Türkiye Petrol, Kimya ve Lastik Sanayii İşçileri Sendikası
Türkiye Petrol, Kimya ve Lastik Sanayii İşçileri Sendikası (ya da kısaca LASTİK-İŞ), 1949'da kurulmuş, şu anda Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı olarak petrol, kimya ve lastik iş kollarında faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi İstanbul'dadır.[2]
Türkiye Petrol, Kimya ve Lastik Sanayii İşçileri Sendikası | |
---|---|
Kısaltma | LASTİK-İŞ |
Kuruluş | 4 Nisan 1949 |
Tür | Petrol, kimya ve lastik işkolları işçi sendikası |
Merkez | Bulgurlu Mah. Üçpınarlar Cad. Enver Sok. No:1 Rıza Kuas Merkez Binası 34696 Üsküdar/İstanbul |
Üyeler | 9.964 [1] |
Lider |
Abdullah Karacan Genel Başkan Alaaddin Sarı Genel Sekreter |
Üyelik | DİSK, EMCEF, ICEM |
Resmî site | http://www.lastik-is.org.tr/ |
Tarihçe
Kuruluş ve sendikal özgürlük mücadelesi
Sendikalar Kanunu'nun 1947'de yürürlüğe girmesinin ardından kurulan ilk sendikalardan biridir. 4 Nisan 1949'da İstanbul Lastik ve Kauçuk Sanayi İşçileri Sendikası adıyla kuruldu. 25 Eylül 1949’daki ilk genel kurulunda genel başkanlığa Şaban Akdoğan getirildi. 1954'teki 6. genel kurulunda genel başkanlık seçimini Rıza Kuas kazandı. Kuas'ın başkanlığıyla birlikte faaliyetlerini artıran sendika 7 Kasım 1959'da ismini Türkiye Lastik, Kauçuk ve Plastik Sanayi İşçileri Sendikası (LASTİK-İŞ) olarak değiştirdi.
16 Şubat 1961'deki genel kurulunda TÜRK-İŞ'e katılma kararı aldı. 1963'te önderlik ettiği Derby Lastik Fabrikası grevi ve Fargo Lastik Fabrikası "sakal bırakma" eylemleri o dönem sendikal özgürlüklerin genişletilmesi açısından önemli eylemlerdi. Yine 1963'te Trio Lastik Fabrikası grevi nedeniyle genel başkanı Rıza Kuas ve yöneticisi Celal Beyaz "greve teşvik" suçlamasıyla 21 gün tutuklu kaldı.
DİSK'in kuruluşu
1964'te Goodyear Fabrikası'nda başlattığı grev 93. gününde TÜRK-İŞ yönetimi tarafından Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek durduruldu. Bu olay üzerine LASTİK-İŞ yönetimiyle TÜRK-İŞ arasında başlayan sorunlar DİSK'in kuruluşuna yol açan bir sürecin başlamasına nedenlerindendir. 1-2 Şubat 1967 tarihli genel kurulunda TÜRK-İŞ'ten ayrılma ve DİSK'in kuruluş çalışmalarına katılmaya oybirliği ile karar verildi. 13 Şubat 1967'de MADEN-İŞ ve BASIN-İŞ ile birlikte TÜRK-İŞ'ten ayrılma kararı alındı. Bağımsız GIDA-İŞ ve Zonguldak Maden İşçileri Sendikası'nın da katılımıyla bu beş sendika DİSK’in kuruluşunu ilan etti.
4 Temmuz 1968'de Derby Lastik Fabrikası’nda ilk fabrika işgaline önderlik etti. 15-16 Haziran İşçi Direnişinin de örgütleyici sendikalarından biri oldu.
7 Ekim 1974'te, 12 Mart Muhtırası sonrası ilk grevi Gıslaved Fabrikası’nda gerçekleştirdi. DİSK'in önderlik ettiği 1976 DGM Direnişi ve 16 Mart Katliamının ardından gerçekleştirilen 1978 Faşizmi İhtar gibi eylemlerde etkin bir şekilde rol aldı.
Rıza Kuas, 28-30 Mayıs 1980 tarihli genel kurulda sağlık sorunları nedeniyle 1954 yılından beri kesintisiz sürdürdüğü genel başkanlık görevine bir daha aday olmayacağını açıkladı. (Rıza Kuas 29 Ekim 1981 günü yaşama veda etti.)
TİP ile ilişkiler
Genel Başkanı Rıza Kuas 13 Şubat 1961'de kurulan Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) kurucuları arasında yer aldı ve TİP listesinden girdiği 1965 seçimlerinde Ankara, 1969 seçimlerinde ise İstanbul milletvekili seçildi.
12 Eylül sonrası
12 Eylül Darbesi ile birlikte DİSK'e bağlı diğer sendikalar gibi faaliyetlerine ara verildi. 5 Eylül 1983'te Vahdettin Karabay, Naci Çelikoğlu, Ahmet Teker, Muzaffer Kurt, Akif Pehlivan, Remzi Tunç ve Şerafettin Yığın Laspetkim-İş Sendikası'nı kurdu ve LASTİK-İŞ'in eski üye ve yöneticileri bu bağımsız sendikada faaliyetlerini devam ettirdiler. Laspetkim-İş önderliğinde Nur Sun Deri Fabrikası’nda 9 Aralık 1985 tarihinde düzenlenen grev 12 Eylül sonrasının ilk grevi olarak tarihe geçti.
LASTİK-İŞ, DİSK Davasının 1991’de beraatle sonuçlanmasının ardından 24-25 Ocak 1992'de 12 Eylül sonrası ilk genel kurulunu gerçekleştirerek faaliyetlerine yeniden başladı. Laspetkim-İş ise 3 Mart 1993'te DİSK'e katılma, 2-3 Nisan 1994 tarihinde ise LASTİK-İŞ ile birleşme kararı aldı.
Son genel kurulunu 30 Mayıs 2015 tarihinde gerçekleşmiştir.[3]
Kurucular
İstanbul Lastik ve Kauçuk Sanayi İşçileri Sendikası'nın kurucuları:
- Mehmet Tunalı
- Hayri Kantoğlu
- Hüseyin Buhara
- Abdurrahman Yavuz
- Ahmet Sayı
- Hamdi Erkan
- Osman Bilaç
- Hasan Ulus
- Hakkı Cesur
- Nevzat Akdeniz
Laspetkim-İş Sendikası kurucuları:
- Naci Çelikoğlu
- Ahmet Teker
- Muzaffer Kurt
- Akif Pehlivan
- Vahdettin Karabay
- Remzi Tunç
- Şerafettin Yığın[3]
Uluslararası üyelik
ICEM (Uluslararası Kimya, Enerji, Maden ve Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu) ve EMCEF (Avrupa Kimya, Maden ve Enerji İşçileri Federasyonu) üyesidir.
Yönetim
Merkez Yönetim Kurulu şu üyelerden oluşmaktadır:[11]
- Abdullah Karacan (Genel Başkan)
- Alaaddin Sarı (Genel Sekreter)
- Nejdet Ulusoy (Genel Başkan Yardımcısı)
- Muharrem Özen (TİS ve Örgütlenme Daire Başkanı)
- İhsan Malkoç (Mali İşler Dairesi Başkanı)
Denetim Kurulu şu üyelerden oluşmaktadır:[11]
- Ayhan Toksöz
- Tezcan Ay
- Nail Altınay
Disiplin Kurulu şu üyelerden oluşmaktadır:[11]
- Bora Altay
- Yusuf Cengiz Sevim
- Hasan Kırgeç
Organları
Sendikanın yönetim organları tüzüğüne göre şöyledir:[2] Merkezi düzeyde:
- Genel Kurul
- Genel Yönetim Kurulu
- Genel Denetim Kurulu
- Genel Disiplin Kurulu
Şube düzeyinde:
- Şube Genel Kurulu
- Şube Yönetim Kurulu
- Şube Denetçisi
- Şube Disiplin Kurulu
Danışma organları:
- Başkanlar Kurulu
- Yönetimler Kurulu
- Genel Temsilciler Kurulu
- Şube Temsilciler Kurulu
Sendikanın 5 şubesi bulunmaktadır: Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Gebze, İzmir.[12]
Dış bağlantılar
- Rıza Kuas fotoğraf albümü 27 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Eylemlerden fotoğraf albümü 27 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lastik-İş dergisi 27 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- "TC Çalışma Bakanlığı 2015 Raporu". 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "LASTİK-İŞ Tüzüğü". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "Hakkımızda". 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2005 Raporu". 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2006 Raporu". 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2007 Raporu". 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2008 Raporu". 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2009 Raporu". 15 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2013 Raporu". 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "TC Çalışma Bakanlığı 2014 Raporu". 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "LASTİK-İŞ". 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
- "Şubeler". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.