Uluslararası Standart Atmosfer

Uluslararası Standart Atmosfer (ISA), Dünya atmosferinin sıcaklık, basınç, yoğunluk, viskozite gibi özelliklerinin irtifaya bağlı olarak nasıl değiştiğini gösteren bir atmosfer modeli. ISA kısaltması, İngilizce International Standard Atmosphere kavramının akronimidir.

ISA şartlarında deniz seviyesinde sıcaklık +15 °C; atmosfer basıncı 1013,25 mb; yoğunluk 1 ρ/ρ0; kinematik vizkozite 1,461 x 10−5 m2/sn; ısı iletkenliği 2,534 x 10−2 W/m; ses hızı 340,3 m/sn'dir.[1]

ISA Katmanları
Standart Atmosfer 1976
Katman Katman
İsmi
Temel
Jeopotansiyel
Yükseklik
h (km)
Temel
Jeometrik
Yükseklik
z (km)

Değişim
Oranı
(°C/km)

Temel
Sıcaklık
T (°C)
Temel
Atmosfer
Basıncı
p (pa)
0 Troposfer 0 0 −6,5 +15,0 101325
1 Tropopoz 11 11,019 +0 −56,5 22632
2 Stratosfer 20 20,063 +1 −56,5 5474,9
3 Stratosfer 32 32,162 +2,8 −44,5 868,02
4 Stratopoz 47 47,350 +0 −2,5 110,91
5 Mezosfer 51 51,413 −2,8 −2,5 66,939
6 Mezosfer 71 71,802 −2 −58,5 3,9564
7 Mezopoz 84,852 86 −86,2 0,3734

Değişim oranları

36.090 feet yüksekliğe kadar sıcaklık her 1000 feette 1,98 °C azalır.[2]

Havacılıkta kullanımı

Havacılıkta hava taşıtları arasındaki dikey ayrımın emniyetli bir şekilde sağlanabilmesi için, tüm altimetreler ISA şartlarına göre kalibre edilirler.[3] Altimetrenin ayar penceresine uçucular tarafından 1013,25 mb (29,92 InHg) girildiğinde altimetre uçağın basınç irtifasını (QNE) gösterir.[3] Basıncın 1013,25 mb olduğu hayalî hat ortalama deniz seviyesindeki (MSL) atmosfer basıncından farklı olacağı için altimetrede okunan değer uçağın deniz seviyesinden gerçek yüksekliği değildir.

Performans hesaplamalarında kullanılan yoğunluk irtifası (density altitude), ISA şartlarına göre belirlenmiş olan basınç irtifasının 'sıcaklık hatası' giderilmiş halidir.[3]

Kaynakça

  1. International Standard Atmosphere engineeringtoolbox.com. Erişim: 2 Nisan 2012.
  2. Pooley, Dorothy, ve David Robson. The Air Pilot's Manual 3: Air Navigation. 6. Shoreham, West Sussex: Pooley's Air Pilot Publishing. s. 105. 2010.
  3. International Standard Atmosphere (ISA) 19 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pilotsweb.com. Erişim: 2 Nisan 2012.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.