Zunun Kadiri

Zunun Kadiri, Doğu Türkistan'da 1911 yılında günümüz Şincañ Uygur Özerk Bölgesi Tarbagatay vilayetinin Dörbilcin (Emin) kasabasında fakir ailede dünyaya gelen bir Uygur şairdir.

Kadiri’nin, Çağdaş Uygur Edebiyatında ve bugünkü zaman Uygur edebiyatında, özellikle Uygur hikâyeciliğinin ve Uygur dramının gelişimine çok büyük katkısı olmuştur. Zunun Kadiri, 1950 ve 1960’lı yıllarda Uygur hikâyeciliğinin ve dramının en değerli eserlerini vermeye başarmıştır. Zunun Kadiri, 24 Eylül 1989 yılında Almatı şehrinde vefat eder.

Eserleri

Dramlar

• “Cahaletniñ Capası” (Cehaletin Cefası) ismindeki 1937 yılında yazdığı drama ile başlar.
• “Uçraşkanda” (Buluşunca),
• “Partizanlar Etriti” (Partizanlar Takımı),
• “Her İşniñ Yoli Bar” (Her İşin Bir Yolu Vardır),
• “Gunçem” (Goncam),
• “Gülnisa” (Gülnisa) gibi dramları vardır.

Hikayeler

Çağdaş Uygur edebiyatında hikâyeleriyle yeni bir çığır açan Kadiri, 1940 yılının ortalarından itibaren hikâye yazmaya başlayarak, arka arkaya 1945 yılında;

• “Muellimniñ Heti” (Öğretmenin Mektubu) ve
• “Rodipay”,
• “Küçükke Hucum” (Köpek Yavrusuna Hücum) ve
• “İkki Barmikim Bilen” (İki Parmağımla) 1946 yılında,
• “Guman” (Şüphe) 1947 yılında,
• “Magdur Ketkende” (Mağdur Giderken) 1948 yılında,
• “Toy” dramını 1950 yılında,daha sonra da yine çiftçilerin hayatını anlatan;
• “Çin Kış” (Zorlu Kış),
• “Rehmet” (Teşekkür),
• “Esleş” (Hatırlamak),
• “Kızıl Gül” (Kızıl Gül) gibi hikâyelerini yazar.[1]

Notlar

1. Sultan Azad, Abdurihim Kerimcan, Uygur Bugünkü Zaman Edebiyat Tarihi, sayfa 55-57.