Pinokyo (kitap)

Pinokyo (Özgün adı: Le avventure di Pinocchio), İtalyan yazar Carlo Collodi'nin çocuk romanı.

Pinokyo
Le avventure di Pinocchio
1919 baskısı
Yazar Carlo Collodi
Ülke İtalya
Dil İtalyanca
Konular Haylaz bir tahta kuklanın, gerçek bir çocuk olma yolunda başından geçen serüvenler
Türler Macera, fantazi, çocuk romanı
Başlığın diğer anlamları için Pinokyo (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Pinokyo

Dünya çocuk edebiyatının başyapıtlarından birisidir.[1] Carlo Collodi’nin 1881 yılında yazdığı ve bir çocuk gazetesinde tefrika olarak yayımladığı eser, gördüğü ilgi üzerine 1883’te kitap olarak basıldı. 260'tan fazla dile çevrilerek dünyanın en çok dile çevrilmiş kitapları arasına girdi.[2] Çocuklar düşünülerek yazılan bir roman olması bakımından tarihi bir önem taşıyan eser, modern çocuk edebiyatının ilk örneklerindendir.[3]

Romanın bel kemiğini, “Yalan söylemek, bir çocuğun sahip olabileceği en kötü huydur" ifadesi oluşturur.[3] Pinokyo, küçük bir çocuğa dönüşen bir kukladır; fakat bu kukla akıllı uslu bir çocuk olma niyetine rağmen, daha önceki yaramazlık, tembellik, umursamazlık ve muziplik alışkanlıklarını bırakamaz; bu alışkanlıklar onun başına olmadık işler açar.

Pinokyo, ilk önce tefrika edildiği gazetenin ressamı Ugo Fleres tarafından resimlenmiş; kitap olarak ilk baskısında ise Pinokyo’yı Enrico Mazzanti resimlemiştir.

Yayımlanışından itibaren büyük ilgi gören roman birçok kez filme alındı, sahnelendi, animasyon ile canlandırıldı. Eserin evrensel başarısı, Walt Disney'in Pinokyo'yu film kahramanı yapmasıyla (1939) daha da arttı. Ayıca birçok yayınevi, adı bilinmeyen yazarlara "Pinokyo’nun Sırrı, Pinokyo’nun Arkadaşı, Pi­nokyo Afrika’da" gibi isimlerle pek çok Pinokyo kitabı yazdırmıştır.[4]

Türkçeye pek çok kez çevrilen eserin ilk çevirisi 1944 yılında Ragıp Önel tarafından gerçekleştirilmiştir..

Konusu

Yaşlı ve yalnız bir marangoz olan Gepetto usta, bir kütükten kukla yapar ve ona Pinokyo ismini verir. Pinokyo, etten kemikten olmasa da tahtadan bir çocuk haline gelir; Gepetto onu evladı olarak benimser, onu okula gönderir.

Yaramaz bir çocuk olan Pinokyo, babasının sözünü dinlemez, okuldan kaçıp başıboş dolaşır; çevresinin etkisi ile birçok hata yapar, emek vermeden kazanmak ister ve bütün parasını kaybeder. Zor duruma düşünce bir mavi orman perisi yardımına yetişir, ona ilgi ve şefkat gösterir. Pinokyo periye yalan söyledikçe burnu uzamakta ve herkes yalan söylediğini fark etmektedir.

Babasını aramak için periden ayrılan Pinokyo birçok macera yaşar, iyi bir çocuk olmaya çalışır. Bir gün denizde yüzerken büyük bir köpekbalığı Pinokyo’yu yutar, Pinokyo balığın karnında babası ile karşılaşır. Uzun zaman önce balık tarafından yutulan Gepetto usta artık çok halsizdir. Pinokyo balığın karnını gıdıklayınca huylanan balık, ikisini de kusar ve Pinokyo ile babası eve dönerler.

Pinokyo hasta babasına bakar. İyi kalpli, uslu bir çocuk olan Pinokyo, mavi peri tarafından gerçek bir çocuğa dönüştürülür.

Türkçe çevirileri
  • Pinokyo Bir Kuklanın Hikâyesi, çev. Ragıp Önel (Ankara:, 1944).
  • Pinokyo, çev. Muzaffer Reşit (İstanbul: Varlık, 1953).
  • Pinokyo, çev. Necmettin Arıkan (İstanbul: Rafet Zaimler, 1955).
  • Pinokyo, çev. Nurcihan Kesim (İstanbul: İyigün, 1958).
  • Pinokyo Tahta Çocuk, çev. Seyfettin Orhan Çağdaş (İstanbul: Kitap Yayma, 1961).
  • Pinokyo, çev. Yaşar Nabi Nayır (İstanbul: Varlık, 1962).
  • Pinokyo, çev. Bülent Bekdik (İstanbul: Doğan Kardeş, 1968).
  • Pinokyo, çev. Egemen Berköz (İstanbul: Milliyet, 1975).
  • Pinokyo, çev. Vahe Dilaçar (İstanbul: Dilek, 1975).
  • Pinokyo, çev. Babil Çeçen (İstanbul: Orgün, 1983).
  • Pinokyo, çev. Nihal Yeğinobalı (İstanbul: Sosyal, 1985).
  • Pinokyo, çev. Gönül Suveren (İstanbul: Altın Kitaplar
  • Pinokyo, çev. Ülkü Tamer (İstanbul: Remzi, Mayıs 1997).
  • Pinokyo, çev. Melda İmirgi (İstanbul: İthaki, 2002).

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. Usanmaz, Ceyhan. "Pinokyo'yu Gepetto Usta yaratır, peki ya Gepetto Usta'yı?". Sabit Fikir dergisi 20.04.2012. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
  2. "Pinocchio's Journey from Italy". Newyork Halk Kütüphanesi web sitsi. 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
  3. Sunay, Simla. "Carlo Collodi… Uzayan bir burundan fazlası!". İyi Kitap Aylık Okul Öncesi, Çocuk ve Gençlik Kitapları Gazetesi, Eylül 015. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
  4. Berköz, Egemen. "Pinokyo". Insanokur.org 1 Ekim 2006. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.