Çike
Çike (Tatarca: Şekä veya Шекә, Azerice: Şekə) - Türk ve Tatar mitolojisinde Şarkı Cini. Şeke veya Çeke olarak da bilinir. Dirsek boyunda bir cücedir.[1] Yanına gelenlere destan okutturup, şarkı söyletir. Ağaçların altında yaşar, zararsızdır. Bazen dediğini yaptırabilmek için insanları korkutur.[2] Yakaladığı kişiye saatlerce yır (şarkı) veya kay (destan) okuttuğu olur.
Türk mitolojisi |
---|
İnanç sistemi |
|
Çuvaşlarda "Çike Suhal" adını verilir ve "Boyu bir karış, sakalı iki karış" olarak tasvir edilir.[1]
Etimoloji
(Çik/Çiğ). Çik, aşık kemiğinin çukur tarafı demektir. Çih/Çihe sözcüğü Moğolcada kulak anlamına[3], da gelir. Buryatçada Sehe de işitmek anlamı taşır. Ayrıca Moğolcada Çiki/Ciki/Cike/Cehe/Sehe ve Tunguzcada Tiki/Çiki sözcükleri bir şeyin içine girmek ve bir şeyin içini doldurmak manasına gelirler.
Dipnotlar
- Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 139)
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Mongolian Dictionary, Andras Rajki ("chih") (İngilizce)". 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2012.
Dış bağlantılar
- Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca9 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.