İkinci Ostend Baskını

İkinci Ostend Baskını veya resmî adıyla VS Operasyonu, Belçika'nın Oostende (İngilizce : Ostend) Limanı'na ulaşımı sağlayan kanalları kapamak amacıyla Kraliyet Donanması tarafından 1918 yılının baharında yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan girişimlerden ikincisidir. 1915'ten itibaren Alman Donanması söz konusu limanı Atlantik Denizaltı Mücadelesi'deki U-Boot faaliyetleri için bir üs olarak kullanmıştır. Belçika limanlarının çatışmada sağladığı stratejik avantajlar büyük bir önem taşımaktaydı.

İkinci Ostend Baskını
Kuzey Buz Denizi Operasyonları, I. Dünya Savaşı
Tarih 9 Mayıs 1918 Bölge Oostende, Belçika Sonuç HMS Vindictive Ostend Limanı'nında battı ancak kanal kısmi olarak bloke edildi.
Taraflar
Büyük Britanya	Alman İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Roger Keyes
Güçler
HMS Vindictive, 4 monitör tipi savaş gemisi, 8 muhrip, ve 5 hava destekli motorlu sandal	Kıyı savunması
Kayıplar
Savaş gemisi ML254 battı, 18 ölü , 29 yaralı	3 ölü , 8 yaralı

Bu üslerin başarılı bir şekilde ablukaya alınması Alman denizaltılarını Alman sahillerindeki Wilhelmshaven gibi daha uzak limanların dışında faaliyet göstermeye zorlayabilirdi. Bu durum onları daha uzun süreli müttefik karşı önlemlerine maruz bırakabilirdi ve baskın için harcayacakları zamanı azaltırdı. Ostend ve Zeebrugge limanları ( ki bu limanlar 3 hafta önce Zeebrugge Baskını’nda kısmi olarak bloke edilmişti ) Brugge Limanı’nın başlıca denizden uzak yerleri için kanallar yoluyla denize erişim sağlamaktaydı.

Brugge küçük savaş gemileri ve denizaltılar için bir üs olarak kullanılmıştı. Denizden uzaklığı iç kesimlerde 6 mil (yaklaşık 9 km) olmasıyla konumuna ayrıcalık kazandırmaktaydı. En iyi donanma topu atışlarına ve sahil baskınlarına karşı güvenlik sağlamasının yanı sıra; ayrıca onarım, bakım ve eğitim yapılması açısından da güvenli bir sığınak-liman durumundaydı.

Ostend Baskını, şiddetli Alman direnci ve kötü hava şartlarında İngilizlerin navigasyon konusunda sorun yaşamalarının bir sonucu olarak büyük bir başarısızlıkla sonuçlandı.

Baskının gerçekleşmesinden önce, Almanlar navigasyon (markalama) şamandıralarını kaldırmıştır ve onlar olmadan İngilizler kötü hava koşullarında liman içindeki dar kanalları bulmada zorluk çekmişlerdir. Girişi keşfettiklerinde, Alman direnişi operasyon için orijinal planın tamamlanmasının çok zor olduğunu kanıtlamıştır.

Başarısızlığına rağmen, baskın İngiltere’de başarıya çok yaklaşmış cesurca bir kumar olarak sunulmuştur.

Operasyona katılan denizciler üç Victoria Haçı ve çok sayıda başka cesaret madalyaları ile ödüllendirildiler. Baskındaki İngiliz kayıpları az sayıdaki Alman kayıpları ile karşılaştırıldığında oldukça fazlaydı.

Brugge

Almanların Belçika'nın büyük kısmını ele geçirmesinden sonra, 1914 yılında Frontiers Muharebesi yapıldı. İtilaf kuvvetleri, Yser ırmağının batı kısmını ellerinde tutabildi. Brugge ve Anvers limanları da böylece Alman kontrolüne geçmiş oldu.[1] Buna rağmen Antwerp, denizden herhangi bir İngiliz saldırısına karşı savunmasızdı. Brugge limanı ise Antwerp limanına göre daha güvenli kalıyordu. İngiltere'nin denizaltıları, destroyerleri ve kruvazörleri, Manş Denizi'nde serbestçe dolaşabilmekteydi.[2] Bu safhada, Alman U-Bootları da Brugge limanı önlerinde geçmekteydi, Atlantik'e açılıyorlardı.[3]

1915 - 1916 yıllarında, Alman güçleri bu noktalarda dayanıklı beton sığınaklar inşa etti ve liman savunmasını güçlendirdi, Alman U-Bootları artık bu limanlarda güven içinde kalabilecekti.[2] İngiltere için Manş Denizi'nden geçiş artık felç oldu. Brugge'nin önemi, Oostende'nin bloke halinde kalmasını sağlamasıydı. İngiliz kuvvetleri, dar kanallar vasıtasıyla Brugge'ye ulaşma denemesinde başarısız olmuştu. 7 Eylül 1915 tarihinde, dört adet Monitor tipi savaş gemisi, tersaneyi topa tuttu. Alman kıyı savunması da ateş açtı. İngilizler yeterince başarılı olamamıştı, sadece 14 top atışı yapabilmişlerdi ve tersanenin küçük bir kısmı zarar görmüştü.[4] 22 Eylül'de tekrar saldırıya geçen İngiliz savaş gemileri, tersanenin kilit kapılarını vurmayı başardı.[5]

Saldırılardan iki yıl sonra, 23 Nisan 1918 tarihinde Roger Keyes komutasındaki 75 İngiliz savaş gemisi ile Zeebrugge Baskını yapıldı. Yapılan bu geniş kapsamlı saldırı, başarısız oldu. Ağır kayıp veren İngiliz güçleri, geri çekildi. Fakat bu saldırı, İkinci Ostend Baskını için gereken zemini hazırlamaya yetti. Şehrin içine açılan dar kanala çok yaklaşan iki İngiliz savaş gemisi, çok fazla isabet almış ve mürettebatı tarafından batırılmıştı.[6]

Planlama

İngiliz deniz kuvvetleri, Büyük Britanya adasının güney-doğu sahilinde toplanacak, ardından yapılacak saldırı ile liman bloke edilecek, gelecek 18 adet Alman U-Boot ile 25 adet destroyeri de bu sayede ele geçirilecekti. Nisan ayındaki baskında ağır bir yenilgi alan ama bu sayede deneyim elde etmiş birimler de bu baskında bulunacaktı. Yüzbaşı Henry Hardy, HMS Sirius'un; Alfred Godsal, HMS Brilliant'ın kaptanlığına getirilmişti. Hubert Lynes ve Roger Keyes, limanı bloke etmek için rafine bir saldırıya olumlu bakıyordu. Diğer subayların da bu fikre katılması üzerine Manş Denizi'nin doğu girişini kapatıp limana saldırmaya yönelik plan tekrar hazırlandı.

İki eskimiş kruvazör -HMS Sappho ile Zeebrugge saldırısında zarar görmüş HMS Vindictive- çalışabilmeleri için gerekli bakımı gördü, mürettebatları da takviye edildi.[7] Geminin burun kısmı beton ile dolduruldu, bu sayede bir balista görevi görebilecek ve gemiyi idare edebilecekti. Bununla beraber bu iki eski geminin batmasına kesin gözüyle bakılıyordu, burun kısımlarının betonla doldurulması sayesinde enkazlarının kalıcı bir engel oluşturacağı da planlanmıştı. Bu iki geminin mürettebatları da planı biliyordu, saldırının başarılı olması için kabullenmişlerdi. İki kurban kruvazör dört monitor ile beraber ilerleyecek, onları da HMS Faulknor'da bulunan Lynes'in komutasındaki sekiz adet destroyer takip edecekti.[8]

Önceki başarısız saldırıların biçimine benzer olan bu plan, kapalı havada hava ve deniz topçusu ateşi ile başlayacak, ardından savaş gemileri yanlara doğru açılarak kanalı bloke edecekti. Monitorların ve destroyerlerin yoğun topçu ateşi ile kıyı duman içinde kalacak, bu sayede Alman gözcüleri duruma hakim olamayacaktı.[8] Duman ve yangın içinde bırakma stratejisi hayati idi, çünkü Alfred von Tirpitz korumasındaki liman 280 mm'lik çok güçlü toplarla korunmaktaydı.

Oostende Saldırısı

Operasyon için tüm hazırlıklar Mayıs ayının ilk haftası tamamlanmıştır ve 9 Mayıs tarihinde hava koşulları saldırı için kabul edilebilir düzeyde uygun hale gelmiştir.[9] İngiliz donanması müttefiklerin elinde tuttuğu Fransız şehri Dunkirk’de toplandı ve hava karardıktan kısa bir süre sonra limandan ayrılmıştır. Gece yarısından iki dakika sonra donanma, HMS Sappho’nun küçük çapta bir buhar kazanının patlaması sonucunda geçici bir sorunla karşılaşmış, Dunkirk’e geri dönmek zorunda kalmış ve seferi tamamlayamamıştır.[10] Bu kaza donanmanın Ostende‘i bloke etme kabiliyetini ikiye bölmüş olmasına karşın, Hubert Lynes operasyona devam etme kararı almış ve saat 01:30’da donanma limanı kapatmış ve saldırı için son hazırlıklarını yapmıştır. Saldırı motorlu sandallardan başlatılan torpido ateşinin kanalın sonunda hedef olarak işaretlenmiş Makineli tüfek yuvalarını vurmasıyla başlamıştır.[11] Ardından Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin yeniden kurulan on ağır bombardıman uçağı Alman mevzilerinin üzerinden geçerek yangın çıkarıcı - kundak bombaları bırakmış ancak önemli bir zarar vermemiştir.[12] Aynı zamanda Kraliyet Deniz Kuvvetleri Topçuları’nın uzun mevzilli topları Ostend’e Belçika’nın Ypres kasabası yakınlarında olan müttefik mevzilerinden ateş açmıştır.[13]

"İşaret fişekleri kayboldu ve battıkları yerin içinde kaybedildi; arama ışıkları onun ön tarafının üstünde ilişkisi kesilmiş gibi göründüğünü göstermekteydi. Âni patlamaların etkileri büyük bataryaların gözlemcilerini körleştirdi ve silahlar olay yerine doğru gürledi. Çıkan dumanların yalnızca ıslak ve soğuk olduğunu destroyerler farkındaydı. Hiçbir parlama yoktu ve geminin donanımı eriyordu. Bir deniz sisi ortaya çıkmaktaydı."

Ostend Baskını Üzerine İngiliz Deniz Kuvvetleri Açıklaması.[11]

Saldırı için yapılan hazırlıkta, daha önce Almanlar tarafından navigasyon şamandıralarının yeniden konumlandırılması sonucu başarısızlığa uğratılan operasyonları da göz önüne alarak Godsal ve Lynes Ostend’in mevcut deniz haritalarından dikkatlice faydalanmışlardır.[14] Bu dikkatlice yapılan çalışma tüm sahilin görüntüsünü kaybeden ani bir sis sonucu değersiz hale gelmiştir.[15] Sisin kalkmasıyla ve limanın diğer yakasında olan girişi sis içinde gözlemlenince, Alman sahil bataryaları uzun mevzili toplarla angaje oldu ve harap olmuş kruvazör ile çarpışmayı bitirdi ve Godsal kanala giriş için işaretli iskeleleri aramaya başladı. Godsal’ın da araştırdığı gibi kruvazörün önünü kesmek için iki Alman torpido botu Ostend’den yol aldı fakat ağır sis nedeniyle birbirleriyle çarpıştı, gözden kayboldu ve zayıf bir şekilde kıyıya geri döndü.[13] Bu periyot süresince, Godsal’ın motorlu sandalları kruvazörün izini karanlık içinde kaybettiler. Üçüncü geçişe kadar girişi bulamayan HMS Vindictive sonunda girişi buldu, motorlu sandalların sadece biri tarafından ona eşlik edildi.[16] Kanalın ağzına doğruca yol alan ve bir ışık vasıtasıyla motorlu sandal tarafından rehberlik edilen HMS Vindictive, Alman bataryalarına anlık hedef haline geldi ve kötü bir şekilde hasar aldı. Topateşi daha önce Zeebrugg Baskını’nda zarar görmüş kruvazörün durumunu daha da kötü hale getirmiş ve Vindictive'in pervanesine ciddi bir şekilde zarar vermiştir.[16]

Alfred Godsal Vindictive’in toplarını kanalın ağzına doğru yönlendirmeye niyetlendi ama dönmeyi emretmiş olmasına karşın, sağ pervane tamamen arıza yaptı ve kruvazörün tamamen dönmesini engelledi. Kruvazörün köprü üstünde bu anlaşılmadan önce, kıyıdaki silah bataryasından açılan topçu ateşi komutan Godsal’ı direkt olarak vurdu, komutanı aniden öldürdü ve köprü üstünün yapısına tahribat verdi.[16][17] Kanalda tam olarak dönebilmek için gemide güç kullanma teşebbüsünde bulunan kruvazörün birinci teğmeni Victor Crutchley’i de içeren birçok köprü üstü personeli büyük patlama sonucu öldü veya yaralandı. Zarar gören dümen, bu hareketi imkansız kıldı ve kruvazör kanalın dışına doğru sürüklenerek yüzmüş ve kumsal açıklarında batmıştır. Sadece bir kısmı giriş yolunu engellemiştir.[18]

HMS Vindictive'in boşaltılması

"Motor odasını terk eden son mühendis, geminin kıç bölümündeki düzenek vasıtasıyla ana mühimmatı patlattı. Bottakiler, patlayıcı alt bölümü yırtarken, yaşlı geminin silkelendiğini hissetti; altı fit kadar batan gemi, kanalın dibini boyladı. Onun görevi tamamlanmıştı."

Kraliyet Donanması Ostend Baskını Raporu.[11]

Daha fazla manevra yapmanın faydasız olduğunu gören Crutchley, mühimmatın patlatılması ve geminin boşaltılması için emir verdi.[19] Mühendis-Teğmen William Bury gemiyi batıracak patlayıcıları hazırlarken, gemiyi gözden geçiren Crutchley, hayatta kalanlara güvertenin deniz tarafındaki botlara binmelerini emretti. Mürettebatın botlara inmeye çalıştığı, geminin yanına doğru kıyıdan uzaklaştığı ve makineli tüfek mermilerinin liman girişinden saçıldığı anlarda, el feneriyle son bir kez ölülerin arasında yaralı olup olmadığını kontrol etti.[16] Geride kimsenin kalmadığını anlayınca, o da motorbotlardan birine atladı. Ancak kurtarma görevi planlandığı gibi gitmiyordu. Operasyona başlangıcında beş motorbot alınmış, ancak siste bunlardan sadece Teğmen Geoffrey Drummond komutasındaki ML254 kruvazörle birlikte kalmıştı. Bu motorbot da tıpkı kruvazör gibi mermilere hedef olmuş; komutanı yaralanmış ve komutan yardımcısı ölmüştü. Kıyıdan süren ateş, bot için, kruvazörün arkasındaki korunaklı yerine rağmen, tehdit oluşturmaya devam etti. Aralarında Teğmen Bury'nin de olduğu bazı kişilerin ise, bota atlarken, ayak bileklerinde kırık meydana gelmişti.[20]

ML254, Vindictive'in 55 kişilik mürettebatından kurtulan 38 kişiyle, liman ağzını yavaşça terk etmeye başlarken, kıyıdan makineli tüfek ateşi sürmekteydi. Drummond botu açığa doğru çevirip, halen Alman savunmasıyla top atışı düellosu yapan filoya dönme hamlesi yaptığında, kayıp motorbotlardan biri olan ve son anlarda kruvazörü yakalayabilen, ML276 yanından geçti.[20] Drummond ML276'nın komutanı Teğmen Rowley Bourke'la iletişime geçerek, hala geride kalanlar olabileceğini söyledi. Bunun üzerine Bourke hemen arama için limana girdi. Drummond'un botu ise aldığı ciddi hasar ve aşırı yükle batar halde, HMS Warwick muhribinin yanına ulaşabildi.[21]

Sonuç

Alman iddialarına rağmen Manş Denizi'ndeki İngiliz ablukası, baskını engelleyemedi[22], abluka altındaki denizde Alman baskını kısmen başarılı görünüyordu. Baskının ardından deniz, çok daha geniş kapsamlı bir İngiliz ablukasına alındı, Bruges kıyıları tamamen bu kapsama alındı [22] .

Notlar

1. Ellis&Cox s.116
2. Messimer, s. 57
3. Messimer, s. 58
4. Buxton, s. 49
5. Buxton, s. 127
6. Messimer, s. 174
7. Snelling, s. 249
8. Arthur, s. 364
9. Snelling, s.250
10. Perrett, p.225
11. British Admiralty Statement on the Ostend Raid, 11 May, 1918, Firstworldwar.com Primary Documents, Retrieved 13 September 2007
12. British Casualties in Ostend Raid 47, New York Times, 13 May 1918, Retrieved 12 September 2007
13. Bennett, p.276
14. Messimer, s.175
15. Snelling, s.251
16. Snelling, p.252
17. Commander Alfred Edmund Godsal, Commonwealth War Graves Commission, Retrieved 14 September 2007
18. Perrett, p.226
19. Arthur, s.364
20. Snelling, s.255
21. Arthur, s.367
22. Tarrant, s.62.

Kaynakça

• Stephen Snelling (2002). The Naval VCs. Sutton Publishing. ISBN 0-7509-1395-9.
• Bryan Perrett (2003). For Valour. Wiedenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-84662-0.
• John Ellis & Michael Cox (1993). I. Dünya Savaşı Bilgi Kitabı. ISBN 1-85410-766-6.
• Geoffrey Bennett (1968). Naval Battles of the First World War. Penguin. ISBN 0-14-139087-5.
• Dwight R. Messimer (2001). Find and Destroy; Antisubmarine Warfare in World War I. Naval Institute Press, Annapolis. ISBN 1-55750-447-4.
• British Admiralty Statement on the Ostend Raid, 11 May 1918
• British Casualties in Ostend Raid 47
• V. E. Tarrant (1989). The U-Boat Offensive 1914-1945. Penguin. ISBN 0-14-139087-5.
• Mark D. Karau (2003). Wielding the Dagger: The MarineKorps Flandern and the German War Effort, 1914-1918. Praeger. ISBN 0-313-32475-1.
• Ian L. Buxton (1978). Big Gun Monitors: The History of the Design, Construction and Operation of the Royal Navy's Monitors. World Ship Society. ISBN 0-905617-06-1.