İstanbul Belediye Sarayı
İstanbul Belediye Sarayı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi için inşa edilen bina.[1] Mimar Nevzat Erol tarafından tasarlanmıştır. Günümüzde hala İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaktadır.[2]
İstanbul Belediye Sarayı | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Tamamlandı |
Tür | Belediye binası |
Mimari tarz | Uluslararası üslup |
Konum | Fatih, İstanbul, Türkiye |
Adres | Kemalpaşa Mh. 15 Temmuz Şehitleri Cd. No:5 |
Başlama | 1960 |
Tamamlanma | 1970 |
Açılış | 1970 |
Sahip | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar | Nevzat Erol |
Mimarlık firması | İstanbul İmar |
Bilinme sebebi | İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ana binası |
Resmî site | |
Tarihçe
Mimari proje yarışması
Belediye Sarayı inşa edilmesinden önce, 1953 yılında mimari tasarım yarışması düzenlenmiş ve birinci olan Nevzat Erol tarafından çizilen proje inşa edilmek üzere seçilmiştir.[3]
İnşa
Yarışmada birinci seçilen proje 1953 yılında inşa edilmiştir.[4]
Kazılar ve keşif
Belediye sarayının inşasında temel kazıları gerçekleştirilirken Roma ve Bizans dönemlerine ait mozaiklere rastlanmıştır. Belediye Sarayı Mozaikleri İstanbul Arkeoloji müzesinde bulunmaktadır.[5]
Mimari
Uluslararası üslupta inşa edilmiş belediye sarayı bu üslubun Türkiye'deki ilk örneklerindendir. İki ana kitleden oluşmaktadır. İstanbul Belediye Sarayı, bu üslubun daha çok Güney Amerika'da uygulanan ve en önemli temsilcisi Oscar Niemeyer'in tarzına yakındır. Prizmatik kitleleri genellikle üstlerine konan eğrisel plastik kitlelerle canlandıran bu tarza özgü biçim ve düzenlemeler Belediye Sarayı'nda da vardır.[4][6]
Yüksek ve dikdörtgenler prizması biçimindeki kitle büro hacimlerine ayrılmıştır. Yatay kitle ise başkanlık ve toplantı hacimlerine ayrılmıştır. Başkanlık bölümü, başkanlık dairesi, encümen odaları, bürolar, toplantı ve sergi salonlarından oluşmaktadır. Büro kitlesinden farklı olarak bu bölüm törensel kullanıma yönelik bir düzenlemeye sahiptir. Bölümün üzerindeki çapraz tonoz biçiminde hiperbolik eğrisel örtü toplantı salonunu işaret etmektedir. Mimar Nevzat Erol bu örtüyü yapının hemen karşısında bulunan "Şehzade Camii'nin örtü sistemine atıf yapan bir tasarım." olarak tanımlamıştır.[4]
Gerçekleşmeyen proje
1945 yılında İstanbul valisi Lütfi Kırdar'ın isteği üzerine Paul Bonatz ve Kemali Söylemezoğlu tarafından bir belediye binası projesi çizildi.[7][8] Şehzadebaşı'na yapılması planlanan projenin değerlendirme komitesinde; Sedad Hakkı Eldem, Arif Hikmet Holtay, Makbul Gökdoğan, Emin Onat ve Gustav Oelsner bulunuyordu. Komitenin bu projeyi onaylamasına rağmen finansal sorunlar nedeniyle proje inşa edilemedi. Komitenin 7 Şubat 1948 tarihinde yaptığı açıklama aşağıdaki gibidir:
“ | “Böyle bir çalışmanın mevcudiyeti hem şehir için önemli bir kazanım, hem de gelecekteki muhtelif çalışmalar ve açılacak yarışmalar için önemli bir örnektir. Projenin varlığı uygulama aşaması için gerekli hazırlıkları kolaylaştıracak ve gereksiz harcamaları engelleyecektir. Uluslararası arenada iyi tanınan mimar Paul Bonatz’ın imzası ise projenin değerini daha da artıracaktır.” | „ |
Galeri
- 1950'de inşa edildikten sonra binanın çatısından Süleymaniye Vistası ve önde caddenin karşısında görünen Şehzade Camii.
- Belediye Sarayı'nın havadan görünümü, 1950
- Yarışmanın birincisi Mimar Nevzat Erol tarafından hazırlanmış ve yarışmaya gönderilmiş perspektif çizim.
- Binanın günümüze ait bir fotoğrafı
- Binanın günümüze ait bir fotoğrafı
- Binanın günümüze ait bir fotoğrafı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "İstanbul Belediye Binası Proje Müsabakası" (PDF). Cilt 1953. ARKİTEKT. 1953. s. 71-88.
- "Belediye Tarihçesi". 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Binası | İstanbul İmar A.Ş." www.imar.istanbul. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
- Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 2, s. 144-145 - Tarih Vakfı-T.C. Kültür Bakanlığı (1994)
- "İstanbul Belediye Sarayı'nın Temel Kazısında Bulunan Mozaikler ve Semuh Adil", 124. Arkeoloji Sanat Yayınları. Nisan 2007. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- M. Tapan, Modern turkish Architecture, International style: Liberalism in Architecture, Pennysilvania, 1984
- "İstanbul Belediye Sarayı çizimleri - Istanbul City Hall drawings". archives.saltresearch.org. 16 Eylül 2018. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
- Prost, Henri; Bonatz, Paul; Söylemezoğlu, Kemali (Eylül 1946). "İstanbul Belediye Sarayı etüd, çizim ve maket fotoğrafları - İstanbul Municipality Palace studying, drawing and modell photos". archives.saltresearch.org. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.