İsmet Nedim
İsmet Nedim (asıl adı: İsmet Saatçi, d. 24 Mart 1937, Samsun), Türk müzisyen, besteci.
İsmet Nedim | |
|---|---|
| Doğum |
İsmet Saatçi 24 Mart 1937 Samsun, Türkiye |
| Eğitim | İstanbul Belediye Konservatuvarı |
| Meslek | Müzisyen, Besteci |
Müzisyen bir ailenin çocuğu olan İsmet Nedim, çok küçük yaşlarda müzikle tanışmıştır.
Yaşamı
Annesi Kadriye hanım ev kadını olan İsmet Nedim'in babası Nedim Saatçi, Kanun sanatçısıydı. Dedesi de kanun çalan İsmet Nedim, Samsun Fazılkadı İlkokulu'nda öğretim hayatına başlar. İki yıl ortaokula devam ettikten sonra, Samsun Erkek Sanat Enstitüsü, Torna - Tesviye, Teknik Resim Bölümü'nü bitirir. Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik Bölümü'ne giren İsmet Nedim, aynı yıllarda İstanbul Belediye Konservatuvarı'na da devam eder. Yıldız Teknik Okulu üçünçü sınıfda iken devamsızlık nedeniyle okuldan uzaklaştırılır., İstanbul Konservatuvar'ın dan 1956 yılında mezun olduktan sonra, Ankara'ya gelerek, batı müziğinin büyük üstatları Halil Bediî Yönetken, Muammer Sun ve Kemal İlerici'den üç yıl boyunca özel dersler alır. Müziği Konservatuvar'da ve Ankara Radyosu'nda öğrenen İsmet Nedim, Fahri Kopuz, Halil Bedii Yönetken, Muammer Sun, Muzaffer İlkar, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam, Suphi Ziya Özbekkan ve Şefik Gürmeriç'ten etkilenmiştir.
Kariyeri
Askerliğini Amasya'da yedeksubay olarak yaptıktan sonra, 1958 ve 1959 yıllarında Ankara Radyosu'nda açılan ses sanatçısı sınavına katılır ve kazanamaz. Sesini beğenen üçüncü cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın tavsiyesi ile, 1959 yılı sonlarında, imtihansız olarak alındığı Ankara Radyosu'ndan 15 gün sonra, torpille radyoya alındığı gerekçesi ile radyodan atılır. Altı ay sonra açılan yeni bir sınavda, jüri üyeleri, Halil Bedii Yönetken, Muzaffer İlkar, Münir Nurettin Selçuk, Necdet Varol, Nevzat Atlığ, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam ve Şerif Muhittin Targan'ın karşısında başarılı olan sanatçı, Güneri Tecer, Neşe Can, Turhan Özek ve Kemal Öncan'la birlikte radyoda görevine başlar.
İlk bestesi, sözlerini Faruk Nafiz Çamlıbel'in yazdığı Çoban Çeşmesi isimli muhayyerkürdi makamındaki şarkıdır.
Bir radyo programında bu şarkıyı, Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte dinleyen o zamanki Basın Yayın Genel Müdürü Refik Ahmet Sevengil, radyo evine telefon ederek İsmet Saatçi'ye, "Biz senin Saatçi olan soyadını, babanın ismi olan Nedim ile değiştirdik. Bundan sonra senin sanatçı adın İsmet Nedim olacaktır." der. O günden itibaren de İsmet Saatçi, İsmet Nedim adını kullanır.
1962 yılında ilk konserini batı enstrümanları ve Türk müziği sazları eşliğinde, Ankara Büyük Sinema'da veren sanatçının konserine, dördüncü cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ve devlet protokolu da katılır.
İsmet Nedim, Hafif Türk Sanat Müziği'nin öncüsü olarak bilinir. Ayrıca çok sazlı Türk Müziği dönemine de öncülük etmiştir.[1]
| “ | "O'nun yaptığını biz radyolarda yapamadık. Musikimiz böyle ilerler, tebrik borcumuzdur" | „ |
-Münir Nurettin Selçuk[2]
İsmet Nedim, 1967 yılında İstanbul Radyosu'na tayin olur. Tayin edilmesine rağmen yeniden imtihan edilmek istenir. Devrin Basın Yayın Genel Müdürü Turgut Özakman İsmet Nedim'i çağırır. "Seni radyodan atmak istiyorlar, ne dersin?" diye sorar. İsmet Nedim cevaben, elinde tuttuğu "Bin cefâ görsem ey sasnem senden" isimli acemaşiran şarkının notasını göstererek, "...efendim, Ankara ve İstanbul radyo evleri nota kütüphanelerinde bulunan aynı esere ait notalar farklılıklar gösteriyor. Işte buyurun elimdeki nota da bunların bir tanesi. Ben bu tür yanlışlıkları söyleyince göze batıyorum." der. Turgut Özakman bu iddia karşısında hemen Ruşen Ferit Kam'ı çağırtarak, İsmet Nedim ile yüzleştirir. Ruşen Bey, kemençesi ile eseri geçer ve notadaki yanlışlığı kabul eder. Bunun üzerine Turgut Bey, İsmet Nedim'in kadrolu olarak İstanbul Radyosu'na tayinini onaylar.
| “ | "Musiki kaideleri bestekârların eserlerinden çıkar. Kaidelere göre beste yapmak aynı şeyin tekrarı demektir." | „ |
-İsmet Nedim
| “ | "Özgür olmayan bir sanatçı yaratıcı olamaz! Yaratamayan bir sanatçı da sanatçı sayılmaz. Hiç elleri bağlı bir ressam düşünebilir miyiz?" | „ |
-İsmet Nedim
1981 yılına kadar İstanbul Radyosu'nda ses sanatçısı olarak görev yapan İsmet Nedim, 1977 yılında Zeynep hanımla evlenir. Dilara Guay ve tiyatro sanatçısı olan Dilruba Saatçi isimli iki kızı vardır.
1981 yılında Almanya Berlin'e göç eder. Hâlen Berlin'de yaşayan ve 350'ye yakın şarkı bestelemiş olan İsmet Nedim, 1981 - 2003 yılları arasında Berlin müzik okullarında doçent olarak öğretim üyeliği yapmıştır.
Besteleri (seçmeler)
- Agora Meyhanesi
- Ben Kimi Seveceğim
- Arım, Balım, Peteğim
- Aşk Dilencisi
- Cepheden Anneye Mektup
- Han Duvarları
- Benim de Canım Var
- Kalbsiz
- Çoban Çeşmesi
- Çoban Yıldızı
- Anneye Müjde
- Oyun Bitti
- O Eskidendi
- Sarı Gülüm Kokmaz mı?
- Unutamıyorum
- Nasıl İhanet Ettin?
- İki Damla Gözyaşı
- Eskici
- Şükür Bize Aba Düştü
- Beni Hatırla
- Kayıp İlanı
- Boş Kalan Çerçeve
- Yaban Gülü
- Dilara
- Gelincik
- Leylakların Altında
- Seven Ne Yapmaz
- Kaybolan Umutlar
- Adını Anmayacağım
- Beni Hatırla
- Pamuk İpliği
- Sen Sevgiden Ne Anlarsın
- Kapris
- Ninni
Kaynakça
- İsmet Nedim Saatçi, Hayatı ve Eserleri, Turhan Taşan 2002
- Türk Musikisi Bestekarları Külliyatı 2. Cilt Sayı:37 Hazırlayan: Rahmi Kalaycıoğlu Türk Musikisi Bestekarları Külliyatı
- Başlangıçtan Günümüze Kadar Türk Bestekârları Ansiklopedisi 1978
- Ses Sanatçıları Ansiklopedisi 1970
- İsmet Nedim'i Sevenler Derneği Tüzüğü 1965
Dipnot kaynakları
- Müzik Ansiklopedisi 4. Cilt, Ahmet Say Sanem Matbaası, Ankara 1985
- Milliyet Gazetesi, 15 Ekim 1966