Zeynelabidin Efendi
Zeynelabidin Efendi (1829; Priştine, Kosova - 25 Kasım 1908; Fatih, İstanbul), Osmanlı siyaset adamı, bürokrat, Priştine Müftüsü, Meclis-i Mebûsan Kosova mebusu, Meclis-i Kebir-i Maarif üyesi.
Priştine eşrafından çiftlikat sahibi Zekeriya Bey[1] ile Ezmin Hanım'ın oğludur. Priştine Müftüsü iken Osmanlı Meclis-i Mebusanı 2. Devre (1877-78) Kosova mebusu seçildi. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) sonlarında Sırp ordusunun Kosova'ya doğru ilerlemesi üzerine vilayetin diğer mebuslarıyla birlikte 13 Ocak 1878'de genel kuruldan izin alarak Priştine'ye döndü.[2] Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşı kaybetmesinden sonra imzalanan Berlin Andlaşması'nın Arnavutluk topraklarıyla ilgili hükümlerini reddeden Cemiyet-i İttihadiye-i Prizren'in (Prizren Birliği) kurucuları arasında yer aldı.[3] II. Abdülhamid'in andlaşmayı uygulamak üzere direnişi bastırmakla görevlendirdiği Müşir Derviş İbrahim Paşa'nın askerî harekâtından (Mart-Nisan 1881) sonra cemiyetin diğer ileri gelenleriyle birlikte hakkında ailesiyle birlikte bulundukları yerden uzaklaştırılma kararı verildi. Önce Urfa'ya sürgün edildiyse de, sonra karar değiştirilerek Kastamonu'ya gönderildi. Nisan 1884'te affedilerek İstanbul'a getirildi. Priştine'ye bir daha dönmemek kaydıyla taltifen Meclis-i Kebir-i Maarif (Eğitim Yüksek Kurulu) üyeliğine atandı (15 Nisan 1885). 1908'de ölümüne kadar bu görevde kaldı. Edirnekapı Emin Baba Tekkesi mezarlığında gömülüdür. Birinci Derece Mecidi ve Gümüş İmtiyaz madalyaları vardır. Eşi Nigari Hanım'dan olan oğlu Hasan Tahsin Bey "Kut" soyadını almıştır.
Kaynakça
- Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kosova Vilayeti. İstanbul: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2007. s. 368.
- Us, Hakkı Tarık. Meclis-i Mebusan 1293=1877. 2. cilt, İstanbul: Vakit Matbaası, 1954. s. 95, 164
- Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kosova Vilayeti. İstanbul: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü 2007. s. 56