Çıkış durakları
Tevrat'ta Mısır'dan çıkış sırasında İsrailoğullarının 42 yerde durakladığı anlatılır. Belgesel hipoteze göre bu liste köken olarak diğer kaynaklardan bağımsız bir metindir. Bu hipoteze göre, redaktör, hikâyeler arasındaki göze batan devamsızlığı önlemek için, hikâyeler arasındaki geçişlerde bu listeden faydalanmıştır. Bu listede Mısır'dan çıkan İsrailoğullarının çölden geçerken konakladığı yerler bulunur. Farklı kaynaklardan gelen hikâyeleri bağlamak için kullanılan bu liste Çıkış ve Sayılar kitaplarında görülür.
Biraz farklı bir listenin tamamı Sayılar 33'te görülür. Seyahatin bazı bölümleri tam liste olarak sunulurken parçalı sürümde yer almamaktadır; Sina'dan Zin'e olan bölüm bunun en belirgin örneklerindendir. Bir görüşe göre, bu bölüm hata sonucu parçalı sürümde konu dışı bırakılmıştır ve bunun sebebi "Sina" ile "Zin"in yakın sesli olmasıdır. Tam listede 42 durak olduğu ve İsrailoğullarının çölde kırk yıl gezdiği söylendiği için muhtemelen bu listeye sonradan yeni yerler de eklenmiş olabilir.
Her iki versiyonunda da kısa hikâye parçaları yer almaktadır. Örneğin, "...Sonra Elim'e gittiler. Orada on iki su kaynağı, yetmiş hurma ağacı vardı. Su kıyısında konakladılar...". Hikâyelerin ne kadarı orijinal listede yer aldığı ve ne kadarının redaktör tarafından eklendiği tartışmaya açıktır. Bazı durumlarda bunun tersi görülmektedir; redaktör hikâyelere listede olmayan durak adları eklemiştir. Bu durum özellikle Sayılar 21'de ön plana çıkar.
- Kızıldeniz
- Tevrat'ın 2. kitabı olan Çıkış'a göre Musa, İsrailoğulları ile birlikte Mısır'dan kaçarken Kızıldeniz'e asası ile vurmuş, deniz ikiye yarılmış, İsrailoğulları karşıya geçtikten sonra grubu takip eden Firavun ve askerleri üzerlerine kapanan denizin altında kalarak boğulmuşlardır. Tevrat'ta Yam Suf ("Sazlıklar Denizi") olarak geçer ve bu İngilizcede "Sea of Reeds" veya "Reed Sea" olarak okunur. Zamanla bu deyişin bozulup "Red Sea" (yani Kırmızı/Kızıl Deniz) olarak kullanılmaya başlandığı da kabul edilen görüşler arasında bulunur.[1]
Çıkış duraklarının listesi
Durak | Tevrat kaynağı | Açıklama | Modern yer |
Ramses | Çık. 12:37; Say. 33:3,5 | Raamses bölgesi Mısır'ın en yüksek kaliteli yerlerinden biriydi (Tekv. 47:11) | Pi-Ramesses: Tell ed-Dab'a/Qantir |
Sukkot | Çık. 12:37, 13:20; Say. 33:5-6 | Sınıra yakın Mısır şehri | Tjeku (Zuko), Tell el Maskhuta |
Etam | Çık. 13:20; Say. 33:6-8 | "çöl kenarı" | İsmailiye? |
i-Hahirot | Çık. 14:2-3; Say. 33:7-8 | Muhtemelen Hirot körfezi | Kanalın Acı Göller'e veya Akdeniz'e açıldığı yer. |
Mara | Çık. 15:23; Say. 33:8-9 | 'acı' | Süveyş'in 30 kilometre kuzeyi |
Elim | Çık. 15:27, 16:1; Say. 33:9-10 | 12 kuyu 70 hurma ağacı vardı | ? |
Kızıldeniz | Say. 33:10-11 | - - | Süveyş veya Akabe körfezinin yakını |
Sin Çölü | Çık. 16:1, 17:1; Say. 33:11-12 | Elim ve Sina arası | ? |
Dofka | Say. 33:12-13 | - - | - - |
Aluş | Say. 33:13-14 | - - | - - |
Refidim | Çık. 17:1, 19:2; Say. 33:14-15 | - - | ? |
Sina Çölü | Çık. 19:1-2; Say. 10:12, 33:15-16 | - - | ? |
Kivrot-Hattaava | Say. 11:35, 33:16-17 | Şehvet mezarı | - - |
Haserot | Say. 11:35, 12:16, 33:17-18 | - - | - - |
Ritma | Say. 33:18-19 | - - | - - |
Rimmon-Peres | Say. 33:19-20 | - - | - - |
Livna | Say. 33:20-21 | - - | - - |
Rissa | Say. 33:21-22 | - - | - - |
Kehelata | Say. 33:22-23 | - - | - - |
Şefer Dağı | Say. 33:23-24 | - - | - - |
Harada | Say. 33:24-25 | - - | - - |
Makhelot | Say. 33:25-26 | - - | - - |
Tahat | Say. 33:26-27 | - - | - - |
Tera | Say. 33:27-28 | - - | - - |
Mitka | Say. 33:28-29 | - - | - - |
Haşmona | Say. 33:29-30 | - - | - - |
Moserot | Say. 33:30-31 | - - | - - |
Bene-Yaakan | Say. 33:31-32 | - - | - - |
Hor-Hagidgat | Say. 33:32-33 | - - | - - |
Yotvata | Say. 33:33-34 | - - | - - |
Avrona | Say. 33:34-35 | - - | - - |
Esyon-Gever | Say. 33:35-36 | - - | Akabe körfezinin kuzey ucu |
Kadeş | Say. 20:1,22, 33:36-37 | Zin Çölü'nde; Meryem'in ölüp gömüldüğü yer. | muhtemelen Ayn el Kadis |
Hor Dağı | Say. 20:22, 21:4, 33:37-41 | Edom sınırı; Harun'un gömüldüğü yer. | - - |
Salmona | Say. 33:41-42 | - - | - - |
Punon | Say. 33:42-43 | - - | - - |
Ovot | Say. 21:10-11, 33:43-44 | - - | - - |
İye Haavarim | Say. 21:11, 33:44-45 | - - | - - |
Divon-Gad | Say. 33:45-46 | - - | - - |
Almon-Divlatayma | Say. 33:46-47 | - - | - - |
Haavarim | Say. 33:47-48 | İsrailoğulları, Nebo Dağı'nın eteklerine kamp kurdular. | - - |
Moav düzlükleri | Say. 22:1, 33:48-50 | İsrailoğulları, Şeria Nehri üzerinde, Bet Hayişimot'tan to Aveil Haşitim'e kadar kamp kurdular. | Transürdün |
Dış bağlantılar
- YouTube'da Mısır'dan çıkış belgeseli: The Exodus Decoded25 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Harbottle, Rod (2005). Kutsal Kitap Yerler Sözlüğü. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.