R136
R136, resmi olarak RMC 136 olarak adlandırılan ve Büyük Macellan Bulutu içindeki 30 Doradus (ayrıca Tarantula Bulutsusu olarak bilinir) kompleksinin merkezi yakınında bulunan bir süper yıldız kümesi.[2] Yaşı 1-2 milyon yıl[2] olan dev ve üstdev yıldızların oluşturduğu genç bir yıldız kümesidir. Çoğunluğunu tayfsal sınıfı O3,[2] olan yıldızlar oluşturur ve teyit edilen O3-türü yıldız sayısı 39'dur.[2][3] Ayrıca yine teyit edilmiş olan çeşitli Wolf-Rayet yıldızları da vardır.[3][4]
.jpg.webp) Kaynak: Hubble Uzay Teleskobu | ||
| Gözlem verisi Dönem J2000 | ||
|---|---|---|
| Takımyıldız | Kılıçbalığı | |
| Bahar açısı | (α) | 05s 38d 42,396sn[1] |
| Yükselim | (δ) | -69° 06′ 03,36″[1] |
| Görünür parlaklık | (V) | +9,50[1] |
| Görünür parlaklık | (B) | +9,63[1] |
| İlgili birlik | BMB | |
| Tümleşik tayf türü | O3[2] | |
| Uzaklık | 157.000 Iy (48.500 pc) | |
| Katalog başlıkları | ||
| UCAC2 1803442, SAO 249329, HD 38268, TYC 9163-1014-1, CD-69 324, GC 7114 | ||
| Ayrıca bakınız: | ||
R136 kümesi çeşitli bileşenlerden oluşmaktadır.[1] Merkezi bileşen R136a'nın doğası başlangıçta belli değildi. R136a; Güneş'ten 30 milyon kat parlak, 55-60.000K sıcaklığa sahip, 1.500 güneş kütlesinde ve 50 milyon mil çapında bir üstündev yıldız olarak düşünülmekteydi. R136a'nın doğası holografik benekli interferometri ile çözülmüş ve sonuçta çekirdeğinde 12 çok büyük ve parlak yıldız[5] olan, yoğun bir yıldız kümesi olduğu bulunmuştur.[6] Bu yıldızların başlangıç kütlelerinin, 37 ile 76 güneş kütlesi aralığında olduğu hesaplanmaktadır.[5] Kümeye, sadece 0,10 ve 0,48 yaysaniye ile ayrılan üç sıradışı parlak yıldız (R136a1, R136a2 ve R136a3) hakimdir. Yıldızlardan biri olan R136a1, bulunduğunda Güneşten 10.000.000 kat fazla olan parlaklığıyla[7] en parlak ve 265 güneş kütlesiyle[8] de en büyük kütleli yıldızdı. R136, Tarantula Bulutsusu'nu görünür kılan enerjinin kaynağıdır. Kümenin kütlesi yaklaşık olarak 450.000 güneş kütlesidir ve gelecekte muhtemelen bir küresel yıldız kümesi olacağı düşünülmektedir.[9]
Bileşenler
| ADI | Sağ açıklık | Dik açıklık | Görünen parlaklık (V) | Tayfsal türü | Kaynakça |
|---|---|---|---|---|---|
| R136a | 05s 38d 43,3sn | -69° 06′ 08″ | yıldız kümesi | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | |
| R136a1 (BAT99 108) | 05s 38d 42,43sn | -69° 06′ 02,2″ | 12,77 | WN5h | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
| R136a2 (BAT99 109) | 05s 38d 42,45sn | -69° 06′ 02,2″ | 13,38 | WN5h | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
| R136a3 (BAT99 106) | 05s 38d 42,291sn | -69° 06′ 03,45″ | 12,93 | WN5h | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
| R136 Ab (SNR B0538-69.2) | 05s 37d 51,6sn | -69° 10′ 23″ | 9,59 | SNR | SIMBAD4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
| R136 Ac (PSR J0537-6910) | 05s 37d 47,6sn | -69° 10′ 20″ | atarca | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | |
| R136b (BAT99 111) | 05s 38d 42,78sn | -69° 06′ 03,1″ | 13,66 | WN9h | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
| R136c (BAT99 112) | 05s 38d 42,896sn | -69° 06′ 04,92″ | 12,86 | WN5h | SIMBAD2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
Ayrıca bakınız
- R136b, bir Wolf–Rayet yıldızı
- Hodge 301, Tarantula Bulutsusu içindeki diğer bulutsu.
Kaynakça
- "Object query : RMC 136". * 30 Dor -- Cluster of Stars (İngilizce). Simbad, Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011.
- Massey, P ; Hunter, D. (Ocak 1998). "Star Formation in R136: A Cluster of O3 Stars Revealed by Hubble Space Telescope Spectroscopy". The Astrophysical Journal. 493 (1). s. 180. Bibcode:1998ApJ...493..180M. doi:10.1086/306503.
- Lebouteiller, V.; Bernard-Salas, J.; Brandl, B.; Whelan, D. G.; Wu, Yanling; Charmandaris, V.; Devost, D.; Houck, J. R. (Haziran 2008). "Chemical Composition and Mixing in Giant H II Regions: NGC 3603, 30 Doradus, and N66". The Astrophysical Journal. 680 (1). ss. 398-419. Bibcode:2008ApJ...680..398L. doi:10.1086/587503.
- Melnick, J. (Aralık 1985,). "The 30 Doradus nebula. I - Spectral classification of 69 stars in the central cluster". Astronomy and Astrophysics. 153 (1). ss. 235-244. Bibcode:1985A&A...153..235M. Tarih değerini gözden geçirin:
|tarih=(yardım) - Koter, Heap, and Hubeny, Alex; Heap, Sara R.; Hubeny, Ivan (1998). "An Empirical Isochrone of Very Massive Stars in R136A". The Astrophysical Journal. 509 (2). ss. 879-896. doi:10.1086/306503. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011.
- Weigelt, G.; Baier, G. (September 1985). "R136a in the 30 Doradus nebula resolved by holographic speckle interferometry". Astronomy and Astrophysics. Cilt 150. ss. L18-L20. Bibcode:1985A&A...150L..18W.
- Chow, Denise (21 Temmuz 2010). "Heftiest Star Discovery Shatters Cosmic Record". SPACE.com. 24 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2010.
- Amos, Jonathan (21 Temmuz 2010). "Astronomers detect 'monster star'". BBC News. 3 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2010.
- Bosch, Guillermo (2009). "Gemini/GMOS Search for Massive Binaries in the Ionizing Cluster of 30 Dor". Astronomical Journal. 137 (2). ss. 3437-3441. Bibcode:2009AJ....137.3437B. doi:10.1088/0004-6256/137/2/3437.