Santimorgan

Santimorgan (kıs. cM) genetikte, genetik bağlantıyı ölçmeye yarayan genetik harita birimidir. Mayoz bölünmede genetik çeşitlenmenin (rekombinasyonun) %1 görülme sıklığı 1 santimorgan olarak tanımlanmıştır ve bu şekilde bir kromozomdaki genlerin lokusları arasındaki mesafe belirlenebilir. (100 santimorgan (cM) = l Morgan; 1 santimorgan yaklaşık 1000 kilobaz'a eşdeğerdir) Ancak santimorgan fiziksel bir ölçü birimi olmadığı gibi sadece istatistiksel sıklıkları gösterir.

Bir kromozom üzerinde iki gen arasında bir rekombinasyon olma olasılığı her gen çifti için aynı değildir. İki gen birbirine çok yakın ise bir rekombinasyon olayının bu ikisini birbirinden ayırma olasılığı, iki genin birbirinden uzakta olma durumuna kıyasla daha düşüktür. Santimorgan birimi ile gen haritaları hazırlanırken bu bilgiden yararlanarak lokuslar arası uzaklıklar belirlenir.

Santimorgan birimi genlerin kromozomlarda yer aldığını ilk öne süren genetikçi Thomas Hunt Morgan'ın anısına öğrencisi Alfred Sturtevant tarafından bilim dünyasına sunulmuştur. Bugün ilk genetik haritayı da hazırlayan Alfred Sturtevant'ın katkısı sayesinde genlerin kromozomlar üzerindeki konumları gerçeğe çok yakın bir şekilde belirlenebilmektedir. Ayrıca çeşitli genlerin birbirine olan mesafeleri de bilinmektedir. Örneğin saç ve göz renklerinin kalıtımının Mendel kuralları ile açıklanamamasının sebebi bu genlerin lokuslarının birbirine çok yakın olması ve bu yüzden krosoverdeki parça değişimi sıklığının diğer genlere göre daha az olmasıdır.