1814 Fontainebleau Antlaşması
Fontainebleau Antlaşması, Fransa’nın başkenti Paris yakınlarındaki Fontainebleau Sarayında 11 Nisan 1814 tarihinde Napolyon Bonapart ile Avusturya İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı arasında imzalanan antlaşmadır. Napolyon Savaşlarının sonunda Paris’in düşmesi ile yenik düşen Napolyon antlaşmayı imzalamak zorunda kalmış[1] ve iktidardan çekilerek Elba Adası’na sürgüne gitmiştir. Antlaşma, Napolyon’un Yüz Gün olarak bilinen ve sürgünden dönerek yeniden iktidara gelmesiyle geçersiz hale gelmiştir.
Fontainebleau Sarayında antlaşmayı imzalayan Napolyon Bonapart muhafızlarına veda ederek sürgüne gidiyor | |
Tür | Barış Antlaşması |
---|---|
İmzalanma | 11 Nisan 1814 |
Yer | Fontainebleau Sarayı |
Öncesi
Napolyon Savaşlarının son döneminde Fransa, Rusya Seferinin başarısızlığının ardından Almanya’dan atılmış, Yarımada Savaşı sonunda ise Portekiz ve İspanya’yı terk etmek zorunda kalmıştı. Artık Fransa topraklarında verilen mücadelenin ardından Paris Muharebesi ile başkent de düşünce Fransız hükûmeti müttefik devletlerle görüşmelere başlamıştı. Artık Napolyon Bonapart’ın tahtı bırakması isteniyordu.
31 Mart günü müttefik devletler adına açıklama yapan Rus Çarı I. Aleksandr, kesinlikle Napolyon veya ailesinden birisiyle barış görüşmeleri yapılmayacağını, Fransa’nın toprak bütünlüğünün gözetileceğini ve yeni bir anayasa hazırlayacak sorumlu bir geçici yönetim ile masaya oturmaya hazır olunduğunu bildirir.[2] Ertesi gün olan 1 Nisan’da bu sefer Fransa Seantosuna hitap eden Çar, iyi niyet göstergesi olarak Rusya Seferinde tutsak edilen 150 bin Fransız askerinin salıverildiğini açıklar. Toplanan Fransa Senatosu Napolyon’un iktidarının sona erdiğini ilan eden bir karar yayınlar.[3] Bu sırada Fontainebleau Sarayında gelişmeleri izleyen Napolyon, barış için tek engel kendisi ise tahttan feragat etmeye hazır olduğunu ilan eder.[4] İzleyen günlerde üzerinde tartışmalar yürütülen taslak antlaşma 11 Nisan günü Paris’te imzalanacak ,13 Nisan günü ise Napolyon tarafından onaylanacaktır.
Antlaşma esasları
Antlaşma 21 maddeden oluşur. Antlaşmanın en önemli gündemi olan Napolyon iktidardan alınır ve imparatorluk çapında hiçbir yetkisi kalmaz. Buna rağmen o ve eşi imparator ve imparatoriçe unvanlarını sembolik olarak koruyabilmektedir. Ayrıca onların soyundan gelen hiçbir kişinin Fransa’da iktidara gelmesi yasaklanır.
Antlaşmayla Elba Adası, Napolyon tarafından yönetilen özerk bir prenslik konumuna getirilir. Elba Adasının egemenliği ve bayrağı yabancı ülkelerce tanınacak, adaya karşı sadece Fransa silahlı kuvvet kullanabilecektir. Napolyon, imparatorluğa ait tüm mücevherleri hazineye devredecek, kişisel koruması için 400 silahlı muhafız bulundurmasına izin verilecektir.
İmzalanan antlaşmanın altında imzası bulunanlar şöyledir:[5]
- Fransız General Armand Augustin Louis de Caulaincourt
- Fransız Mareşal Étienne Jacques Joseph Macdonald
- Fransız Mareşal Michel Ney
- Avusturyalı diplomat Klemens von Metternich
- Rus diplomat Karl Nesselrode
- Prusya Başbakanı Karl August von Hardenberg
Britanya’nın konumu
Antlaşma görüşmelerinde Britanya temsilcisi olan Dışişleri Bakanı Robert Stewart Birleşik Krallık olarak antlaşmayı imzalamayacaklarını çünkü metni imzalamanın Napolyon’u Fransa imparatoru olarak tanımak anlamına geleceğini, Napolyon’un aslında isyan halinde bulunan Fransa halkından faydalanan bir gaspçı olduğunu belirtir. Ayrıca Napolyon’un yoğun olarak desteklendiği ve Fransa’ya çok yakın bir adaya sürgün edilmesinin ileride sorun yaratacağını da öngörür.[6]
Belgenin çalınması
2005 yılında iki ABD vatandaşı Fransa mahkemesi tarafından 1974-1988 yılları arasında Fransız Ulusal Arşivlerinden antlaşmanın kopyasını çalmakla suçlanırlar. Çalınan belgeyi açık artırmada satmaya çalışırken yakalanan şahıslar ABD’de para cezasıyla çarptırılsalar da yargılanmak üzere Fransa’ya iade edilmezler. Çalınan belgeler Fransa’ya iade edilir.[7]
Kaynakça
- Napoleon and the Marshals of the Empire, J. B. Lippincott, Philadelphia, 1855 s. 284
- Allison, s.185
- Allison, s.187-188
- Allison, s.197
- Antlaşmanın tam metni Vikikaynak 19 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 17 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir
- Stewart’ın öngörüsü Yüz Gün adı verilen dönemde gerçekleşmiş, Napolyon adadan ayrılarak Fransa’ya dönerek iktidarı yeniden almıştır
- İlgili haber 9 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 17 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Archibald Alison, History of Europe from the Commencement of the French Revolution to the Restoration of the Bourbons in 1815, 10. Baskı, W. Blackwood, 1860 Google books 6 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 17 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir