Situs inversus
Situs inversus, torasik ve abdominal organların ayna şeklinde yer değiştirmesi hâlidir ve nadir rastlanan anormal bir durumdur. Situs inversus terimi Latince kökenli "iç organların yer değiştirmiş olması" anlamına gelen "situs inversus viscerum" deyiminden gelmektedir.
Dekstrokardi (kalbin göğüsün sağ tarafında olması) 1452-1519 yıllarında Leonardo da Vinci tarafından görülmüş ve çizilmiş, daha sonra da Marco Aurelio Severino tarafından 1643 yılında tanınmıştır. Ancak, situs inversus ilk kez bir asır sonra Matthew Baillie tarafından tanımlanmıştır.
Situs inversus %0,01 oranında görülür.
Nedenler
Genellikle otozomal resesif geçişli olup tek yumurta ikizlerinde X'e bağlı geçiş gösterebilmektedir. Situs inversus totaliste konjenital kalp hastalığı riski situs solitus ile hemen hemen aynıdır (%3-5).
Kişiler herhangi bir sebepten dolayı tıbbi bir tedavi görmedikçe, kendilerinde situs inversus totalisin bulunduğunun farkına varamayabilirler. Yer değiştirmiş organlara tedavi uygulanmasına gerek yoktur çünkü yerleri değiştirilemez ancak bazı anormallikler ve bozukluklar dahilinde tedavi gerekebilir.
Bilim insanları bu durumun genlerin mutasyona uğramasından dolayı olduğunu söyleseler de buna asıl kaynaklanan bulgu halen bilinmemektedir.
Anatomiye etkisi
Situs inversus torasik ve abdominal organları etkiler. Genel olarak, organlar dikey bir biçimde simetrik olarak yer değiştirmiştir. Kalp göğsün sağında, mide ve dalak karın bölgesinin sağında, karaciğer ve safra kesesi ise vücudun sol tarafında bulunur.
Eğer kalp göğsün sağ tarafında ise bu "dekstrokardili situs inversus" veya "situs inversus totalis" olarak bilinir. Eğer kalp olması gerektiği gibi göğüsün sol tarafında yer aldığı, daha nadir rastlanan, hâl ise "levokardi" ya da "situs inversus incompletus" olarak adlandırılır.