İsagoci

Isagoge Porfirios tarafından Yunanca yazılan ve Boethius tarafından Latince'ye çevrilen Aristoteles'in kategorilerine giriş niteliği taşıyordu. Onun ölümünden sonra en az bin yıl boyunca mantık üzerine standart ders kitabıydı. Tüm antik yorumcular Ammonius, Elias ve David'e göre, 268-270 yılları arasında Sicilya'daki Porfirios tarafından bestelenmiş ve Khrysaorium'a gönderilmiştir. Çalışma, Porfirios Ağacı olarak bilinen genel olarak maddeden bireylere kadar cinslerin ve türlerin oldukça etkili hiyerarşik sınıflandırmasını ve evrenseller sorunundan bahseden bir giriş içeriyordu.

İsagoci el yazması.

Boethius'un Latince çevirisi, Avrupa okullarında ve üniversitelerinde standart bir ortaçağ ders kitabı haline geldi. Böylece mantık ortaçağ felsefi-teolojik gelişmelerine zemin hazırladı. Başta Boethius'un kendisi olmak üzere İbn Rüşd, Abelardus, Scotus gibi birçok filozof kitap hakkında yorumlar yazdı. Ockhamlı William gibi diğer yazarlar, bunları mantık üzerine ders kitaplarına dahil ettiler.

Versiyonlar

Artık mevcut olmayan en eski Latince çevirisi, Marius Victorinus tarafından dördüncü yüzyılda yapılmıştır. Boethius, kendi çevirisinde büyük ölçüde buna güveniyordu. Bilinen en eski Süryanice çevirisi yedinci yüzyılda Baladlı Athanasius tarafından yapılmıştır. Eserin erken bir Ermenice çevirisi de mevcuttur.[1]

Giriş, İbnü'l-Mukaffa tarafından Süryanice bir versiyondan Arapçaya çevrildi. Uzun zamanlar Müslüman dünyasında standart mantığa giriş metni olarak kaldı ve teoloji, felsefe, gramer ve içtihat çalışmalarını etkiledi. Bu eserin uyarlamaları ve özetlerinin yanı sıra, Müslüman filozofların mantık üzerine yaptığı birçok bağımsız eserlere de İsagoci adı verilmiştir. Porfirios'un araz tartışması, araz ve özün uygulanması üzerine uzun zaman sürecek bir tartışmayı ateşledi.[2]

Porfirios Ağacı

Ortaçağ ders kitaplarında, çok önemli olan Arbor porfiri (Porfirios Ağacı), maddenin mantıksal sınıflandırmasını gösterir. Günümüzde taksonomi, Porfirios Ağacı'ndaki canlı organizmaları sınıflandırmada kullanılan kavramlardan yararlanmaktadır.

Bibliografya

  1. "Porphyry, Introduction (or Isagoge) to the logical Categories ofAristotle. Preface to the online edition". 3 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
  2. Encyclopedia Iranica, "Araz" (accident)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.