Parseğ Şahbaz
Parseğ Şahbaz (Ermenice: Բարսեղ Շահբազ), Osmanlı Ermenisi avukat, gazeteci ve köşe yazarı. Sadece 31 yaşında olduğunda rağmen 1915 Ermeni Kırımı'nda öldürülmüştür.
Temmuz 1883 tarihinde Kostantiniyye çevresinde olan Sarıyer'in Boyacıköy adlı Ermeni köyünde dünyaya geldi.[1] İlk eğitimini Kostantiniyye'nin içinde olan Mayr Varjaran, Getronagan ve Mıhitaryan okullarda gördükten sonra Venedik'e (bugünkü İtalya) yerleşti ve orada eğitimini San Lazzaro degli Armeni kolejinde devam etti. İtalya'da Ermeni Devrimci Federasyonu'nda (Taşnagsütün) üye oldu. Kostantiniyye'ye geri döndü ve Tsağig gazetesini çıkardı. 1903'te İstanbul Ermeni Patriği Mağakya Ormanyan'ın suikast amacı'ndan dolayı bütün Taşnaksütüncüler suçlandı ve Parseğ Şahbaz Mısır İskenderiye'ye yerleşti. Oradaki Azad Hosk, Grag, Mdrag ve Haçün Batı Ermenice gazeteler için yazar oldu.
1908 Jön Türk devriminden sonra Osmanlı İmparatorluğa geri dündü. Sonra ise ilk önce Bulgaristan ve sonra Mısır'a gitti ve 1912 yılında evlendi. Fransa'nın Paris kentindeeki hukuk fakültesinde okumak için gitti.[1]
24 Nisan 1915'te Parseğ Şahbaz 2234 arkadaş ile beraber Kostantiniyye'deki evinde tutuklandı ve ilk önce Çankırı'ya, sonra ise Ankara vilayeti'ndeki Ayaş'a sürdürüldü. Kırımda sağ kalan Yervant Odyan sadece bir kat altında oturmuştu. Neden tutuklandığından haberi yoktu, son defa Antep'den mesaj gönderdi. Mamuretülaziz Mezre'deki hapis katliamının sekiz gün sonra Parseğ Şahbaz'da hapise atıldı ve bir hafta süre için yemeksiz bırakıldı. Dövüldü ve sonunda Teşkilât-ı Mahsusa ve Jandarma tarafından Harput'ta işkence çektirilerek öldürüldü. Cesedi bulunmadı, mezarı büyük ihtimal ile yok.[1]
Kaynakça
- Lapçinciyan, Teotoros (1919). Houshartsun nahadoug medavoraganouti (Ermenice). s. 22.