olduğunda 18 yaşındaydı. Ancak ilk sezonunda ligde hiç forma şansı bulamadı. 27 Ekim 1965'te Fuar Şehirleri Kupası'nda Racing Strasbourg karşısında forma giyerek ilk kez Avrupa maçına çıktı.
1966-67 sezonunda tecrübe kazanması için AS Roma takımına kiralandı. 19 Eylül 1966'da Brescia karşısında oynadığı lig maçıyla ilk kez Serie A'da forma giyen Scala, 28 maçta bir gol kaydetti. 1967'de Milan'a geri dönen Scala, 2 dönem bu takımda kalsa da fazla forma şansı bulamadı. İki sezonda 11 maçta forma giyen futbolcu 1967-68 sezonunda İtalya Ligi şampiyonluğu ve UEFA Kupa Galipleri Kupası şampiyonluğu yaşadı. Ayrıca İtalya Kupası'nda finale yükseldiler ancak kupayı alamadılar. 1968-69'da ise Şampiyon Kulüpler Şampiyonluğu kadrosunda yer aldı.
1969'da Vicenza takımına transfer oldu ve 2 sezon bu takımda top koşturdu. İki sezonda da Serie A sekizincisi oldular. Scala ise 59 maçta 2 golle takımının en etkili futbolcularındandı. 1971'de yeni takımı Fiorentina oldu. Burada geçirdiği iki sezonda ise ilk sezonunda altıncı, ikincisinde ise dördüncü oldu. 1972'de Mitropa Kupası ikincisi oldular.
Scala, 1973'te Internazionale takımına transfer oldu. Bu takımda da iki sezon forma giyse de, önceki takımlardaki kadar fazla forma şansı bulamadı. Burada bulunduğu iki sezonda da ligde başarı yüzü göremedi. 1975-76 sezonunda ise AC Milan'a geri döndü ve 23 maçta forma giydi.
Scala 1976-79 arasında Foggia takımında oynadı. 1975'te Serie A'ya yükselen takımda 85 maçta forma giyen Scala'nın kariyerinde en çok forma giydiği takım Foggia oldu. Ancak 1977-78 sezonunda Serie B'ye düşen takım 1978-79'da ise Serie C1'e düştü. Scala, 1979-80 sezonunda Serie B takımı AC Monza, 1980-81 sezonunda ise Serie C takımı US Adriese'de forma giydi ve 34 yaşında futbolu bıraktı.
Millî takım kariyeri
Scala, 1967 Akdeniz Oyunları'na katılan İtalya amatör millî takım kadrosunda yer aldı ve 5 maçta forma giydi. İtalya, Fransa ile beraber altın madalya kazandı. Scala, daha sonra İtalya B millî takımında da 2 maçta forma giydi. 1 Kasım 1969'da Macaristan ile oynanan bir millî maç ile ilk ve son kez İtalya U-21 forması giydi. Scala, genç seviyelerinde oynamasına rağmen İtalya millî futbol takımı forması giymedi.
Teknik direktörlük kariyeri
Reggina
Scala, 1985'te bir süre Vicenza'nın altyapısında görev yaptıktan sonra 1987-88 sezonunda Reggina takımını çalıştırarak, teknik direktörlük hayatına başladı. İtalya üçüncü ligi Serie C1'de oynayan takım, ligi 3. olarak bitirdi. Ancak İtalya federasyonu Serie A'deki takım sayısı 16'dan 18'e çıkarınca, Serie B için bir takım daha yükselme hakkı kazanacaktı. Reggina, play-off maçını kazanarak bir üst lige yükseldi. Scala, Serie B'de geçirdiği sezonda yine başarılı olup Serie A'ya çıkmak için play-off'lara kalmayı başardı ancak penaltılarla play-off mücadelesini kaybettiler.
Parma
Reggina ile dikkat çeken Scala, 1989 yazında Parma ile anlaştı. Scala'nın 5-3-2 taktiği ile oynattığı Parma, ilk yarıda çok başarılı sonuçlar aldı. 4 Şubat 1990'da başkan Ernesto Ceresini'nin ölümü ardından, takım için yaşanan sorunlar nedeniyle Parma, kötü sonuçlar almaya başladı ve sekizinciliğe kadar düştü. Sezon sonuna doğru toparlayan Parma, yerel derbilerinde Reggiana'yı 2-0 yenerek, lig dördüncüsü olarak Serie A'ya yükselme başarısını gösterdi. Böylece, Parma 1920'lerin sonundan beri oynayamadığı Serie A'ye geri dönme başarısını gerçekleştiriyordu.
1990'da kulüp sahiplerinden ve İtalyan yemek şirketi Parmalat'ın sahibi Calisto Tanzi kulüpteki hisselerini arttırıp, başkanlığa Giorgio Pedranesch'i getirdi. Bu değişimler kulübe gelir sağladı ve Scala istediği futbolcuları takıma ekleyebildi. Takıma forvet Tomas Brolin, defans oyuncusu Georges Grün ve kaleci Cláudio Taffarel transfer edildi. Parma, ilk Serie A maçında Juventus'a 2-1 yenildi. İlk galibiyetlerini ise 15 gün sonra Diego Maradona'nın formasını giydiği Napoli'ye karşı aldılar. Sezonunun ilk yarısını sürpriz bir biçimde üçüncü bitiren takım, ligi altıncı olarak tamamladı. Böylece UEFA Kupası'na katılma şansını yakaladılar.
1991-92 sezonunda Scala takıma Antonio Benarrivo ve Alberto Di Chiara'yı ekledi. Parma, tarihindeki ilk Avrupa maçında ise CSKA Sofya ile eşleşti ancak 0-0 ve 1-1'lik beraberlikler nedeniyle elendiler. Ligde ise averajla yedinci bitirdiler. Asıl başarı Coppa Italia'da geldi. Finale yükselen Parma, Juventus karşısında ilk maçı Roberto Baggio'nun penaltısıyla kaybetse de ikinci maçı kendi sahalarında 2-0 kazanıp ilk büyük kupalarını kazandılar.
1992'de takıma Kolombiyalı yıldız Faustino Asprilla eklendi. Sezona İtalya Süper Kupası finaliyle başlayan Parma, Milan'a 2-1 yenilip kupayı alamadı. Ligde ise üçüncü olarak tarihlerinin en iyi sonucunu aldılar. AC Milan'ı kendi sahalarında Asprilla'nın golüyle yenerek, rakiplerinin kendi sahalarında 58 maçtır yenilmeme rekorunu kırdılar. Avrupa'da ise çok başarılı bir sezon geçirdiler. Kupa Galipleri Kupası'nda Parma sırasıyla Újpest FC, Boavista FC, Sparta Prag ve Atletico Madrid'i eleyerek finale kaldı. Wembley Stadı'nda oynanan finalde Parma, Royal Antwerp'i 3-1 yenerek tarihlerindeki ilk Avrupa kupasını kazandı.
1993 yazında takıma katılan futbolcular bu sefer Gianfranco Zola ve Massimo Crippa oldu. Sezona UEFA Süper Kupası finaliyle başladılar. Olimpik Marsilya takımının karıştığı bir rüşvet skandalı yüzünden Şampiyonlar Ligi ikincisi AC Milan ile karşılaştılar. Kendi sahalarında Milan'a 1-0 yenilen Parma, deplasmanda maçı 1-0 kazandı ve maç uzatmalara gitti. Massimo Crippa'nın uzatmalarda attığı golle maçı ve kupayı Parma kazandı. Böylece Scala da ikinci Avrupa kupasını da kazanmış oluyordu.
Ligde ilk yarıyı çok başarılı geçiren Parma, ikinci yarı yaşadığı puan kayıpları nedeniyle ligde 5. olup UEFA Kupası'na katılma hakkını kazandılar. Avrupa'da yine çok başarılı bir sezon Parma'yı bekliyordu. Parma sırasıyla Degerfors IF, Maccabi Haifa, AFC Ajax ve SL Benfica'yı eleyip yine bir Kupa Galipleri Kupası finaline çıkıyordu. Ancak bu sefer finalde Arsenal'e 1-0 yenilip kupayı kazanamadılar.
1994-95 sezonu için takıma katılanlar Fernando Couto ve Dino Baggio olmuştu. Sezon, Parma'nın Juventus ile her cephede mücadele ettiği bir sezon olarak tarihe geçti. Juventus ile başabaş giden şampiyonluk yarışını, 32. hafta Juventus'a deplasmanda 4-0 yenilerek kaybettiler ve sezonu averjala üçüncü bitirdiler. İtalya Kupası'nda da iki takım finalde karşı karşıya geldi ancak Parma, iki maçta da Juventus'a yenilerek kupayı kaybetti. İki takım, o senenin UEFA Kupası finalinde de karşı karşıya geldi. Parma, Vitesse, AIK, Athletic Bilbao, Odense BK ve Bayer Leverkusen'i eleyerek finale çıktı. İlk maçı Parma, sene başından Juventus'tan aldıkları Dino Baggio'nun golüyle 1-0 kazandı. İkinci maç, Juventus'un sahasında değil Giuseppe Meazza Stadı'nda oynandı ve 1-1 biten maçın ardından Parma, UEFA Kupası'nı kazandı Bu da Scala'nın üçüncü Avrupa kupası oldu.
1995'te takım çok önemli iki forvet bir sene öncesinin Ballon d'Or ödülü sahibi Hristo Stoichkov ve Filippo Inzaghi'yi takıma kattı. Luis Figo'yu ise almak isteyen takım, yasal sorunlarla karşılaştı ve alamadı. Ancak ilk kez bir sezonu kupası kapadılar. İlk yarıyı ligde Milan'ın 3 puan gerisinde bitiren Parma, sezonu 6. olarak bitirdi. Kupa Galipleri Kupası'nda ise çeyrek finale kadar gelebilen ekip, o sene kupayı alacak Paris Saint Germain'e elendi. Kupasız geçen sezon sonunda takımın sahibi Tanzi, önce başkanlığa oğlu Stefano'yu getirdi. Daha sonra da Parma tarihinin en uzun süreli teknik adamı olan Scala ile yollarını ayırarak Carlo Ancelotti'yi takımın başına getirdi.
Perugia
Sezon başında Serie A'ya çıkan Perugia sezona iyi bir başlangıç yapıp gerisi gelmeyince sezon ortasında Scala'yı takımın başına getirdi. Scala, takımı kurtarmaya çalışsa da 37 puan alan üç takımın içinde en kötü üçlü averaja sahip olan takım oldukları için Serie B'ye geri döndüler.
Borussia Dortmund
1997-98 sezonunda Scala, ilk kez yurtdışında bir takım çalıştırmaya karar verip, Alman Borussia Dortmund ile anlaştı. 1997 yılının Şampiyonlar Ligi şampiyonu Dortmund ile ligde oldukça başarısız bir sezon geçirdi. Sezon içinde tek kazandığı kupa, Brezilya ekibi Cruzeiro'yu 2-0 yenerek kazandığı Kıtalararası Kupa oldu. Devre arasında takımdan ayrıldı.
Beşiktaş JK
Bir süre futboldan uzak kalan Scala, 2000'de Türkiye'ye gelip Beşiktaş ile sözleşme imzaladı. Ligde büyük bir başarı sağlayamayıp, lig dördüncüsü oldu. Türkiye Kupası'nda ise yarı finale çıkıp penaltılarla Gençlerbirliği'ne elendi. Beşiktaş'ın ikinci kez UEFA Şampiyonlar Ligi'ne çıkarması, kulüpte geçirdiği bir sezondaki en büyük başarısı oldu. FC Barcelona'yı İstanbul'da 3-0 yenme başarısını gösterdiler. Sezon sonunda Beşiktaş kulübü, Scala'nın sağlık sorunlarını sebep göstererek sözleşmesini Şubat 2001'de sezon devam ederken feshetti ve yerine Christoph Daum'u getirdi.
Shakhtar Donetsk
Bir süre futboldan uzak kalan Scala, 18 Ocak 2002 yılında Ukrayna ekibi Shakhtar Donetsk'in başına geçti. Shakhtar sezona başkan yardımcıları Prokopenko'nun yönetiminde başlamıştı ancak sezon arasında görevini bırakınca Scala, takımın başına 1,5 yıllık sözleşme ile geçti. Böylece, Ukrayna'da çalışan ikinci Batı Avrupalı hoca oldu.
Scala, ikinci yarıya Ukrayna liginin ikinci sezonundan beri her sezon şampiyon olan Dinamo Kiev ile aynı puanda başladı. Sezon sonunda ligi rakibinin bir puan önünde ve namağlup olarak bitiren Shakhtar, tarihinde ilk kez Ukrayna Ligi şampiyonluğu yaşadı. Ayrıca Ukrayna Kupası'nda finale çıkan ekip Dinamo Kiev'i finalde de 3-2 yenerek kupaya da uzandı.
Shakhtar yönetimi, 2002-03 sezonunda Avrupa'da da başarı bekliyordu. UEFA Şampiyonlar Ligi elemelerinde Club Brugge ile iki maçta da 1-1 berabere kalan ekip, penaltılarla gruplara kalmayı başaramayıp elendi. 17 Eylül 2002'de UEFA Kupası birinci tur maçında ise Avusturya'da Austria Wien'e ilk maçta 5-1 mağlup olduktan sonra Scala, görevinden kovuldu. Scala'nın yerine Alman Bernd Schuster getirildi.
Spartak Moskova
2003 Kasım'ında Scala, Rus ekip Spartak Moscow'nın başına geçti. Spartak Moskova'nın son 5 aydaki 4. hocası olan Scala, Moskova ekibinin lig tarihinde aldığı en kötü lig derecesi sonrası takımın başına geçti. Scala, UEFA Kupası'nda ikinci turdan aldığı takımı bir tur üste çıkardı ancak RCD Mallorca'ya sonraki turda elendiler. 2004 Rusya Ligi'nde, Scala takımı gençleştirme yoluna giderek takımdaki problemleri çözmeyi denedi. Mart ayında Rusya Süper Kupa finalinde CSKA Moskova ile karşılaşan Spartak Moskova, uzatmalarda yenilerek kupayı kazanamadı. Scala, Eylül ayına kadar takımın başında kaldı ancak takım istenen lig seviyesine ulaşamayınca kovuldu.
Son yılları
2005 yılında adı İskoç ekibi Hearts ile geçse de, Scala ve kulüp arasındaki son anlaşma sağlanamadı. Scala, 2004'ten beri teknik direktörlük yapmamakta ve İtalya'nın Lozzo Atestino şehrinde yaşamaktadır. 2007'den beri şehir meclisinde görev alan Scala, 2007'de belediye başkanlığı seçimlerine girip başarılı olamadı. Scala, ayrıca televizyon ve radyo programlarında Serie A maçları hakkında yorum yapmaktadır.
Başarılar
Futbolcu olarak
- Şampiyon Kulüpler Kupası (1):
- AC Milan - 1968-69
- UEFA Kupa Galipleri Kupası (1):
- AC Milan - 1967-68
- Serie A (1):
- AC Milan - 1967-68
- Akdeniz Oyunları (1):
- İtalya Amatör - 1967
Teknik direktör olarak
- UEFA Süper Kupası Şampiyonluğu (1):
- Parma - 1993
- UEFA Kupası Şampiyonluğu (1):
- Parma - 1994-95
- UEFA Kupa Galipleri Kupası Şampiyonluğu (1):
- Parma - 1992-93
- Kıtalararası Kupa Şampiyonluğu (1):
- Premyer-Liha Şampiyonluğu (1):
- Shakhtar Donetsk - 2001-02
- Coppa Italia Şampiyonluğu (1):
- Parma - 1991-92
- Kubok Ukraniy Şampiyonluğu (1):
- Shakhtar Donetsk - 2001-02