Suha Arın
Suha Arın (d. 23 Ocak 1942, Balıkesir - ö. 1 Şubat 2004, İstanbul), Türk akademisyen, belgesel yönetmeni.
Yaşamı
"Türk belgesel sinemacılığının yüz akı ve büyük ustası" diye tanımlanan Arın, İlk, Orta ve Lise öğrenimini Ankara'da tamamladı. Washington'daki Howard Üniversitesi'nde Sinema Televizyon Yapımcılığı ve Yönetmenliği (Lisans); The American University - Kitle Haberleşmesi-Hükümet ve Kamu Enformasyonu (Lisans üstü) eğitimleri aldıktan sonra, 1962'den itibaren Milli Eğitim Bakanlığı - Öğretici Filmler Merkezi için yönetmen ve senaristlik yaptı. 1966 - 1967 sürecinde Amerika'da Capital Film Labs`ta görev yaptı. Amerika'nın Sesi Radyosu Washington Muhabirliği, Uluslararası Sinema TV Merkezi (USIA) ve TRT Washington Muhabirliği, çevirmenlik ve sunuculuğunda bulundu. 1973 - 1974 sürecinde Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, International American University, Liverpool John Moores Üniversitesi Beykent Kampüsü (Beykent İleri Eğitim Kurumu) [1], Beykent Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi'nde ders verdi.[2] Ankara ve İstanbul’daki çeşitli üniversitelerde sürdürdüğü öğretim görevinde, aralarında günümüzün ünlü yönetmenleri, gazetecileri ve akademisyenlerinin de bulunduğu çok sayıda öğrencinin yetişmesine katkıda bulundu. Sinema oyuncusu Semra Özdamar ile evlendi.
Çektiği (Yörük Elif), (Likya'nın Sönmeyen Ateşi), (Fırat Göl Olurken) gibi filmlerden bazıları sansüre uğradı.
Arın, Amerika'daki NBC macerasını şöyle anlatır: "Yılda 60.000 dolar gibi bir maaşla işe başlatıp, üstelik ABD vatandaşı yapacaklardı. O toplumun bana göre olmadığına karar verdim: Materyalist bir toplumdu ve mutlu, özgür insan görememiştim." [3]
Suha Arın, Basın Konseyi, Türsak, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İletişim Ve Sanat Araştırmaları Vakfı ile Tarih Vakfı'nın kurucu üyelerindendir.
1 Şubat 2004'te tedavi gördüğü İstanbul Haseki Kardiyoloji Enstitüsü'nde hayatını kaybetti.
Ödülleri
- 14. Antalya Film Şenliği, 1977, En İyi Kısa Film Safranbolu'da Zaman
- 15. Antalya Film Şenliği, 1978, En İyi Kısa Film Urartu'nun İki Mevsimi
- 16. Antalya Film Şenliği, 1979, En İyi Kısa Film Tahtacı Fatma
- Şam Uluslararası Film Festivali, 1979, Gümüş Kılıç Ödülü
- III. Uluslararası Balkan Film Festivali, 1979, Birincilik Ödülü
- 20. Antalya Film Şenliği, 1983, En İyi Kısa Film Kula'da Üç Gün
- Avrupa Konseyi Özel Ödülü, 1989, Özel Ödül Dünya Durdukça - Mimar Sinan
- Lozan Uluslararası Şehir Planlaması ve Mimari Filmler Festivali, 1990, Jüri Özel Ödülü Dünya Durdukça - Mimar Sinan
- Sedat Simavi Vakfı Ödülleri, 1978, Büyük Ödül Urartu'nun İki Mevsimi
- UNESCO Uluslararası Sanat Filmleri Yarışması, 1990, Mimarlık Ödülü Dünya Durdukça - Mimar Sinan
- Viyana Turizm Filmleri Festivali, 1980, Jüri Özel Ödülü Kapalıçarşıda 40 Bin Adım
- İFSAK ödülleri, 1998, Yılın Sinema Ödülü
- TÜRSAK ve Tarih Vakıfları, 1998, Emek Ödülü
- Dünya Kitle İletişim Vakfı, 2000, Aziz Nesin Emek Ödülü
Filmografisi
- Kıbrısta Bir Özgürlük Anıtı - 1997
- Denktaş'ın Fotoğrafları - 1997
- Altın Kent: İstanbul - 1996 (Hakan Aytekin ile birlikte)
- Ustalar ve Bilgeler - 1992
- Bölüm: Cemal Reşit Rey
- Bölüm: Ali İzzet Özkan
- Bölüm: Bedia Muvahhit
- Topkapı Sarayı - 1991
- Ayasofya - 1991
- Hüseyin Anka ile Sinan'ı Yeniden Yorumlamak - 1990
- Mimar Sinan'ın Anıları - 1989
- Dünya Durdukça... Mimar Sinan - 1988
- Eski Evler Eski Ustalar - 1985 / 1989 (4 Bölüm)
- Eski Evler Eski Ustalar ''Doğu Karadeniz: Sisler Kovulunca'' - 1986
- Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu l: Ozanlar ve Evler'' - 1987
- Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu ll: Erciyes'in Bereketi'' - 1987
- Eski Evler Eski Ustalar ''Batı Karadeniz: Ağacın Türküsü'' - 1988
- Fırat Göl Olurken - 1985 (Hasan Özgen ile birlikte)
- Camın Teri - 1985
- Kariye - 1984
- Anadolu'da Konutun Öyküsü - 1984
- Kula'da Üç Gün - 1983
- Dolmabahçe Sarayı ve Atatürk - 1981
- Cemal Reşit Rey - 1980
- Aşık Ali İzzet Özkan - 1980
- Kapalıçarşı'da 40 Bin Adım - 1980
- Tahtacı Fatma - 1979
- Yörük Elif - 1978
- Urartu'nun İki Mevsimi - 1977
- İstanbul'un Çağırdığı Su - 1977
- Likya'nın Sönmeyen Ateşi - 1977
- Safranbolu'da Zaman - 1976
- Kaygı Kuyuları - 1975 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
- Midas'ın Dünyası - 1975
- Bir Yuva Dağılıyor - 1975 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
- Hattilerden Hititlere - 1974
- Affın Ardından - 1974 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
- Sessiz Emekçiler - 1974 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
- Gurur (Pride) - 1968
- Başkent Ankara - 1964
- Süt - 1964 (FRTEM)
- Yayalar İçin Trafik Emniyeti - 1964 (FRTEM)
Yayımlanmış Kitapları
- Küçük Asya'nın On Rengi: Türkiye Film Yapım Kılavuzu - 2000 (Yabancı film yönetmenleri ve yapımcılara yönelik İngilizce albüm ve kitap.)
Kaynakça
- Özel
- "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- Cumhuriyet Dergi eki, 11 Şubat 2001
- Genel
- Berrin Avcı Çölgeçen (yönetmen) (2008). Bir Türkiye Sevdalısı: Suha Arın (Belgesel).
- Berrin Avcı Çölgeçen (2006). Yaşamı ve belgeselleriyle Suha Arın. Tablet. ISBN 978-975-6346-55-6.
Dış bağlantılar
- Sinema Türk'te Süha Arın7 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TSA'da Suha Arın