Stegosaurus

Stegosaurus, Geç Jura döneminde yaşamış olan Stegosauridae familyasından bir dinozordur.

Stegosaurus
Bilimsel sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota Âlem: Animalia Şube: Chordata Alt şube: Vertebrata İnfa şube: Gnathostomata Üst sınıf: Tetrapoda Sınıf: Reptilia Üst takım: Dinosauria Takım: Ornithischia Alt takım: Thyreophora Familya: Stegosauridae Cins: Stegosaurus Marsh, 1877
Türler
S. armatus Marsh, 1877 (type) S. stenops Marsh, 1887 S. longispinus Gilmore, 1914 ? S. ungulatus Marsh, 1879

155-144 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da yaşamıştır. Otoburdur. Erişkinlerin uzunlukları en fazla 9 metredir. Ağırlıkları 2 tondur, bu otçulların diyetlerinde çikaslar ve eğrelti otları bulunur. yerden yükseklikleri az olan stegosauruslar genelde çalı türevi bitkilerle beslenmişlerdir.[1] Sırtında iki sıra halinde osteoderm kökenli kalkanları(plakaları) vardır. Bu kalkanların vücut ısısını ayarlamak ile ilgili olduğu düşünülmektedir. Bu kalkanların içinde kılcal damarlar vardır. En büyük kalkan 1 metredir. Kuyruğunda ise dört tane sivri ve ölümcül dikeni vardır. Bu özellikleri sayesinde bilinen bir dinozordur. Kuyruk dikenleri ile büyük Jura etoburlarına karşı savunmalıdır. bazı paleontolojik buluntular gösteriyor ki, kuyruk dikenlerini allosaurus ve türevi etoburlara saplamışlar ve kendilerini savunmuşlar. Küçük bir kafası vardı ve beyni vücuduna oranla oldukça ufaktı.[1]

Stegosaurus fizyolojisinin tarihsel değişimi

Stegosaurus 1877'de Othniel Charles Marsh tarafından kemik savaşları olarak bilinen paleontoloji yarışı sürecinde kimliklendirilmiştir. Kısıtlı birkaç kemik parçası üzerinden bu dinozoru adlandırıp ismini Yunanca (çatı kertenkelesi) anlamına gelen Stegosaurus koymuştur. Marsh, Stegosaurus'un ünlü levhalarını yatay konumlu düşünmüştü. Bugün biliyoruz ki, sırt levhaları tek bir sıra halinde bir sağ, bir sol levha gelecek şekilde vücuda dik olarak kuyruğa kadar gitmektedir. Eski dinozor tasvirlerinin artık değiştiği; günümüzde kertenkele gibi pullu, sürüngen gövdeli ve hantal yaratıklar oldukları tezi tamamen çürümüştür.

Stegosaurus ungulatus smit 1893

Stegosaurus boyut kıyası ve yeni duruşu

Artık daha enerjik, kuyruğunu sürümeyen ve mezoterm bir stegosaurus konsepti vardır.[2]

Kaynakça

1. Castro, Joseph. "Stegosaurus: Bony Plates & Tiny Brain". Livescience. Livescience. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
2. The Editors of NatGeo, The Editors of NatGeo. "Out with the old stegosaurus". National Geographic. National Geographic. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.